پژوهشگران ایرانی به روشی جدید برای پیش بینی اغتشاشات خورشیدی دست یافتند

پژوهشگران کشورمان با ارائه روشی جدید برای مدل‌سازی و پیش‌بینی اغتشاشات خورشیدی و پدیده «هوای فضا» به تکنیکی موثر برای هشدار و پیشگیری از اختلال در عملکرد ماهواره‌ها در اثر این پدیده دست یافتند.اختلالات در عملکرد ماهواره‌ها دیده شده که ناشی از تغییرات جوی در فضا - موسوم به هوای فضا - است، خصوصا در دو دهه اخیر مورد توجه جدی قرار گرفته است. با در نظر داشتن نقش فناوری‌های امروزی در زندگی بشری، لزوم توسعه سیستم‌های هشدار در برابر این خطر طبیعی روز به روز افزایش می یابد. این پدیده‌ها به علت ماهیت غیر خطی خود عموما دارای دینامیک‌های آشوبی بوده و در رفتار دینامیکی آنها در طول زمان تغییرات ناگهانی به چشم می‌خورد. این امر مساله مدل‌سازی و پیش‌بینی را تا حدی زیادی مشکل می‌کند. به گفته مهندس مسعود میرمومنی، مجری طرح، روش‌های زیادی برای پیش بینی شاخص‌های مختلف خورشیدی طراحی شده‌اند که معمولا فیزیکی بوده و دینامیکی پیچیده با درجات آزادی بالا دارند و حجم محاسباتی این مدل‌ها به شدت بالا است و برای کاربردهای بلادرنگ و هشدار کارایی ندارند. در این تحقیق با استفاده از مدل‌های فازی سینگولار، یک سیستم هشدار برای فن‌آوری‌های بشری خصوصا ماهواره‌ها ارائه شده است. این سیستم‌ها با خواص قوی در مدل‌سازی پدیده‌های آشوب گونه مدلی مناسب برای پدیده هوای فضا می‌باشند. همچنین سعی شده است که ابتدا روش‌های کلاسیک شناسایی موجود، برای شناسایی پارامترهای این سیستم تعمیم یابند. در این طرح که با راهنمایی دکتر مسعود شفیعی، استاد دانشگاه صنعتی امیرکبیر و مشاوره استاد کارولوکس، اجرا شده برای اولین بار روشی به نام «GLoLiMoT» برای مدل‌سازی سیستم‌های سینگولار غیر خطی ارائه شده است؛ روشی که در نهایت منجر به مدل‌سازی پدیده هوای فضا شده تا با استفاده از این مدل، یک سیستم هشدار برای ماهواره‌ها حاصل شود. به گزارش ایسنا، از راهکارهای نوین تحلیل طیفی، به خصوص تحلیل طیف تکین نیز برای تشخیص الگوهای آشوبی داده‌های هوای فضا برای مدل‌سازی استفاده شده است. به گفته مهندس میرمومنی، سیستم پیش بین توسعه یافته بر اساس مدل پیشنهادی فازی سینگولار قابل مقایسه، با روش‌های فیزیکی مهمی همچون دیناموی خورشیدی است و روش پیشنهادی در این طرح به مراتب در پیش‌بینی این پدیده موفق‌تر بوده است.