گزارش بررسى هاى زمین شناسى ۱:۲۰.۰۰۰ و ژئوشیمیایى ناحیه سهرین درگاه

توضیحات

چکیده (Abstract) این گزارش شرح نقشه 1:20.000 زمین شناسى ناحیه شمال زنجان (سهرین ـ دگاه) است که در فاسله 25 کیلومترى شمال شهرستان زنجان قرار دارد. برداشت هاى دقیق زمین شناسى در گستره اى به وسعت 75 کیلومتر مربع انجام گرفته و بررسى هاى روى زمین و آزمایشگاهى در این گزارش به همراه نقشه زمین شناسى 1:20،000 ارائه شده است. ارتفاعات این ناحیه شامل کوه هاى چله خانه، قره داش سندستان و قره داش است که از روند عمومى کوه هاى طارم که راستاى آن شمال باخترى ـ جنوب خاورى مى باشد پیروى مى نمایند. کوه چله خانه با بلندى 2885 متر در منتهى‌الیه خاورى منطقه از جمله نقاط مرتفع و پست ترین نقطه منطقه در حوالى روستاى سهرین با ارتفاع کمتر از 1820 متر مى باشد. این منطقه کوهستانى داراى آب و هواى متعدل کوهستانى است. آبادى هاى پراکنده اى در منطقه وجود دارد و منابع آب چشمه‌ها،‌ قنوات و رودهاى دائمى مى باشد. اهالى بیشتر به کار دامدارى مى پردازند تا کشاورزی. منطقه مورد بررسى از نظر زمین شناسى جزء چهارگوش زنجان است که در بخش کوچکى از پهنه (Zone) البرز باخترى و در کوه هاى طارم قرار دارد، که از دید زمین شناسى (چینه‌شناسى، ریخت‌شناسى، تکتونیک) داراى ویژگى هاى خاصى است. ضخامت نسبتاً زیادى از سنگ هاى آذرین و آذرآوارى که کهن ترین سنگ هاى موجود در محدوده مورد بررسى را تشکیل مى دهند و مربوط به زمان ائوسن هستند، از جمله ویژگى هاى این پهنه در این منطقه (کوه هاى طارم) به حساب مى آیند، مجموعه سنگ هاى مزبور تحت اثر چین خوردگى و تکتونیک بعد از ائوسن به ویژه فاز پایانى چرخه آلپى قرار گرفته و ریخت‌شناسى موجود حاکم بر منطقه را به نمایش گذاشته است. سازندهاى موجود در منطقه که کهن ترین آن ها مربوط به زمان ائوسن و جدیدترین آن ها متعلق به رسوبات عهد حاضر مى باشد، شامل سنگ هاى آتشفشانى و آذرآوارى ائوسن، سن هاى نفوذى الیگوسن و رسوبات کواترنر بوده که در منطقه گسترش دارند. عمده ترین سازندى که در بخش عظیمى از منطقه مورد بررسى وجود دارد ضخامت زیادى از سنگ هاى آذرى آوارى و آتشفشانى بخشى از سازند کرج است. برون‌زدهاى کوچکى از سنگ هاى نفوذى در ناحیه وجود دارد که همگى از یک باتولیت نسبتاً بزرگ منشأ گرفته و قسمت هایى از آن در سطح رخنمون پیدا نموده است که مى توان به الیگوسن نسبت داد. رسوبات زمان کواترنر در منطقه توسعه چندانى ندارند و محدود به چند رخنمون پادگانه اى و آبرفت هاى جوان و نهشته هاى کف رودخانه ها مى باشند. کانسارهاى مس منطقه از نوع گرمابى (Hydrothermal) است و عامل این کانى زایى نفوذ توده هاى درونى حاوى گرماب کانه‌دار و قرارگیرى آن در مجاورت سنگ هاى آتشفشانى و آذرآوارى سازند کرج است. کانه هاى موجود در این کانسارها بر اساس مطالعات انجام شده عبارتند از: کالکوپیریت (CuFeS2)، مالاکیت Cu2Co3(OH)2، بورنیت (Cu5FeS4)، کالکوسیت (Cu2S)، کوولیت (CuS)، هماتیت (Fe2O3)، پیریت (FeS2)، آزوریت Cu3(Co3)2(OH)2 و لیمونیت (2Fe2O3, 3H2O) که اغلب به صورت پر