پنجمین همایش زمین‌ساخت و زمین‌شناسی ساختاری ایران: نگرشی ویژه بر زمینلرزه 21 آبان کرمانشاه
به گزارش روابط‌عمومی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور، پنجمین همایش زمین‌ساخت و زمین‌شناسی ساختاری ایران با نگرشی ویژه بر زمینلرزه 21 آبان کرمانشاه امروز در محل این سازمان در حال برگزاری است.
رئیس انجمن زمین‌ساخت و زمین‌شناسی ساختاری ایران:
غیرقابل پیش‌بینی بودن زلزله در کل کره زمین
بر همین اساس، رئیس انجمن زمین‌ساخت و زمین‌شناسی ساختاری ایران با تاکید بر اینکه در دنیا نمونه‌های موفقی از پیش‌بینی زلزله تاکنون ارائه نشده است، گفت: از سوی دیگر ما می‌توانیم با استفاده از اطلاعات مکانی و داده‌های دانشی، آسیب‌های بعد از زلزله را جبران کنیم.
دکتر محمدمهدی خطیب با اشاره به زلزله 21 آبان سرپل ذهاب، افزود: بعد از این زلزله و اصولا بعد از همه زلزله‌های مهم کشور ادعاهایی در زمینه پیش‌بینی زلزله مطرح می‌شود.
وی با تاکید بر ضرورت انجام کار علمی در این زمینه، اظهار کرد: ما ضمن آنکه از انجام هرگونه فعالیت علمی در این زمینه استقبال می‌کنیم، باید اجازه دهیم تا موضوعاتی در این زمینه مطرح شود که از نظر علمی قابل بحث و طرح باشد.
خطیب با اشاره به نمونه‌هایی در این زمینه، توضیح داد: در بیش از 15 سال گذشته فردی با مراجعه به یکی از استانداران کشور، ادعا کرده بود که دستگاهی را برای پیش‌بینی زلزله از یک روز تا یک هفته تولید کرده است.
رئیس انجمن زمین‌ساخت و زمین‌شناسی با بیان اینکه از وی برای بررسی این موضوع دعوت به عمل آمده است، خاطرنشان کرد: در این جلسه بعد از صحبت‌های حضار، من از فرد مجری طرح سوالاتی در زمینه متغیرهای استفاده شده برای اندازه‌گیری و شیوه‌های پروسسور کردن مطرح کردم که مجری طرح گفت از آنجایی که ما قرار است این طرح را به نام ایران در کشور و مجامع بین‌المللی عرضه کنیم؛ از این رو چنین اطلاعاتی محرمانه است و جزئیاتی از این دستگاه مطرح نشد.
خطیب اضافه کرد: این دستگاه در آن زمان به مبلغ 180 میلیون تومان به فروش رسید که یکی از نمونه‌های ناموفق در این زمینه بوده است.
وی همچنین با بیان اینکه 20 دستگاه در استان‌های مختلف نیز به فروش رسید، تاکید کرد: از آنجایی که این طرح با رویکرد تجاری بوده است و دیدگاه علمی و رفع مشکل در آن دیده نشده بود، از این رو این دستگاه قابلیت‌های لازم را نداشت.
رئیس انجمن زمین‌ساخت با بیان اینکه همه زلزله‌های کشور از سال‌های گذشته تاکنون از طریق دستگاه‌ها به ثبت رسیده است، خاطر نشان کرد: ایران در کمربند زلزله دنیا قرار دارد، از این رو شاهد هستیم که زلزله‌هایی با بزرگای بیش از 5 در کشور رخ می‌دهد.
وی در عین حال با تاکید بر اینکه تعداد زلزله‌های بالاتر از 7 ریشتر در سال کمتر از تعداد زلزله‌های با بزرگای 5 تا 5.9 ریشتر است، ادامه داد: به دلیل ساختارهای زمین، ایران منطقه زلزله‌خیزی است و انتظار رخدادهای لرزه‌ای با بزرگای زیاد در آن می‌رود.
خطیب با طرح این سوال که آیا می‌توان زلزله ها را پیش‌بینی کرد، گفت: تجربیات جهان نشان داده است که یک گروه از محققان چینی به مدت 5 سال بر روی این پروژه مطالعه کردند و تنها توانستند در یک مورد خاص 8 ساعت قبل از وقوع زلزله را پیش‌بینی کنند؛ ولی این روش در هیچ کدام از زلزله‌های این کشور و در هیچ کدام از زلزله‌های دنیا قابل استفاده نبود.
