ترکیب و توزیع گرهکهای مونازیت در شیلهای تریاس بالایی مروست(یزد- ایران)

 

                       ترکیب و توزیع گرهکهای مونازیت در شیلهای تریاس بالایی مروست (یزد- ایران)

نوشته: دکتر مسعود علی پور* ،  دکتر ایرج رسا** ،  دکتر محمود مهرپرتو* ،

دکتر احمد خاکزاد**  و   دکتر محمد حسین آدابی**

چکیده

       گرهکهای میلی‌متری، عدسی شکل و کیک مانند کانی مونازیت، در شیلهای تریاس بالایی مروست در جنوب یزد پیدا شده‌اند. مونازیت یکی از چند کانی فسفات عناصر خاکی کمیاب است که فرمول شیمیایی مونازیت مروست به صورت  (Ce,La,Nd,Eu)PO4می باشد. اندازه دانه‌ها از 1/0 تا 2 میلی‌متر تغییر می‌کند که دانه‌های 3/0 تا 8/0 میلی‌متر غالب هستند. رنگ گرهکهای مونازیت خاکستری و خاکستری متمایل به سبز است، و اغلب انبوهه‌های خاکی تشکیل می‌دهند. مونازیت میانبارهای فراوانی از کانیهای روشن(از قبیل کوارتز،کلسیت، و ...) دارد و غنی از عناصر خاکی کمیاب سبک(LREE) و میانی(MREE)  است. مونازیت مروست به طور کامل متفاوت از انواع آذرین است. گرهکهای مونازیت در مرحله دیاژنز ردیفهای رسوبی تریاس بالایی- ژوراسیک زیرین شکل گرفته، و در سنگهای شیلی کربناتی سیاه رنگ نمایان می‌باشند و شاخص مفیدی در سن‌سنجی دیاژنز در سنگهای رسوبی تریاس بالایی هستند.

 

کلید واژه‌ها: گرهکهای مونازیت، شیل، تریاس بالایی، عناصر خاکی کمیاب، دیاژنتیک

 

* سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران

** گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران