تصویربرداری از درون زمین

دسترسی مستقیم به طبقات زیرین زمین غیرممکن است. برای این کار روش‌هایی وجود دارد. دو روش معمول برای این کار تطابق و زلزله نگاری است.تطابق:در این روش با استفاده از اطلاعات رخساره‌ای مکان‌هایی که اطلاعات کافی آنها را داریم، اطلاعاتی از مکان مورد نظر خود بدست آوریم. نقطه مورد نظر را شناسایی کرده سپس مکان‌هایی را که در نزدیک‌ترین فاصله نسبت به نقطه مورد نظر هستند و اطلاعات کافی آنها را نیز داریم شناسایی می‌کنیم. مقطع عمودی نقطه مورد نظر از مهم‌ترین مسائلی است که یک زمین‌شناس به آن احتیاج دارد و این بوسیله اطلاعات چاه‌های مجاور (مکان‌هایی که ما اطلاعاتی کامل از طبقات رسوبی زیرین آن داریم) میسر است.روش معمول این است که از نزدیکترین چاه فرضی خط مستقیمی بطرف نقطه مورد نظر می‌کشیم. مقطع عمودی در طی این خط از چاه مجاور تا نقطه مورد نظر رسم می کنیم که در آن با استفاده از جنس طبقات، اندازه شیب و همچنین قطر لایه ها در نقاط شناخته شده در جهت خط فرضی، خصوصیات، اندازه قطر و شیب لایه های موجود در نقطه مورد نظر را بدست می آوریم.این روش در اکثر موارد با مشکلاتی مواجه است.تغییرات ساختمانی و استراتیگرافیک لایه‌های درون زمین ما را با مشکلات زیادی از این روش مواجه می‌کند. همچنین در زمان‌های گذشته رسوب‌گذاری در همه جا با سرعت یکسانی همراه نبوده و با تغییراتی همراه بوده.برای برطرف کردن این مشکلات روش‌هایی پیشنهاد شده است از آن جمله می‌توان مغزه‌یرداری را نام برد که تمام ابهامات را برطرف می‌سازد.در تطابق؛ لایه‌های شاخص، فسیل‌های شاخص، دگرشیبی‌ها و همچنین رنگ، بو، مزه و خواص شیمیایی لایه‌ها کمک زیادی به ما می‌کند.لایه‌های شاخص: این لایه‌ها در سرتاسر منطقه مورد مطالعه (از نقطه شناسایی شده تا نقطه مورد نظر) گسترده شده‌اند. با استفاده از این لایه‌ها می‌توانیم لایه‌بندی‌های مختلف را تشخیص دهیم. اصولاً این لایه‌ها در مواردی چون فرسایش، چین‌خوردگی و گسل‌خوردگی مقاوم بوده و موجب می‌شود که بتوانیم در هنگام عمل حفاری هر گاه به این لایه رسیدیم تشخیص دهیم که به لایه مربوط رسیده‌ایم. بعد با استفاده از تطابق مکان مورد مطالعه را شناسایی کرده.فسیل‌های شاخص: این فسیل‌ها مخصوص تعداد خاصی لایه، گروه و یا تشکیلات است. با رسیدن و شناسایی این فسیل‌ها در حین حفاری متوجه رسیدن به این واحدها می‌شویم که این از مهم‌ترین مسائل در حین حفاری است.‌ در صورت عدم شناسایی صحیح در بعضی موارد از خسارات مالی تا جانی متوجه ما خواهد بود.زلزله نگاری: روش دیگر دسترسی غیر مستقیم به درون زمین زلزله‌نگاری است.در این روش یک فرستنده وجود دارد که امواج صوتی را به درون زمین می‌فرستد. گیرنده‌هایی نیز وجود دارد که این امواج را دریافت می‌کنند. امواج در هر لایه‌ای با سرعت مخصوصی حرکت می‌کنند که شاخص این لایه است. در زمانی که امواج صوتی به مرز دو لایه می‌رسند منحرف می‌شوند. مقداری از آن به سطح زمین بر می‌گردد و مقداری دیگر با سرعت متفاوتی به حرکت در لایه دیگر ادامه می‌دهد.گیرنده‌ها با توجه به اطلاعات دریافت شده از این فرایند می توانند عمق شیب و جنس لایه‌ها را به دست آورده و در شبیه‌سازی اعماق زمین به موفقیت‌های شگرفی دست یابند. اما این روش با مشکلاتی روبرو است ولی با پیشرفت‌های امروز روز به‌ روز این ابهامات کم‌رنگ‌تر می‌شود. در دنیای امروز قبل از هر گونه حفاری عملیات زلزله انگاری انجام می‌شود.