<P class=MsoNormal dir=rtl style="TEXT-JUSTIFY: kashida; MARGIN: 0cm 0cm 0pt; TEXT-ALIGN: justify; TEXT-KASHIDA: 0%"><B><SPAN lang=AR-SA style="FONT-SIZE: 11pt; FONT-FAMILY: Tahoma">تعریفی تازه از مرز هسته- گوشته</SPAN></B></P>
<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />
تعریفی تازه از مرز هسته- گوشته
دانشمندان ایالات متحده و کانادا، لایهای جدید را در مدل پیازی زمین پیشنهاد دادهاند که شامل موادی با ویژگیهای هر دو بخش هسته بیرونی و گوشته زیرین است. این دیدگاه نشان میدهد که مرز هسته و گوشته نمیتواند ناگهانی باشد و یک لایه رسانا در مرز هسته- گوشته وجود دارد که میتواند لرزشهای زمین و زونهای کم سرعت لرزهای موجود در گوشته زیرین را توجیه کند.
چرخش زمین دچار تغییرات دورهای میشود که چرخشهایی پیرامون محور زمین است و به کشش گرانشی خورشید و ماه نسبت داده میشود و باعث ایجاد میدان مغناطیسی زمین میگردد. میدان مغناطیسی زمین که از هستة جامد آهنی منشأ میگیرد، میتواند از میان لایة رسانای مرز هسته- گوشته انتقال یابد و هسته و گوشته را به طور مغناطیسی به هم وصل کرده و گوشته جامد را کشیده و باعث لرزش اندک زمین شود.
بر اساس نگره های کنونی تشکیل زمین، هستة جامد درونی، طی میلیونها سال در حال سرد و جامد شدن بوده است و با سردشدن آن، آلیاژهای سبک تر آهن، از آهن خالص جدا شده و به سمت بیرون هستة بیرونی مایع حرکت کردهاند. این لایه مایع با گوشته زیرین به تعادل شیمیایی میرسد. بروس بافِت (Bruce Buffett) زمین فیزیکدان دانشگاه بریتیش کلمبیا، ادوارد گارنرو (Edward Garnero) از دانشگاه ایالتی آریزونا و ریموند جینلوز (Raymond Jeanloz) از دانشگاه برکلی کالیفرنیا، در شماره 17 مجله ساینس گزارش کردند که آلیاژهای سبک آهن با گوشته زیرین سیلیکاتی واکنش کرده و سیلیکاتهای آهن را به وجود میآورند. بارش کند واژگون سیلیکاتهای آهن به شکل رسوباتی از هستة به اطراف میبارد، چرا که چگالی آنها از آلیاژها کمتر است. رسوبات بالا آمده و سرانجام در مرز بین هسته مایع بیرونی و گوشته زیرین جمع میشوند. در هر حال، هنوز مقداری آهن مایع در فضای میان این رسوبات وجود دارد و این، کلید نگره بافِت است. در فشار حاصل از تجمع رسوبات، مقداری از آهن به بیرون رانده میشود اما آهن باقیمانده، رسانایی کافی را در لایه جدید ایجاد میکند تا بتواند لرزشهای زمین را توجیه کند. لایه دارای رسانایی بالا، میتواند دلیل پدیده های زمین فیزیکی دیگری نیز باشد، به ویژه مناطق کم سرعت لرزهای که در مرز هسته- گوشته یافت میشوند. بیشتر اطلاعات موجود در باره درون زمین، از مطالعه چگونگی گذر امواج لرزهای به دست آمده است. درچند ده کیلومتر مرز هسته- گوشته، سرعت امواج لرزهای بیش از 10 درصد کاهش مییابد و به نظر بافِت این زونهای بسیار کم سرعت لرزهای (ULVZ) به ذوب بخشی گوشته زیرین نسبت داده میشد، اما حضور آهن مایع در رسوبات، میتواند به طور قابل توجهی سرعت امواج لرزهای را کم کرده و ULVZ را توجیه کند.
نظر شما :