گرمای قمر سیاره کیوان به علت برخورداری از عناصر رادیواکتیو است

تحقیقات جدید دانشمندان نشان می‌دهد احتمالا وجود عناصر رادیواکتیو در اعماق قمر کوچک "انکلادوس"(‪ (Encladus‬سیاره کیوان از میلیاردها سال قبل تاکنون سبب گرم شدن اعماق این قمر و فوران چشمه‌های آب گرم در سطح منجمد آن شده است. سفینه بدون‌سرنشین و کاوشگر سیاره کیوان "کاسینی" که هم‌اکنون در مدار این سیاره قرار دارد، سال گذشته تصاویری از قمر "انکلادوس" این سیاره به زمین مخابره کرد که در آن تصاویر فوران چشمه‌هایی در سطح این قمر مشهود بود. فوران چشمه‌های آب گرم از اعماق قمر "انکلادوس" در حالی رخ می‌دهد که سطح این قمر بسیار سرد و منجمد است. محققان عقیده دارند گرم بودن لایه‌های زیر سطح این قمر ممکن است محیط مناسبی را برای پیدایش حیات ایجاد کرده باشد. از زمان مشاهده تصاویر سفینه "کاسینی" این سوال که گرمای لایه‌های زیرین قمر "انکلادوس" از چه منبعی بوجود می‌آید مطرح بوده است. هم‌اکنون دانشمندان با ایجاد الگوی رایانه‌ای جدید این فرضیه را مطرح کرده‌اند که وجود عناصر رادیواکتیو در اعماق این قمر و فساد تدریجی این عناصر سبب گرم شدن لایه‌های زیر قطب جنوب آن و شکل‌گیری چشمه‌های آب گرم و بخار آب در قطب جنوب "انکلادوس" شده‌است. بر اساس این نظریه جدید، قمر "انکلادوس" احتمالا ‪ ۴/۵‬میلیارد سال قبل و با ترکیبی از یخ و ایزوتوپ‌های رادیواکتیو عناصر آلومینیوم و آهن بوجود آمده و با گذشت چند میلیون سال از شکل‌گیری این قمر، فساد عناصر رادیواکتیو و ایجاد حرارت در پی آن، سبب شکل‌گیری یک هسته سنگی در مرکز قمر و پوشیده شدن اطراف این هسته سنگی با لایه‌ای از یخ شده است. دانشمندان عقیده دارند با گذشت زمان، ادامه فعالیت عناصر رادیواکتیو موجود در هسته قمر انکلادوس" سبب گرم شدن لایه‌های یخ بالای هسته و ایجاد چشمه‌های آب گرم در سطح قمر شده است که این وضعیت همچنان ادامه دارد. اگر فرضیه جدید اثبات شود، این بدان معناست که قمر "انکلادوس" به علت برخورداری از یک منبع گرمایی دایمی، مواد آلی و آب مایع، محل مناسبی برای شکل‌گیری حیات است. به گفته "دنیس متسون" محقق طرح "کاسینی"، فرضیه جدید نشان می‌دهد شرایط موجود در لایه‌های زیر سطح "انکلادوس" در گذشته و احتمالا حال حاضر، وقوع واکنشهای زیست‌شیمیایی را ممکن می‌کند که این وضعیت احتمال وجود حیات در این قمر را مطرح می‌سازد. محققان طرح "کاسینی" پیش از این اعلام کرده بودند سرچشمه فوران‌های آب گرم در سطح این قمر احتمالا منابع آبی زیر پوسته آن است که آن منابع آبی با انرژی ناشناخته‌ای گرم می‌شوند و مطالعه جدید منشاء این گرما را وجود عناصر رادیواکتیو در هسته قمر ذکر می‌کند. نتایج مطالعه جدید روز دوشنبه در همایش مطالعات ماه و سیارات منظومه شمسی در تگزاس آمریکا ارائه شد و در شماره ماه آوریل نشریه نجومی "ایکاروس" (‪ (Icarus‬نیز به چاپ خواهد رسید.