<P dir=rtl><FONT size=2><STRONG>معرفی بخش علوم زمین دانشگاه شیراز</STRONG></FONT></P>

معرفی بخش علوم زمین دانشگاه شیراز

تاریخچه: بخش علوم زمین دانشگاه شیراز اولین قطب زمین‌شناسی کشور است. این بخش در سال <?xml:namespace prefix = st1 ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:cs:smarttags" />1346 به‌عنوان گروه زمین‌شناسی با یک نفر استاد یار و یک نفر مربی و پذیرش 10 دانشجوی کارشناسی در بخش زیست‌شناسی دانشکده علوم شروع به فعالیت کرد و در سال 1348 با راه‌اندازی تعدادی از آزمایشگاهها، فعالیتهای آموزشی و پژوهشی خود را در ساختمانی مستقل آغاز کرده و به بخش زمین‌شناسی تغییر نام داد. در این زمان بیشتر اساتید شاغل در بخش، خارجی بودند.<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

پس از پیروزی انقلاب اسلامی و خروج بیگانگان از کشور، و با بازگشایی دانشگاهها، اساتید ایرانی فارغ التحصیل خارج از کشور، که بیشتر آنها را دانشجویان رتبه اول اعزامی وزارت علوم تشکیل می‌دادند، جایگزین اساتید خارجی شدند.

در سال 1366، بخش زمین‌شناسی دانشگاه شیراز دوره کارشناسی‌ارشد زمین‌شناسی اقتصادی و نخستین دوره کارشناسی ارشد آبشناسی را در کشور راه اندازی کرد. در دهه اخیر نیز در چارچوب برنامه‌های آموزشی دولت و نیاز کشور به نیروی متخصص، گرایشهای دیگر در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا در این بخش راه‌اندازی و به‌سرعت گسترش یافت.

در سال 1378، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری طی بخشنامه‌ای از کلیه گروههای آموزشی رشته‌های گوناگون دانشگاههای کشور خواست تا فهرست امکانات آموزشی، پژوهشی، هیأت علمی، برنامه های آتی و... را جهت بررسی و تعیین قطبهای علمی کشور ارسال دارند. در این راستا، بخش زمین‌شناسی دانشگاه شیراز (که از سال 1380 به بخش علوم زمین تغییر نام داده‌است) با 76 امتیاز به عنوان اولین قطب زمین‌شناسی کشور معرفی شد.

امکانات آموزشی و پژوهشی: بخش علوم زمین دانشگاه شیراز دارای آزمایشگاههای مجهزی است که از آن میان می توان به موارد زیر اشاره کرد :

1-  آزمایشگاه مکانیک خاک و زمین‌شناسی مهندسی مجهز به دستگاههای سه محوری خاک و سنگ، تک محوری، جعبه برشی، تعیین میزان تخلخل خاک، تعیین نفوذ پذیری به روش بار ثابت، تعیین نفوذ پذیری به روش بار افتان، تراکم، تحکیم، حد روانی، مجموعه کامل الکها، کوره برقی، نمونه‌گیر موتوری و نمونه‌گیر دستی و ....

2-  آزمایشگاههای ژئوشیمی، هیدروشیمی و آبشناسی با دستگاههای ICP-OES، جذب اتمی، نشر شعله‌ای، کدورت‌سنج، طیف‌نو‌ر‌سنج، طیف‌رنگ‌سنج، pH سنج، هدایت‌سنج، مولینه، باران‌سنج معمولی و ثبات، نمونه‌گیر آب و امکانات کامل آزمایشگاههای شیمی، طیف سنج صحرایی

3-  آزمایشگاههای سنگ‌شناسی، کانی‌شناسی، بلورشناسی و مقطع‌گیری با میکروسکوپهای پلاریزان نور عبوری و نور منعکسه، دستگاه تهیه مقاطع صیقلی، برش و صیقل سنگ، کوره برقی، امکانات کامل تهیه و مطالعه مقاطع و ویفر‌های میانبار سیال و صفحه سردشونده – گرم‌شونده، تجهیزات عکسبرداری و ...

4-  آزمایشگاه فتوژئولوژی و نقشه‌برداری با مجموعه کامل عکسهای هوایی کل کشور، تئودولیت، نیوو، استریوسکوپ، پلان‌واریوگراف، مسافت‌سنج، ارتفاع‌سنج و ...

