گنبد نمکی فیروزآباد قابلیت ثبت در یونسکو را دارد
نمونه این پدیده در فیروزآباد استان فارس تحت عنوان گنبد نمکی کُنارسیاه است که به تنهایی ظرفیت مناسبی برای حوزه گردشگری زمین‌شناسی و ثبت در یونسکو...
به گزارش روابط‌عمومی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور، گنبدهای نمکی ویژگی‌های زمین‌شناسی منحصر به فردی دارند که به سادگی نمی‌توان از آن گذر کرد. این گنبدهای نمکی جلوه‌های بصری منحصر به فردی برای بیننده رقم می‌زنند که آن را می‌توان از سایر جاذبه‌های طبیعی جدا کرد. نمونه این پدیده در فیروزآباد استان فارس تحت عنوان گنبد نمکی کُنارسیاه است که به تنهایی ظرفیت مناسبی برای حوزه گردشگری زمین‌شناسی و ثبت در یونسکو را دارد.
بر همین اساس، کارشناس زمین‌شناسی مرکز زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی منطقه جنوب کشور (شیراز) با اشاره به ضرورت توجه به گنبدهای نمکی در شهرستان فیروزآباد گفت: گنبدهای نمکی ساختمان‌های زمین‌شناسی گنبدی شکل هستند و هسته تبخیری نمک و ژیپس دارند که در اثر خاصیت پلاستیکی نمک و تفاوت وزن مخصوص نمک با رسوبات دربرگیرنده آن و در محل گذر و تقاطع گسله‌های بنیادی، تحت تاثیر فشار مداوم به سمت بالا حرکت کرده و حالت محدب به خود می‌گیرند.
آرزومان فرهنگ ادامه داد: گنبدهای نمکی به دلیل همراه داشتن کانی‌های مختلف از جمله هماتیت، لیمونیت، اولیژیست، مگنتیت، آپاتیت، گوگرد، اپیدوت، دولومیت، کوارتز و کانی‌های پرتوزا از نظر اقتصادی بسیار مهم هستند از این رو باید به این مسئله توجه جدی شود.
وی در خصوص اهمیت این گنبدها از بُعد گردشگری افزود: از نظر گردشگری و ژئوتوریسم، گنبدهای نمکی در جهان اهمیت بالایی دارند که این به دلیل چشم‌انداز طبیعی و ایجاد پدیده‌های کم نظیر از نظر شکل بصری و تنوع در رنگ و اشکال است.
این کارشناس، با بیان اینکه بیشترین گنبدهای نمکی جهان در ایران قرار دارد، یادآور شد: یکی از پدیده‌های ساختمانی خاص در گنبدهای نمکی، فروچاله‌ها (Sinkhole) هستند که به دلیل انحلال نمک و ژیپس موجود در زیر پوشش رسوبی تشکیل می‌شوند و این فروچاله‌های مخروطی شکل در اثر انحلال ناشی از بارش باران و جاری شدن آبهای سطحی ایجاد شده و اغلب ارتباطی به کاهش سطح ایستابی آبهای زیرزمینی ندارند.
فرهنگ با اشاره به گنبدهای نمکی استان فارس بیان کرد: گنبد نمکی منگرک در جنوب غربی شهرستان فیروزآباد دارای ده‌ها فروچاله است و با توجه به شکل مخروطی و رنگین بودن نمک و گچ و چشمه‌های طبیعی نمک، زیبایی خاصی به منطقه بخشیده است.
کارشناس زمین‌شناسی مرکز زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی منطقه جنوب کشور (شیراز) گفت: با توجه به اهمیت گنبدهای نمکی و وجود بیش از ۱۰۰ گنبد نمکی در استان‌های فارس و هرمزگان که از نظر فراوانی در دنیا بی نظیر است، مطالعه فنی و اقتصادی و گردشگری آنها به عنوان یک مزیت نسبی استان بسیار حائز اهمیت است.
وی با اشاره به اینکه تجمع گنبدهای نمکی در استان فارس و هرمزگان زیاد است، افزود: برخی از گنبدهای نمکی استان فارس مانند گنبد نمکی فیروزآباد در جهان معروف است از این رو باید از آن به عنوان یک پتانسیل در جذب گردشگر استفاده شود.
فرهنگ در ادامه خاطرنشان کرد: گنبدهای نمکی از نظر گردشگری دارای جاذبه‌ها و قابلیت‌های فراوان است که از آن جمله می‌توان به آبشارهای نمکی، غارهای نمکی، چال‌ها و یخچال‌های نمکی، چشمه‌های نمکی، نمک شارها و نمک‌فشان‌ها و سطح زیبا و رنگارنگ گنبد اشاره کرد.