شدگى شکستگى ها با ساخت رگه اى و رگچه اى غیرمنظم و ناممتد دیده مى شوند. دگرسانى در دیواره شکستگى ها از نوع پروپیلیتیزاسویون (Propillitisation) بوده و دگرسانى عمده اپیدوتى شدن و سیلیسى شدن مى باشد. آنچه که از دید زمین شناسى اقتصادى قابل توجه است، خاستگاه و چگونگى تشکیل این کانسارها است که در باختر و خاور محدوده مورد بررسى دیده مى شوند. این امر دلیل خوبى براى مطالعات بیشتر در این مناطق مى تواند باشد. حداکثر عیار مس (Cu) 35/7 درصد مى باشد. گفتنى است که در آزمایش هاى انجام شده به طریق تجزیه شیمیایى در بعضى نمونه ها (70-Z-38) عنصر نقره (به میزان 188ppm) گزارش شده که از دید زمین شناسى اقتصادى اهمیت ویژه اى دارد. بنابراین لازم است بررسى هاى دقیق تر با گستردگى و توجه بیشترى انجام گیرد و براى دستیابى به دانسته هاى بیشتر باختر و خاور منطقه که داراى پتانسیل مس مى باشد، احتیاج به تهیه نقشه زمین شناسى با مقیاس 1:5،000 و در صورت نیاز حفر ترانشه‌ها، گمانه‌ها و تونل هاى اکتشافى و برداشت هاى ژئوفیزیکى مى باشد. بررسى هاى ژئوشیمیایى نشان مى دهد که انتشار عناصر فلزى در سنگ هاى کل منطقه از حد زمینه بین‌المللى سنگ هاى مشابه به مراتب بالاتر است و به همین دلیل آثار و شواهد مس به صورت کانى هاى ثانویه مالاکیت و آزوریت تقریباً در کل سطح منطقه دیده مى شود. دو ناحیه در شرق و جنوب منطقه، زون هاى I و II، مناسب بودن واحد Ekkv1 را براى فلزات مس، سرب، روى، باریوم و استرانسیوم نشان مى دهد و گویاى اینست که کانى‌سازى در این نواحى پلى متال مى باشد. زون هاى I و II تمرکزهاى بسیار بالایى از عناصر نادر را نیز نشان مى دهد که بررسى هاى نیمه‌تفضیلى و تفضیلى در زون هاى مذکور را پیشنهاد مى نماید. بخش نخست کلیات مقدمه (Introduction) بررسى هاى زمین‌شناسى ناحیه شمال زنجان (سهرین ـ دگاه) که نتیجه آن نقشه زمین‌شناسى 1:20،000 و گزارش موجود است در سطحى در حدود 75 کیلومترمربع انجام گرفته است. این بررسى ها بر اساس مفاد قرارداد شماره 3306 مورخ 3/6/70 بین اداره کل معادن و فلزات استان زنجان و مهندسین مشاور تهران پادیر انجام گرفته که در آن سطحى در حدود 50 کیلومترمربع پیش‌بینى شده بود ولى هنگام مطالعات صحرایى با توجه به تنوع واحدهاى سنگى و پیگیرى کانسارها که از اهداف اصلى طرح بود، این بررسى ها به سطح وسیع ترى و در حدود 75 کیلومترمربع گسترش یافت. در این گزارش مسائلى مانند زمین شناسى عمومى منطقه، زمین ریخت شناسى، شرح واحدهاى چینه سنگى، فعالیت ها و نحوه عملکرد تکتونیک عمومى و شرح توده هاى معدنى و غیره به بحث و بررسى کشیده شده‌اند. نمونه هاى جمع‌آورى شده که علاوه بر مسائل زمین‌شناسى منطقه با توجه به زمین‌شناسى اقتصادى و پى‌جوئى کانسارها گرفته شده‌اند مورد آزمایش هاى مختلف کانى‌شناسى، سنگ‌شناسى، بررسى هاى شیمیایى و ژئوشیمیایى و مطالعات با اشعه ایکس قرار گرفته‌اند که نتایج آن ها همراه با عکس هاى میکروسکوپى و گراف هاى تهیه شده در این گزارش ارائه گردیده است. در بخش زمین شناسى اقتصادى کانسارهاى قابل توجه در منطقه با