رئیس انجمن زمین‌ساخت با تاکید بر اینکه در دنیا نمونه‌های موفق از پیش‌بینی زلزله وجود ندارد، اضافه کرد: ولی با استفاده از اطلاعات موجود در زمینه مکان وقوع زمینلرزه و داده‌های دانشی می‌توانیم خسارات ناشی از زلزله را کاهش دهیم و ابراز امیدواری کرد که این انجمن بتواند پاسخ‌های علمی به موضوعاتی چون پیش‌بینی زلزله را ارائه دهد.
رییس دانشکده علوم زمین دانشگاه اصفهان:
گسل‌های مسبب زلزله 21 آبان شناسایی شدند
همچنین رییس دانشکده علوم زمین دانشگاه اصفهان از اجرای مطالعاتی در زمینه شناسایی گسل مسبب زلزله 21 آبان خبر داد و گفت: در این مطالعات دو گسل شناسایی شد که به نظر می‌رسد مسبب بروز این زلزله بوده است.
دکتر همایون صفایی، زمین لرزه 21 آبان سر پل ذهاب استان کرمانشاه را یکی از بزرگ‌ترین زمین لرزه‌های کشور توصیف کرد و افزود: بزرگای این زمینلرزه 7.3 بوده است.
وی به بیان وضعیت زلزله‌های تاریخی این منطقه اشاره کرد و ادامه داد: از سوی پژوهشگاه بین‌المللی زلزله و زلزله‌شناسی 2 رخداد تاریخی برای این منطقه معرفی شده است.
رئیس دانشکده علوم دانشگاه اصفهان با بیان اینکه از سال 1900 تا 2017 زلزله‌های این منطقه از طریق دستگاه‌ها به ثبت رسیده است، خاطر نشان کرد: زلزله‌های این منطقه غالبا با ساز و کار گسل شمالی – جنوبی و با شیب به سمت شرق بوده است.
وی اضافه کرد: در مطالعات خود اقدام به شناسایی گسل مسبب زلزله 21 آبان کردیم که برای این منظور از نقشه گسل‌های فعال در سال 84 از سوی پژوهشگاه بین المللی زلزله منتشر شده بود، استفاده شد.
به گفته وی، در این منطقه دو گسل «پیشانی کوهستان» و «گسل مرتفع زاگرس» بوده است.
این استاد دانشگاه، مشکل اصلی عدم شناسایی گسل‌های این زلزله را عدم اطلاعات در این زمینه دانست و اظهار کرد: تاکنون هرگونه اظهار نظر در این زمینه بر اساس اطلاعات چند دهه قبل بوده است.
عضو هیات علمی دانشگاه اصفهان با تاکید بر اینکه در این مطالعات از اطلاعات استخراج شده از روش‌های سنجش از راه دور بهره بردیم، ادامه داد: از این روش توانستیم گسل‌های منطقه را شناسایی کنیم، به گونه‌ای که توانستیم گسلی به نام گسل F1 شناسایی کنیم که به نظر می‌رسد گسل اصلی مسبب زلزله 21 آبان بوده است.
به گفته وی، رخداد زلزله در گسل F1 که ما آن را نامگذاری کردیم، موجب تحریک گسل روستای سرپل ذهاب شده که طول گسل F1، 60 کیلومتر است.
وی همچنین اضافه کرد: در این مطالعات ما نتایج به دست آمده را با تصاویر راداری تلفیق کردیم که نشان داد در محل تلاقی این دو گسل بیشترین جابجایی زمین رخ داده است.
رئیس دانشکده علوم دانشگاه اصفهان میزان جابجایی زمین در این زلزله را 90 سانتی‌متر دانست و ادامه داد: در این منطقه 550 زلزله با بزرگای 4 رخ داده است.
یادآور می‌شود، پنجمین همایش زمین‌ساخت و زمین‌شناسی ساختاری ایران با حضور کارشناسان و متخصصان دانشگاه‌های مختلف کشور، مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی، موسسه ژئوفیزیک، پژوهشگاه زلزله‌شناسی، استادان دانشگاه، مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران و پژوهشکده علوم‌زمین در سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور در حال برگزاری است.
نظر شما :