5-     آزمایشگاه فسیل‌شناسی و میکروفسیل با میکروسکوپهای ویژه فسیل‌شناسی

6-     آزمایشگاه ژئوفیزیک و زلزله شناسی با دستگاههای ژئوالکتریک، مغناطیس‌سنج، گرانی‌سنج و لرزه‌سنج

7-  آزمایشگاه رسوبشناسی : با میکروسکوپهای نوری یک‌چشمی و دوچشمی، دستگاه گریز از مرکز، همزن برقی، کوره برقی، پمپ خلأ، جداسازی مغناطیسی کانیها

8-     آزمایشگاه سنجش از دور و GIS مجهز به آخرین نرم افزارها، پلاتر، دیجیتایزر و بانک تصاویر رقمی

9-     آزمایشگاه زمین شناسی فیزیکی

10- آزمایشگاه زمین‌شناسی ساختمانی و زمین‌ساخت

11- موزه کانی‌شناسی و فسیل‌شناسی.                                                                                                       

درضمن دستگاههای XRF و XRD نیز خریداری شده و به‌زودی در بخش علوم زمین نصب خواهد شد .

دوره‌های تحصیلی تکمیلی: هم‌اکنون دوره‌های کارشناسی ارشد در رشته‌های زمین‌شناسی اقتصادی، آبشناسی و زمین‌شناسی ساختمانی - ‌زمین‌ساخت در بخش دایر بوده و حدود70 دانشجو در این مقطع مشغول به تحصیل هستند. تاکنون نیز بیش از یکصد دانشجو در مقطع کارشناسی ارشد این رشته‌ها فارغ‌التحصیل شده‌اند.

بخش علوم زمین دانشگاه شیراز در رشته‌های فوق دانشجوی دکترا نیز می‌پذیرد و هم‌اکنون 25 دانشجو در این بخش در مقطع دکترا مشغول به تحصیل بوده و یک دانشجو نیز در این مقطع فارغ‌التحصیل شده است.

فارغ‌التحصیلان دوره‌های کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز از موقعیت شغلی و توان علمی بسیار خوبی برخوردارند و در کلیه سطوح در بخشهای دولتی و خصوصی داخل و گاه خارج از کشور مشغول به فعالیت هستند.

همکاریهای علمی و ارتباط با صنعت: بخش علوم زمین دانشگاه شیراز همکاریهای نزدیک و گسترده‌ای با سازمانها و دستگاههای اجرایی از جمله وزارت نیرو و سازمانهای آب منطقه‌ای، وزارت صنایع و معادن، سازمان محیط‌ زیست، منابع طبیعی، و ... در قالب طرحهای ارتباط با صنعت و طرحهای ملی آغاز نموده‌ و امکان ارائه خدمات بیشتر در زمینه‌های آموزشی و پژوهشی به دیگر دانشگاهها و سازمانها نیز وجود دارد.

هم‌اکنون، بخش علوم زمین با دانشگاههای ناپل ایتالیا، رویال‌ هالووی انگلستان و آلبرتای کانادا همکاریهای علمی دارد.

حدود 50 طرح پژوهشی، ملی و ارتباط با صنعت به‌ویژه در زمینه‌های اکتشاف، زمین‌شناسی اقتصادی، سنگ‌شناسی، آبشناسی، آبشناسی کارست، سدسازی و آب‌بندی سدها، هواشناسی، مدیریت منابع آب، آلودگی و کیفیت منابع آب، آبهای زیرزمینی، ردیابی، سنجش از دور و سیستمهای اطلاعات جغرافیایی، ریخت‌زمین‌ساخت، زمین‌ریخت‌شناسی، زمین‌ساخت و ... در بخش علوم زمین دانشگاه شیراز انجام شده است.

اعضای هیئت علمی: فهرست اسامی اعضای هیئت علمی همراه با مرتبه علمی و سوابق تحقیقاتی و زمینه‌های پژوهشی آنها در جدول صفحه بعد آورده شده است. هم اکنون ریاست بخش علوم زمین، به‌عهده آقای دکتر فرید مـُـر است.