جزئیات بیشترى بررسى و ویژگى هاى بخشى از کانسارهاى مس تشریح گردیده است. بررسى صحرایى به کمک عکس هاى هوایى به مقیاس 1:20.000 (تهیه شده توسط سازمان نقشه‌بردارى) و با توجه به استانداردهاى متداول انجام گرفته است. همچنین از ورق هاى توپوگرافى جاگ به مقیاس 1:250،000 چهارگوش زنجان سرى K551 به شماره NI3913 و نقشه هاى توپوگرافى 1:50،000 برگه سهرین به شماره 5663I سرى K753 و برگه تهم به شماره 5763IV سرى K753، تهیه شده توسط سازمان جغرافیایى ارتش استفاده گردیده است. برداشت هاى صحرایى روى عکس هاى هوایى 1:20،000 منتقل و سپس روى نقشه توپوگرافى 1:20،000 (بزرگ شده نقشه هاى توپوگرافى 1:50،000 از ورقه هاى سهرین و تهم) انتقال و در نهایت به نقشه زمین‌شناسى موجود تبدیل گردیده است. تعداد 22 نمونه سنگى جهت مطالعات سنگ‌شناسى، 10 نمونه براى تجزیه شیمیایى، 9 نمونه براى مطالعات کانى‌شناسى به روش مقاطع صیقلى، 16 نمونه رودخانه اى جهت بررسى هاى ژئوشیمیایى و 8 نمونه براى بررسى هاى کانى‌شناسى به طریقه اشعه ایکس جمع‌آورى گردیده که نتایج آنها در همین گزارش منعکس و نتیجه‌گیرى هاى لازم به عمل آمده است. براى روشن تر شدن وضعیت ساختارى حاکم بر منطقه و همچنین تشریح جزئیات بیشتر واحدهاى چینه‌سنگى،‌ برش زمین ساختى لازم تهیه و با مقیاس 1:10،000 در کنار نقشه زمین‌شناسى به نمایش گذاشته شده است. در تدوین این گزارش از کلیه نقشه ها و نوشتارهاى موجود و قابل دسترسى استفاده گردیده است که در پایان به عنوان منابع مورد استفاده در بخش کتابنگارى از آن ها یاد شده است. بدینوسیله از مسئولین محترم معاونت طرح و برنامه وزارت معادن و فلزات و اداره کل معادن و فلزات استان زنجان، که امکانات لازم جهت انجام این مطالعات را فراهم آورده‌اند، کمال تشکر و سپاسگزارى بعمل مى آید.   جغرافیا و راه هاى دسترسى   منطقه مورد مطالعه چهارگوشه اى مستطیل شکل در غرب طالم است که از نظر تقسیمات جغرافیایى کشورى در استان زنجان واقع گردیده. شهرستان زنجان نزدیکترى و پرجمعیت‌ترین شهر به منطقه مى باشد. ناحیه مزبور در شمال زنجان و در شمال روستاهاى طاهرآباد و تهم واقع است. فاصله آن از زنجان 25 کیلومتر مى باشد. این منطقه به وسعت 75 کیلومترمربع بین طول جغرافیایى 42،24،48تا 42،35،48 از نصف‌النهار گرینویچ و عرض جغرافیایى 36،49،36تا 24،55،36ـ شمالى از خط استوا قرار گرفته است. کوه هاى قره داش، چله خانه و قره داش سندستان از ارتفاعات مهم آن محسوب مى شوند. ارتفاعات مجاور منطقه عبارتند از: کوه هاى خیرالمسجد و دینگه در شمال، کوه شیروانه در شرق و کوه هاى کمر و تخت در جنوب ناحیه. موقعیت منطقه در نقشه‌ى شماره 1 نشان داده شده است. راه هاى دسترسى منطقه مورد مطالعه از طریق زیر قابل دسترسى مى باشد: -    جاده آسفالته درجه یک تهران ـ تبریز که از زنجان مى گذرد. فاصله تهران تا زنجان 324 کیلومتر است که از شهرهاى کرج، قزوین، تاکستان، ابهر و خرمدره مى گذرد. -    جاده زنجان به سهرین به طول 26 کیلومتر، که 24 کیلومتر ابتداى آن آسفالته درجه 2 و بقیه آن به طول 2 کیلومتر خاکى درجه 