به گفته وی وجود نمک‌های طعام و صنعتی با رنگ‌های بسیار زیبا شامل قرمز، سبز، سفید، سیاه، نارنجی، قهوه‌ای و ترکیب این رنگ‌ها در دیواره‌ها و سنگ فرش‌ها و وجود کانی‌های زیاد در منطقه از دیگر جاذبه‌های این گنبدهای نمکی فیروزآباد است.
فرهنگ درباره مشکلات این گنبدهای نمکی ادامه داد: فروچاله‌های انحلالی گنبدهای نمکی در صورت نزدیکی به تاسیسات زیربنایی مانند راه، سد، ساختمان‌هاو... بسیار آسیب‌زا هستند و ممکن است در طول زمان در اثر انحلال لایه‌های زیرین و ریزش پوشش رسوبی آنها، ایجاد خطر و حادثه کنند بنابراین بررسی مخاطرات زمین‌شناختی آنها ضروری است.
گفتنی‌ست، گنبدهای مذکور مزه آبهای زلال و گوارای چشمه‌ها و آبخوان‌ها را تلخ و غیرمطبوع می‌کند و آب شیرین زندگی بخش رودخانه‌های بزرگ را به شورابه تبدیل می‌کند که بر همین اساس، مراتع سرسبز بر روی گنبدهای نمکی فعال نمی‌رویند و گاهی گنبدهای نمکی در داخل مخزن سدها سکنی می‌گزیند که احداث سد را با مشکل عظیمی روبه‌رو می‌کند و کارشناسان برجسته را در جهان و ایران به چالش می‌کشاند.
گنبدهای نمکی فارس و هرمزگان پدیده‌هایی بی‌نظیر در جهان هستند که بر همین اساس این گنبدها باید به یک مرکز گردشگری بین‌المللی تبدیل شوند و در حفظ و نگهداری آن کوشید تا در آینده نزدیک با جذب گردشگران بین‌المللی کارآفرینی برای مردم منطقه باشد.
گنبد نمکی کُنارسیاه در ۹۰ کیلومتری جنوب شرقی شیراز و ۲۰ کیلومتری جنوب غربی شهرستان فیروزآباد قرار دارد و از میان ۱۲۰ گنبد نمکی در جنوب ایران، قابلیت بیشتری برای ثبت در یونسکو را دارد که بر همین اساس باید برای ثبت آن اقدام شود.
(یادآور می‌شود علاقه‌مندان می‌توانند اخبار تولید شده در روابط‌عمومی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور را در کانال رسمی این سازمان به آدرس irangsi@ مشاهده نمایند)
بر همین اساس، کارشناس زمین‌شناسی مرکز زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی منطقه جنوب کشور (شیراز) با اشاره به ضرورت توجه به گنبدهای نمکی در شهرستان فیروزآباد گفت: گنبدهای نمکی ساختمان‌های زمین‌شناسی گنبدی شکل هستند و هسته تبخیری نمک و ژیپس دارند که در اثر خاصیت پلاستیکی نمک و تفاوت وزن مخصوص نمک با رسوبات دربرگیرنده آن و در محل گذر و تقاطع گسله‌های بنیادی، تحت تاثیر فشار مداوم به سمت بالا حرکت کرده و حالت محدب به خود می‌گیرند.
آرزومان فرهنگ ادامه داد: گنبدهای نمکی به دلیل همراه داشتن کانی‌های مختلف از جمله هماتیت، لیمونیت، اولیژیست، مگنتیت، آپاتیت، گوگرد، اپیدوت، دولومیت، کوارتز و کانی‌های پرتوزا از نظر اقتصادی بسیار مهم هستند از این رو باید به این مسئله توجه جدی شود.
وی در خصوص اهمیت این گنبدها از بُعد گردشگری افزود: از نظر گردشگری و ژئوتوریسم، گنبدهای نمکی در جهان اهمیت بالایی دارند که این به دلیل چشم‌انداز طبیعی و ایجاد پدیده‌های کم نظیر از نظر شکل بصری و تنوع در رنگ و اشکال است.
این کارشناس، با بیان اینکه بیشترین گنبدهای نمکی جهان در ایران قرار دارد، یادآور شد: یکی از پدیده‌های ساختمانی خاص در گنبدهای نمکی، فروچاله‌ها (Sinkhole) هستند که به دلیل انحلال نمک و ژیپس موجود در زیر پوشش رسوبی تشکیل می‌شوند و این فروچاله‌های مخروطی شکل در اثر انحلال ناشی از بارش باران و جاری شدن آبهای سطحی ایجاد شده و اغلب ارتباطی به کاهش سطح ایستابی آبهای زیرزمینی ندارند.
