<P dir=rtl>معادن شن و ماسه در آستانه تعطیلی قرار دارند<BR></P>
فعالیت معادن شن و ماسه رودخانه‌ای تهران و بسیاری از شهرهای کشور در آستانه تعطیلی قرار دارد.
این معادن که نقش چشمگیری در تولید مصالح ساختمانی کشور دارند، اینک طبق برنامه فرمانداری‌ها می‌باید به سبب آنچه که تداخل با امور زیست محیطی عنوان شده، تعطیل شوند و فعالیت خود را به سمت معادن دیگر شن و ماسه تغییر دهند.
مهندس صبری، رییس انجمن شن و ماسه تهران در این باره می‌گوید، طبق مجوزهای وزارت کشور، سه نوع معادن شن و ماسه قابل بهر‌ه‌برداری وجود دارد که شامل معادن رودخانه‌ای، سنگواره‌ای (کوهی) و در جا هستند. صبری در همین حال اضافه می‌کند، نقاطی که در بخش رودخانه‌ای فعال هستند در بخش‌های دیگر (سنگواره‌ای و درجا) از کیفیت مناسبی برخوردار نیستند. به عنوان مثال معادن سنگواره‌ای شهریار، کیفیت مناسبی برای تولید اینگونه مصالح ساختمانی ندارند. وی مشکل اصلی صاحبان معادن شن و ماسه تهران که عمدتا در شهریار قرار دارند را به گونه‌ای دیگر تشریح می‌کند. به گفته صبری، در حالی که معادن شن و ماسه شهریار تحت عنوان معادن «درج» به حساب می‌آیند، اما به ناچار باید تعطیل گردند. این در شرایطی است که 100 درصد نیاز شن و ماسه شهر تهران از این معادن تغذیه می‌شود.
وی در ادامه می‌گوید، توجیه فرمانداری شهریار و تهران این است که معادن «درج» ی شهریار در نزدیکی رودخانه‌های منطقه قرار دارند به همین سبب باید ضمن تعطیلی این معادن، فعالیت به سمت معادن کوهی و یا سنگواره‌ای منتقل شود.
رییس انجمن شن و ماسه تهران، تعداد کل معادن درجا کشور (فعال و نیمه فعال) را 110 واحد ذکر می‌کند. به گفته وی، ایجاد هرکدام از آنها نزدیک به 3 میلیارد تومان هزینه در بر داشته است. در حال حاضر 98 درصد این معادن در تهران قرار دارد. بنابراین چنانچه این معادن به اطراف تهران و به سمت مناطق کوهی (دماوند، کرج و...) منتقل شوند، نمی‌توانند تولید با کیفیتی ارائه دهند. در صورتی که هم اینک تهران یک کلان شهر کلنگی است و نیاز مبرمی به شن و ماسه مرغوب دارد. علاوه بر آن وضعیت اشتغال این بخش به شدت در معرض آسیب قرار می‌گیرد چرا که در معادن نامرغوب، نمی‌‌توان فعالیت اقتصادی انجام داد.
از سوی دیگر سازمان صنایع و معادن استان تهران عنوان می‌کند، طبق نامه فرمانداری تهران، معادن شن و ماسه‌ای رودخانه‌ای باید تا پنجم تیر ماه برای خرید معادن کوهی (سنگواره‌ای) به این سازمان تقاضا ارائه می‌کردند، در صورتی که هنوز چنین تقاضایی وصول نشده است. بنابراین احتمال دارد که فرمانداری تهران نسبت به تعطیلی معادن رودخانه‌ای دست به کار شود. اما تاکنون فرمانداری تهران دستورالعملی در مورد این مساله صادر نکرده است.
فرمانداری تهران در ابتدای خرداد، نامه فوق را برای سازمان صنایع و معادن استان تهران ارسال کرده بود. از سوی دیگر طبق خبرهای رسیده، این برنامه هم‌اینک در بسیاری از نقاط کشور در حال اجرا است. هم‌اینک استان‌های قزوین، گلستان، مازندران و ... نیز با چنین چالشی مواجه هستند. اما مساله آن است که برخی از استان‌ها از معادن کوهی بی‌بهره هستند. بنابراین معادن آن نقاط تنها با مجوز رودخانه‌ای مشغول به فعالیت هستند. به همین سبب از آنجایی که باید این مجوزها هر 6 ماه یک بار تمدید شوند، مراکز تصمیم‌گیری برای تمدید آن مجوزها اقدامی انجام نخواهند داد.
کتابچی یکی از صاحبان معادن رودخانه‌ای شن و ماسه استان گلستان می‌گوید: 80 درصد شن و ماسه استان از مناطق رودخانه‌ای استحصال می‌شود، همچنین استان مازندران 100درصد نیازهایش از چنین معادنی برداشت می‌شود. از سوی دیگر واقعیت این است که در استانی همچون گلستان اصلا معادن سنگواره‌ای وجود ندارد. بنابراین چنانچه معادن فعلی تعطیل شوند، سرمایه‌های میلیاردی این بخش در معرض نابودی قرار می‌گیرند.
وی در عین حال حرکت به سمت استفاده از معادن کوهی را برای محیط زیست بسیار مطلوب می‌داند. اما معتقد است در استان‌هایی که قابلیت چنین معادنی وجود داشته باشد، می‌توان آن برنامه را اجرا کرد. مثلا معادن شن و ماسه کوهی استان همدان مزیت بالایی برای برداشت شن و ماسه دارند.وی می‌افزاید: معادن رودخانه‌ای گلستان آسیبی به محیط زیست وارد نکرده‌اند و ارتباطی به شدت گرفتن خسارت‌های سیل استان ندارند، چرا که این معادن با نقاط سیل‌خیز فاصله دارند. از سوی دیگر مهندس تاجیک رییس پیشین انجمن شن و ماسه تهران می‌گوید: بحث انتقال فعالیت این معادن به نقاط دیگر حدود 3 سالی است که مطرح شده، اما باید توجه داشت تنها برخی از نقاط کشور می‌توانند از معادن دیگر (کوهی) استفاده کنند. اما این مساله در مورد تهران و شهریار مصداق ندارد. وی معتقد است با احتساب اینکه هر مترمربع ساخت و ساز به 25 سانتی‌متر مکعب شن و ماسه نیاز دارد معادن شهریار توان تغذیه 150 سال شن و ماسه را برای کلان‌شهر تهران دارند.
روزنامه دنیای اقتصاد
نظر شما :