مهاجرت گسل در پهنه‌های گسلی امتدادلغز؛ مطالعه موردی: پهنه گسلی فعال اردکول - خاور ایران

  مهاجرت گسل در پهنه‌های گسلی امتدادلغز؛ مطالعه موردی: پهنه گسلی فعال اردکول - خاور ایران

چکیده

     مهاجرت گسل پدیده‌ای مهم در پهنه‌های گسلی است که نه تنها تا کنون درک لازم از آن به دست نیامده، بلکه تعریف ارائه شده از این پدیده نیز ناقص است. در این مقاله، بر اساس شواهد حاصل از پهنه امتدادلغز فعال اردکول، سیری برای تکامل پهنه گسلی امتدادلغز تبیین شده که بر اساس آن، چهار مرحله جنینی، جوانی، بلوغ و پیری برای پهنه امتدادلغز تعریف شده است. سیر پیشنهادی را می‌‌توان در مورد رفتار شکنای یک پهنه در مقیاسهای مختلف زمین‌شناسی ساختاری نیز صادق دانست. سپس پدیده مهاجرت گسل در روند آن سیر تکاملی، تعریف و تعقیب شده است. به این ترتیب، بر‌اساس شناخت حاصل از مهاجرت گسل، پهنه اردکول به طور موردی مطالعه و نتایج آن ارائه شده است. بر‌اساس نتایج این تحقیق، مهاجرت گسل در دو مرتبه نخستین و پسین قابل طرح است که جزئیات مربوط به مهاجرت نخستین نیز اعم از زمان وقوع، انواع و مراحل دوگانه، مقیاسها، عوامل مؤثر، ساز و کار‌ها و ویژگیهای مهاجرت نخستین جزو نتایج حاصل است .همچنین مهاجرت پسین از دیدگاه مهاجرت نخستین مورد بررسی کلی قرار گرفته است. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که مهاجرت گسل در پهنه‌های امتدادلغز به طور جامع در دو مقوله تولید محور و توسعه محور تبیین می‌شود. شواهد آزمایشگاهی گل رس نیز دو نوع مهاجرت گسلی نخستین و پسین را نشان می‌دهند.

کلید واژه‌ها: مهاجرت، گسل امتدادلغز، دگرشکلی لرزه‌ای، دگرشکلی شکنا، ایران

   * دانشکده علوم، بخش زمین شناسی، دانشگاه بیرجند، ایران