2 مى باشد. -    جاده زنجان به کردکندى راه ارتباطى دیگرى است که از طریق آن مى توان به این ناحیه دست یافت و طول آن 23 کیلومتر بوده که 20 کیلومتر ابتداى آن آسفالته درجه 2 و بقیه آن به طول 3 کیلومتر خاکى درجه 2 و 3 مى باشد. -        جاده خاکى درجه 3 سهرین به دگاه به طول 12 کیلومتر که سهرین در غرب را به دگاه در شرق منطقه وصل مى کند. -        جاده خاکى درجه 3 سهرین به کردکندى به طول 4 کیلومتر. -        جاده خاکى درجه 3 سهرین به وننق به طول 6 کیلومتر که پس از عبور از لگاهى به طول 3 کیلومتر به روستاى وننق مى رسیم. -    علاوه بر راه هاى نامبرده در منطقه راه هاى مالرو وجود دارد که کلاته هاى کوچک و روستاها را به یکدیگر مرتبط مى سازد از جمله راه هاى مالروکردکندى به دگاه و کردکندى به تهم که پس از عبور از روستاهاى طاهرآباد، گله‌رود و خشکه‌رود وارد روستاى بزرگ تهم مى شویم. در نقشه شماره 2 راه هاى ارتباطى منطقه نشان داده شده است.         نقشه شماره 1: موقعیت جغرافیایى و راه هاى ارتباطى منطقه مورد بررسى   آب و هوا آب و هواى استان زنجان با وجود ارتفاعات بلند و تماس غیرمستقیم با هواى مرطوب اقیانوس اطلس و مدیترانه صرفنظر از خصوصیات محلى و همچنین آب و هواى جلگه اى که در پناه رشته هاى عظیم قرار گرفته اند حد فاصل بین آب و هواى صحرایى (در حواشى قزن اوزن) و آب و هواى مدیترانه اى است ولى با توجه به شرایط خاص کوهستانى مى توان اقلیم معتدل کوهستانى را نیز براى آن درنظر گرفت. از خصوصیات این اب و هوا، گرماى شدید دره ها در تابستان و اعتدال آن ها در زمستان و برعکس سرماى شدید ارتفاعات در زمستان و اعتدال آنها در تابستان است. سرما معمولاً در این منطقه از اوایل آذرماه شروع شده و برف هاى پیاپى ابتدا قله هاى کوهستان ها و سپس تمامى سطح زمین را مى پوشاند و این حالت با جزئى تغییر تا اواسط و گاهاً تا اواخر فروردین ماه ادامه پیدا مى کند. بنابراین فصل کار مفید با توجه به شرایط جوى از اوایل اردیبهشت تا اواسط آبانماه مى باشد. منطقه مورد مطالعه به دلیل کوهستانى بودن بخش بزرگى از آن، داراى آب و هواى معتدل کوهستانى است،‌ بطوریکه داراى زمستان هاى طولانى و نسبتاً سرد و پربرف به ویژه در ارتفاعات و تابستان هاى معتدل و مطبوع بوده و در فصل بهار بارندگى در آن زیاد مى باشد. میزان بارندگى سالیانه استان زنجان معمولاً بین 400-300 میلیمتر است ولى کوه هاى طارم که منطقه مورد بررسى جزئى از آن است از نقاط نسبتاً پربارش کشور بوده و میزان بارندگى آن بیش از 500 میلیمتر در سال گزارش شده. اختلاف درجه حرارت سالیانه زیاد بوده و حداکثر مطلق درجه حرارت استان 38 درجه سانتیگراد بالاى صفر در روزهاى تابستان و در ماه هاى تیر و مرداد و حداقل مطلق درجه آن 22 درجه سانتیگراد در شب هاى سرد زمستان در ماه هاى دى و بهمن مى باشد. استان زنجان منطقه اى است تقریباً کوهستانى و به این جهت وزش بادهاى مرطوب که از شمال باخترى بهره مى گیرند،‌ بخارات مرطوب اقیانوس اطلس و مدیترانه را به طرف شرق رانده و در برخورد با ارتفاعات موجب ریزش برف و باران