سخن سردبیر
هفته صنعت و معدن
هفته صنعت و معدن امسال با هفته‌های پایانی دولت آقای خاتمی مقارن بود که طی مراسمی چند منظوره از برگزیدگان سال صنعت و معدن قدردانی به‌عمل آمد. در این مراسم آمار و ارقامی در رابطه با تولیدات صنعت و معدن نیز ارائه گردید که اکثرا״ گویای پیشرفتها و افزایش تولیدات مربوط به واحدهای صنعتی و تولیدی کشور بود.
بحث در صنایع و تولیدات و پیشرفتهای آن در صلاحیت صاحب نظران نشریات تخصصی آن می‌باشد ولی آنچه که به این نوشتار به فصلنامه علوم زمین مربوط می‌شود، معدن یا همان ذخایر زیر سطحی و رو سطحی کشور است که علیرغم توجهات فراوانی که در چند سال گذشته به این ثروت ملی شد، باید گفت تا رسیدن به سطوح مطلوب بین المللی فاصله زیادی داریم.
واقعیت اینست که ماهیت معدن یا به عبارت دیگر کانسار از هر نوعش که باشد، نیاز به سرمایهگذاریهای کلان دارد و برگشت سرمایه‌ها و سودهای مترتب بر آن نیز نسبت به سرمایهگذاریهای مشابه، زمان طولانی را طلب می‌نماید که در شرایط اقتصادی فعلی مملکت، بخش خصوصی نه توان سرمایهگذاریهای کلان، با زمان بازگشت سرمایه در دراز مدت را دارد و نه جرات اینکار را. وقتی از طریق دلالی و واسطگی سرمایه‌گذارها در کوتاه‌ترین مدت ممکنه به سودهای کلان و باد آورده دست یابند، کدام سرمایه‌گذار عاقل حاضر است سرمایه خود را به دست قضا و قدر بدهد و با کاری بس دشوار چون «معدن کاری» در بیم امید ده تا پانزده سال آینده به سر برد و بعد هم که آیا سرمایه برگردد یا نه؟
واقعیت دیگر این که بدون شک سرزمین ما با وسعت پهناورش از دیدگاه زمین شناسی و زمین شناسی معدنی از جمله ممالک استثنایی و غنی از ذخایر معدنی فلزی و غیر فلزی است که نمونه های آن معادن زغال سنگ کرمان، طبس، البرز (غیر فلزی) و معادن آهن بافق، چادرملو، سنگان، گل گوهر، مس سرچشمه، سونگون (فلزی) . . . می‌باشند که به دلیل سرمایه گذاری و مدیریت‌های دولتی هنوز سرپا هستند و بار صنایع فولاد و مس و صنایع وابسته کشور را به دوش می‌کشند. حالا بیائید یک معدن را برای نمونه (به جز معادن سنگ که سرمایه گذاری‌ها و بازگشت آن، تقریبا دست به دست است) نشان دهید که بخش خصوصی از اول کار یعنی اکتشاف تا بهره برداری را با هزینه‌ها و مدیریت‌های خودش انجام داده باشد!
واقعا وجود ندارد، حتی آنها که در گذشته دور به ترتیبی در اختیار بخش خصوصی بود، در حال حاضر به دلایل مختلف تعطیل هستند که بحث در این دلایل از محدوده این کلام خارج است. اشاره شد در زمان دولت های گذشته وزاری مسئول معادن و فلزات (سابق) و صنایع و معادن با کمال دلسوزی و در حد امکانات (حتی فراتر از آن) معدن و معدن کاری را مورد حمایت قرار دادند و الحق و الانصاف پیشرفت های غیر قابل انکاری نیز در این زمینه حاصل شده است که بر کسی به ویژه دست اندرکاران معدن پوشیده نیست، ولی تا رسیدن به سر منزل مقصود که همانا استفاده بهینه از کلیه ذخایر خدادادیمان که همگی نقش اصلی در زیر بنای ساختاری صنایعمان را دارند بایستی در این راه سرمایهگذاریهای کلان همراه با برنامه ریزی‌های دقیق و مدونی انجام داد . که در این راه حضور فعال بخش خصوصی با حمایت‌های همه جانبه دولت را طلب می‌کند که حداقل نتیجه آن بهره‌وری از نعمات خدادادی، بی نیازی از واردات مواد خام اولیه مورد مصرف در صنایع و از همه مهمتر ایجاد شغل در مقیاس‌های وسیع خواهد بود.
با روی کار آمدن دولت جدید، امیدواریم تحت حمایت های توام با برنامه ریزی های علمی و عملی دولت محترم و توجهات ویژه جناب وزیر صنایع و معادن به این بخش از ثروت ملی شاهد شکوفایی‌هایی هر چه بیشتر آن باشیم و هفته‌های صنعت و معدن سالهای آینده هر چه با شکوه‌تر گرامی بداریم.