فرهنگ با اشاره به گنبدهای نمکی استان فارس بیان کرد: گنبد نمکی منگرک در جنوب غربی شهرستان فیروزآباد دارای ده‌ها فروچاله است و با توجه به شکل مخروطی و رنگین بودن نمک و گچ و چشمه‌های طبیعی نمک، زیبایی خاصی به منطقه بخشیده است.
کارشناس زمین‌شناسی مرکز زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی منطقه جنوب کشور (شیراز) گفت: با توجه به اهمیت گنبدهای نمکی و وجود بیش از ۱۰۰ گنبد نمکی در استان‌های فارس و هرمزگان که از نظر فراوانی در دنیا بی نظیر است، مطالعه فنی و اقتصادی و گردشگری آنها به عنوان یک مزیت نسبی استان بسیار حائز اهمیت است.
وی با اشاره به اینکه تجمع گنبدهای نمکی در استان فارس و هرمزگان زیاد است، افزود: برخی از گنبدهای نمکی استان فارس مانند گنبد نمکی فیروزآباد در جهان معروف است از این رو باید از آن به عنوان یک پتانسیل در جذب گردشگر استفاده شود.
فرهنگ در ادامه خاطرنشان کرد: گنبدهای نمکی از نظر گردشگری دارای جاذبه‌ها و قابلیت‌های فراوان است که از آن جمله می‌توان به آبشارهای نمکی، غارهای نمکی، چال‌ها و یخچال‌های نمکی، چشمه‌های نمکی، نمک شارها و نمک‌فشان‌ها و سطح زیبا و رنگارنگ گنبد اشاره کرد.
به گفته وی وجود نمک‌های طعام و صنعتی با رنگ‌های بسیار زیبا شامل قرمز، سبز، سفید، سیاه، نارنجی، قهوه‌ای و ترکیب این رنگ‌ها در دیواره‌ها و سنگ فرش‌ها و وجود کانی‌های زیاد در منطقه از دیگر جاذبه‌های این گنبدهای نمکی فیروزآباد است.
فرهنگ درباره مشکلات این گنبدهای نمکی ادامه داد: فروچاله‌های انحلالی گنبدهای نمکی در صورت نزدیکی به تاسیسات زیربنایی مانند راه، سد، ساختمان‌هاو... بسیار آسیب‌زا هستند و ممکن است در طول زمان در اثر انحلال لایه‌های زیرین و ریزش پوشش رسوبی آنها، ایجاد خطر و حادثه کنند بنابراین بررسی مخاطرات زمین‌شناختی آنها ضروری است.
گفتنی‌ست، گنبدهای مذکور مزه آبهای زلال و گوارای چشمه‌ها و آبخوان‌ها را تلخ و غیرمطبوع می‌کند و آب شیرین زندگی بخش رودخانه‌های بزرگ را به شورابه تبدیل می‌کند که بر همین اساس، مراتع سرسبز بر روی گنبدهای نمکی فعال نمی‌رویند و گاهی گنبدهای نمکی در داخل مخزن سدها سکنی می‌گزیند که احداث سد را با مشکل عظیمی روبه‌رو می‌کند و کارشناسان برجسته را در جهان و ایران به چالش می‌کشاند.
گنبدهای نمکی فارس و هرمزگان پدیده‌هایی بی‌نظیر در جهان هستند که بر همین اساس این گنبدها باید به یک مرکز گردشگری بین‌المللی تبدیل شوند و در حفظ و نگهداری آن کوشید تا در آینده نزدیک با جذب گردشگران بین‌المللی کارآفرینی برای مردم منطقه باشد.
گنبد نمکی کُنارسیاه در ۹۰ کیلومتری جنوب شرقی شیراز و ۲۰ کیلومتری جنوب غربی شهرستان فیروزآباد قرار دارد و از میان ۱۲۰ گنبد نمکی در جنوب ایران، قابلیت بیشتری برای ثبت در یونسکو را دارد که بر همین اساس باید برای ثبت آن اقدام شود.
(یادآور می‌شود علاقه‌مندان می‌توانند اخبار تولید شده در روابط‌عمومی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌معدنی کشور را در کانال رسمی این سازمان به آدرس irangsi@ مشاهده نمایند)
نظر شما :