مى شوند. به این جهت در فصول بهار و پائیز و زمستان به خاطر بارندگى فراوان رودخانه هاى متعدد و سیلابى در سطح استان دیده مى شود. رودخانه هاى مهم زنجان عبارتنداز: -    سفیدرود: در استان به نام قزل اوزن نامیده مى شود. از حدود چهل فقره چشمه که از استان هاى کردستان وهمدان سرچشمه گرفته تشکیل گردیده و درنزدیکى منجیل با شاهرود یکى شده به سفیدرود مى ریزد. قزل اوزن دوبار چهارگوشمورد مطالعه را در جنوب باخترى و شمال خاورى قطع مى کند. -    ابهر رود: از دیگر رودهاى معروف استان بوده که از حوالى سلطانیه سرچشمه گرفته و از شمال غرب به جنوب شرق جریان دارد. این رود پس از مشروب ساختن شهرستان ها و بخش هاى ابهر، هیدج، صائین قلعه و خرمدره به تاکستان مى رسد. -    از دیگر رودهاى منطقه مى توان از: خررود نام برد که از کوه هاى قزل داغ در خرقان جاده آوج سرچشمه گرفته و در محل آبگرم به طرف شمال غرب جریان مى یابد. -        سایر رودهاى استان عبارتند از: زنجان رود، ایجرود، سجاس رود، زرینه -    رود و رودخانه حاجى عرب. به این رودها رودهاى محلى که از ارتفاعات منطقه سرچشمه مى گیرند ملحق مى شوند که منطقه را مشروب مى سازند. کوه هاى طارم از نقاط نسبتاً پربارش کشور بوده، این بارش در زمستان بیشتر به صورت برف مى باشد که وجود ارتفاعات نسبتاً بلند و ذوب تدریجى برف ها در بهار و تابستان سبب ایجاد رودخانه هاى دائمى شده که از دلایل اصلى رونق کشاورزى و دامدارى در این ناحیه است از جمله این رودها، رودخانه سهرین مى باشد که با جهت جریان شمال خاورى ـ جنوب باخترى از کلیه منطقه مورد بررسى عبور مى نماید.       نقشه شماره 2: توپوگرافى و راه هاى ارتباطى منطقه مورد بررسى توپوگرافى منطقه زنجان منطقه زنجان از نظر شکل ظاهرى زمین داراى دو منطقه کوهستانى و جلگه اى (دشت) مى باشد. مناطق کوهستانى زنجان که اغلب داراى قلل مرتفع هستند، در شمال زنجان کوه هاى طارم علیا، بخش مرکزى و طارم سفلى و در جنوب زنجان کوه هاى سلطانیه و قیدار مى باشند و مناطق جلگه اى یا دشت نیز نقاط دیگر منطقه را پوشانده است. دشت زنجان با وسعت زیاد از شمال به ارتفاعات طارم و از جنوب به ارتفاعات سلطانیه محدود است. این دشت به صورت نوارى از سه راه تاکستان تا نزدیک میانه ادامه دارد. رودخانه زنجان رود به طرف شمال غرب و رودخانه ابهر رود در جنوب شرق آن جریان دارد. در قسمت جنوب زنجان نیز دشت آبرفتى نسبتاً مسطح و وسیعى وجود دارد که به ارتفاعات سلطانیه در شمال و ارتفاعات قیدار در جنوب محدود مى شود. ارتفاعات طارم بخشى ازکوه هاى البرز است که داراى روند شمال باخترى ـ جنوب خاورى مى باشد. رشته کوه هاى سلطانیه در جنوب زنجان نیز همانند رشته کوه هاى البرز داراى روند شمال باخترى ـ جنوب خاورى مى باشد. این رشته کوه ها خط تقسیم باران در این منطقه مى باشند. وضعیت اجتماعى و اقتصادى منطقه مورد مطالعه ارتفاعات این ناحیه سر منشأ رودها و نهرهاى فراوان وکوچکى هستند که منطقه را مشروب مى سازند. محل آبادى ها و روستاهاى عمده که بیشتر در کنار رودخانه ها یا چشمه هاى دائمى مستقر شده‌اند، به