کوتوله اخراجی سیارات منظومه شمسی، سردسته گروه جدیدی از اجرام آسمانی شد!
اتحادیه بینالمللی نجوم، دسته بندی جدیدی را موسوم به «پلوتویدها» برای اجرام آسمانی مشابه پلوتون که زمانی نهمین سیاره منظومه شمسی شناخته میشد، برگزید. در حالی که تقریبا دو سال از زمانی که این اتحادیه که مسئولیت نامگذاری های نجومی را برعهده دارد، پلوتون را از موقعیت سابق آن به عنوان یک «سیاره» به دسته سیارات کوتوله تنزل داد، اتحادیه در نشستی در اسلو نروژ مقرر کرد که اجرام آسمانی کوچک و تقریبا کروی که ورای مدار نپتون میگردند از این پس «پلوتوید» نامیده خواهند شد. براساس این تعریف، پلوتوئید، دارای جرمی است که توانسته به تعادل هیدرواستاتیکی برسد (کروی شکل است) ولی نتوانسته اطراف مدار حرکتی خود را از اجرام دیگر پاکسازی و تمیز کند. تاکنون پلوتون و اریس در دسته پلوتوئید قرار گرفته اند. بدین ترتیب اجرامی که با این شرایط و دورتر از نپتون، آخرین سیاره منظومه شمسی (طبق تعریف سال 2006)، کشف میشوند از این پس در دسته پلوتوئید قرار می گیرند.تصمیم اتحادیه بینالمللی اخترشناسان (The International Astronomical Union) در نشست عمومی سال 2006 برای تنزل مقام پلوتون از«سیاره» به «سیاره کوتوله» باعث جنجالی بین المللی در محافل علمی شد. تنزل رتبه پلوتون از آن جهت لازم دانسته شد که فنآوری های تازه در عالم تلسکوپ ها به تدریج وجود اجرام دور افتاده مشابه پلوتون از نظر اندازه را فاش می کند. اگر دسته بندی تازه ای خلق نمی شد، این کشفیات چشم اندازی دردسرآفرین به وجود می آورد: اینکه کتاب های علمی به زودی ممکن بود مجبور به ذکر 50 یا تعداد بیشتری «سیاره» در منظومه شمسی شوند.ترس از همین چشم انداز بود که اعضای اتحادیه را واداشت با یک تصمیم تاریخی اجرام منظومه شمسی را دوباره تعریف کنند به طوری که تنها شامل هشت سیاره عمده باشد: تیر، زهره، زمین، مریخ، مشتری، کیوان، اورانوس و نپتون.آنها رتبه پلوتون را به گروهی که شامل سرس Ceres (یک سیارک asteroid بزرگ) و اریس، شیئی که کمی از پلوتون بزرگتر است و در مداری حتی دورتر از پلوتون میگردد، می شد تنزل دادند. کمیته آی اِی یو در زمینه نامگذاری اجرام کوچک اکنون تصمیم گرفته است که سیارات کوتوله که ورای نپتون می گردند در دسته بندی "پلوتوید" قرار گیرند. در میان سیارات کوتوله فقط یک جرم در این دسته قرار نمی گیرد که سرس نام دارد. سیاره کوتوله سرس در مداری بین مریخ و مشتری و در مدار سیارکها قرار دارد. مسوولان انجمن بین المللی نجوم، اعلام کردند به علت استثنا بودن سیاره کوتوله سرس، دیگر برای آن مورد خاص دسته جدیدی در نظر گرفته نمی شود.
نظر شما :