بهره‌برداری‌های غیرمجاز از معادن استان همدان!

معادن استان همدان همچنان آماج بهره‌برداری‌های غیرمجاز و غیرعلمی قرار دارند و به نظر می‌رسد اقدامات انجام گرفته برای جلوگیری از این بهره‌برداری‌های غیراصولی، تاکنون چندان موفقیت‌آمیز نبوده است. استان همدان با دارا بودن حدود 200 معدن فعال از نظر غنای معدنی در بین استان‌های کشور رتبه چهارم را به خود اختصاص داده است. اما بهره‌برداری‌های غیرمجاز و غیرعلمی در این استان به‌صورت عادتی دایمی و یک نوع بیماری مزمن درآمده است که لاعلاج به‌نظر می‌رسد و حتی مسئولان، ازجمله سازمان صنایع و معادن استان همدان در زمان ریاست‌های گذشته نیز نتوانسته‌اند اقدام موثری در مقابل این بهره‌برداری‌ها انجام دهند. سیدنعمت‌الله حقیقی - معاون معدنی سازمان صنایع و معادن استان همدان گفت: برداشت سیلیس به صورت سنتی امکان‌پذیر و رگه‌های سیلیس در زمین‌های کشاورزی بیشتر روستاهای مجاور معادن قرار گرفته‌ است، به همین دلیل روستاییان دارای زمین‌های مشرف به معادن سیلیس ادعای مالکیت این معادن را می‌کنند و به بهره‌برداری غیرمجاز از منابع سیلیس مبادرت می‌کنند، که این به یک رویه در استان تبدیل شده است. اما سیدصدرالدین موسوی – خبرنگار مطبوعات غرب کشور – در این زمینه اظهار کرد: در حاشیه جاده ملایر به همدان حدود 40 معدن سنگ سیلیس وجود دارد که مورد بهره‌برداری غیرمجاز قرار گرفته‌اند و علی‌رغم تصمیم‌های مختلفی که چه استاندار سابق و چه استاندار فعلی اتخاذ کردند، اما همچنان روند برداشت‌های غیرقانونی ادامه دارد. موسوی افزود: طبق برخی اسناد برداشت غیرمجاز از معادن سیلیس توسط روستاییان منطقه قدمتی حدودا 30 ساله دارد. موسوی خاطرنشان کرد: حمایت خریداران از بهره‌برداران غیرمجاز و افزایش نرخ بیکاری در سال‌های اخیر در منطقه مزیت بر علت و باعث شده افراد بیشتری به بهره‌برداری‌های غیرمجاز روی بیاورند. گفتنی است، طبق ماده 19 قانون معادن هر نوع برداشت و اکتشاف معدنی بدون مجوز وزارت صنایع و معادن غیرقانونی بوده و سازمان صنایع و معادن هر استان موظف است بهره‌برداری‌های غیرمجاز را به نیروی انتظامی استان اطلاع دهد تا از ادامه برداشت‌ها جلوگیری به عمل آید. اما به نظر می رسد برخوردهای انتظامی نیز با برداشت‌های غیرقانونی چندان کارا نبوده است. درحالی‌که حقیقی - معاون معدنی سازمان صنایع و معدن استان همدان - از تشکیل پلیس مخفی در سال گذشته برای مبارزه با بهره‌برداری‌های غیرمجاز خبر داد، علی‌اکبر مدی – خبرنگار مطبوعات غرب کشور – دراین‌باره گفت: نیروی انتظامی به دلیل این‌که بعضا درگیری با بومیان و روستاییان منطقه مشکلاتی را به وجود می‌آورد، از اقدامات سخت‌گیرانه در قبال آن‌ها خودداری می‌کند. وی همچنین یکی دیگر از مشکلات به وجود آمده ناشی از بهره‌برداری‌های غیرمجاز در معادن استان همدان را تخریب محیط زیست دانست و توضیح داد: به عنوان مثال، بهره‌برداران غیرمجاز علاوه بر تراشیدن قسمتی از کوه‌های اطراف منطقه برای به دست آوردن سنگ سفید، حتی کف رودخانه‌ها را نیز برای برداشت سنگ سفید تراشیده‌اند و اگر به کنار جاده نگاهی بیندازیم، مقداری زیادی سنگ سفید انباشته می بینیم. او بیان کرد: بیشتر معادن سنک سیلیس در حوزه آبخیز سد اکباتان و روستاهای حاشیه آن قرار دارند که بهره‌برداری از آن‌ها به دلیل این که باعث آلودگی رودخانه می شوند ممنوع است. مدی اضافه کرد: بهره‌برداران سنگ‌های سفید را کیلویی حدودا 30 تومان به واحدهای شیشه‌سازی می فروشند. وی همچنین ادامه داد: در سال 83 با حکم دادستان دادسرای همدان قرار شد کلیه سنگ‌های سفیدی که به صورت غیرقانونی برداشت شده بودند، به نفع بیت‌المال مصادره شوند و دستور مصادره نیز به سازمان صنایع و معادن ابلاغ شد؛ اما سازمان صنایع و معادن استان عملا این دستور را به دلیل وجود مشکلاتی اجرا نکرد. اما این فعال خبری در استان همدان به نکته دیگری نیز اشاره کرد و گفت: برخی از معادن استان همدان مانند فلدسپات و فسفات منیزیم به افراد غیربومی استان واگذار شده است که این مساله بعضا حساسیت روستاییان منطقه را نیز برانگیخته است و باعث به وجود آمدن درگیری‌هایی نیز شده است. وی تصریح کرد: ارزش افزوده حاصل از معادن استان باید نصیب ساکنان استان شود؛ در حالی که واگذاری این معادن به افراد غیربومی عملا با چنین ایده‌ای در تعارض است. اما معاون معدنی سازمان صنایع و معادن استان همدان در این زمینه گفت: تاکنون هیچ معدنی در استان به افراد غیربومی واگذار نشده است.