شدت از اوضاع توپوگرافیک و جغرافیایى منطقه تبعیت مى کند. به طورى که اکثر روستاها در کوهپایه‌ها،‌ دره هاى پهن و آبرفت هاى قدیمى قرار گرفته‌اند. این روستاها بر حسب موقعیت به وسیله راه هاى مالرو، خاکى، شوسه و نهایتاً جاده هاى آسفالته با یکدیگر و یا شهرها در ارتباط مى باشند. در حال حاضر بزرگترین مرکز جمعیت این ناحیه روستاى سهرین بوده که داراى جمعیتى در حدود 2500 نفر است (عکس شماره 1) از دیگر روستاهاى این منطقه کردکندى، دگاه، لگاهى، و ننق، طاهرآباد، گله رود، خشکه رود و تازه کند مى باشد. آب قابل شرب و کشاورزى روستاها از چشمه‎سارها، قنات‌ها و سرچشمه هاى رودهاى دائمى تأمین مى گردد که تقریباً در تمام فصول سال جریان دارد و میزان آبدهى آنها بر حسب وضعیت نزولات جوى به شدت متغیر است. روستاهاى منطقه داراى آب لوله‌کشى هستند. خاطرنشان مى گردد که بیشتر روستاهاى منطقه به جز روستاهاى دورافتاده کوهستانى بعد از انقلاب اسلامى از نعمت برق برخوردار گشته‌اند (عکس شماره 2). زمستان در این منطقه به طور متوسط چهار ماه به طول مى انجامد و بیشتر اوقات در ارتفاعات شرقى منطقه از جمله اطراف روستاى دگاه هوا مه‌آلود و ریزش برف توأم با کولاک مى باشد به طورى که در زمستان اکثراً جاده ارتباطى بین سهرین و دگاه بسته و رفت و آمد با اسب صورت مى گیرد. مردم این روستاها براى گرم کردن خانه‌هایشان در زمستان از کود بدست آمده از زاغه گوسفندان استفاده مى کنند. اکثر سکنه این منطقه را روستائیان تشکیل مى دهند و درآمد آنها محدود به زراعت، دامدارى، باغدارى، قالى‌بافى، پرورش طیور و زنبور عسل مى باشد. البته شغل اصلى مردم مردم این ناحیه کشاورزى و دامپرورى است. در نواحى کوهستانى، دامپرورى بیشتر از کشت محصول رایج است، چرا که علیرغم زمستان هاى سرد، منطقه داراى تابستان هاى معتدل بوده و ناحیه در زمستان و بهار از میزان بارش نسبتاً خوبى برخوردار است. در بهار پوشش گیاهى نسبتاً مناسبى در حد مرتع، منطقه را فرامى گیرد و به همین علت دامپرورى رواج گسترده اى داشته و میزان تولید فراورده هایدامى در منطقه زیاد مى باشد. کشاورزى محدود به حاشیه رودخانه‌ها، کوهپایه‌ها، دره هاى مابین کوه ها و دشت هاى هموار اطراف روستاها مى باشد. محصولات کشاورزى گندم، جو و یونجه بوده که به طور محدود، زراعت آبى مى باشد ولى در بیشتر مناطق گندم و جو دیم کشت مى شود. از محصولات این منطقه، گیلاس، سیب، زردآلو و گردو را مى توان نام برد. پرورش درخت تبریزى و چنار رایج بوده و در باغستان هایى که در دره ها و اطراف روستاها متمرکز است انجام مى گیرد. محصولات خودرو ناحیه شامل زالزالک،‌ زرشک، ریواس، قارچ و والک مى باشد.  ارتفاعات منطقه اکثراً سرسبز بوده و به عنوان مرتع از ان استفاده مى شود و دامداران جهت ییلاق به این ارتفاعات کوچ مى نمایند. بعضى از روستائیان به تولید صنایع دستى مانند قالیبافى اشتغال دارند و پرورش طیول و زنبور عسل از کارهاى جنبى کشاورزى و دامدارى مى باشد. شرایط سخت زندگى، زمستان هاى سرد، کمبود امکانات زندگى، نامناسب بودن راه هاى ارتباطى و وضعیت کشاورزى در روستاها سبب شده است که عده بیشترى از روستائیان جهت امرار معاش چه به صورت فصلى و چه دائمى به مراکز شهرى و کارى مهاجرت نمایند،‌ بطوریکه میزان پراکندگى جمعیت که در گذشته متعادل بوده در سال هاى اخیر به علت مهاجرت روستائیان به شهرها تعادل در این منطقه نیز مانند نقاط دیگر برهم خورده است و این مهاجرت ها تا حدودى سبب شده است که تعدادى از روستاها خالى از سکنه بماند. روستاى دگاه که قبلاً 100 خانوار در آن زندگى مى کردند در حال حاضر 15 خانوار را در خود جاى داده است. اگر این روند ادامه پیدا کند تا چند سال آینده این روستا هم به کلى از سکنه خالى خواهد شد. خانه هاى خالى از سکنه به علت عدم نگهدارى در حال خراب شدن مى باشد. گیاهان بومى داراى پراکندگى نامنظم و از نوع خاربوته، تک‌درختانى پراکنده و علف هاى کوچکند. انواع مختلف حشرات، پرندگان، خزندگان و پستانداران وحشى و اهلى در منطقه زیست مى کنند. جانوران اهلى منطقه شامل میش و بز مى باشند و جانوران وحشى عبارتند از: بز کوهى، آهو، گرگ،‌خرس، روباه، خرگوش، خوک و مارهاى سمى، از نظر امکانات بهداشتى و آموزشى روستاهاى این ناحیه موقعیت خوبى ندارند. به طورى که اولین اصول بهداشتى یعنى جدا بودن محل زندگى انسان و دام در آن ها رعایت نشده است. از نظر آموزشى دوره ابتدایى در بیشتر روستاها دایر بوده ولى دوره راهنمایى فقط در روستاى سهرین وجود دارد و دانش‌آموزان براى دوره دبیرستان باید به زنجان بروند. سکنه به زبان ترکى و لهجه بومى صحبت مى کنند. مصالح ساختمانى اغلب قطعات سنگى، خشت خام و تیرک است. زلزله 31 خرداد 1369 که با شدت 7/7 ریشتر در منطقه رودبار اتفاق افتاد و بیشترین خرابى و تلفات را در رودبار و منجیل به بار آورد باعث ایجاد ترک هایى در ساختمان هاى روستایى این منطقه گردید. البته در بناهاى جدید از آجر و تیرآهن نیز استفاده میگردد. بناهاى تاریخى در منطقه وجود دارد که اغلب شامل امامزاده‌ها و قلاع بوده که مى توان از قلعه هاى مخروبه سهرین و کردکندى و امامزاده روستاى گله رود نام برد.   مطالعات قبلى محدوده مورد بررسى از نظر تقسیمات استان هاى زمین ساختى ایران در بخشى از پهنه (Zone) البرز باخترى قرار مى گیرد که با توجه به ویژگى هاى زمین شناسى حاکم بر آن از جمله نقاطى است که در گذشته، به ویژه در سه دهه اخیر، مورد مطالعه قرار گرفته است. گزارش هایى مانند شرح نقشه زمین شناسى زنجان به مقیاس 1:250،000 (دربرگیرنده منطقه مورد مطالعه) و شرح نقشه چهارگوش قزوین رشت و نقشه ها و گزارش هاى چهار گوشه اى میانه و غیره روشنگر مسائل ویژه این ناحیه در مقیاس منطقه اى مى باشند. در مقیاس هاى بزرگتر (1:100،000) مى توان از گزارش طارم ـ طالش (افتخارنژاد و همکاران، 1965)، زمین‌شناسى منطقه غرب طالم (هیرایاما و همکاران،‌1966) را نام برد که دانسته هاى زیادى از این ناحیه از شمال باخترى کشور بدست داده‌اند. لازم به یادآورى است در گذشته دورتر مطالعات پراکنده اى نیز تحت عناوین خاصى به عنوان مثال: اشتال، 1909 تحت عنوان «مشاهدات زمین شناسى در شمال باخترى ایران» انجام گرفته است.