مقایسه الگوی تراکمی و امتدادی شکستگی‌های سطحی و زیرسطحی تاقدیس یورتشا، میدان ذخیره‌سازی گاز طبیعی در پهنه ایران مرکزی

مقایسه الگوی تراکمی و امتدادی شکستگی‌های سطحی و زیرسطحی تاقدیس یورتشا، میدان ذخیره‌سازی گاز طبیعی در پهنه ایران مرکزی

مهناز صباحی1، رمضان رمضان اومالی2، معصومه کردی3 و محسن دوراندیش4

تاریخ دریافت:  09/ 02/ 1396                                              تاریخ پذیرش: 25/ 05/ 1396

چکیده

در یک دهه گذشته مطالعات مختلف ژئوفیزیکی، زمین‌شناسی و مهندسی مخزن روی سازند قم در میدان یورتشا با هدف تزریق و ذخیره‌سازی گاز انجام‌گرفته است. کیفیت ماتریکس سازند قم در این میدان در سطح پایینی از لحاظ تخلخل و تراوایی قرار دارد. لذا نقش شکستگی‌ها در افزایش تراوایی و بهبود کیفیت مخزنی بسیار مهم است. در این مقاله الگوهای تراکمی و امتدادی شکستگی‌های سازند قم به ‌عنوان مخزن و سازند قرمز فوقانی به ‌عنوان پوش‌سنگ در تاقدیس یورتشا و تاقدیس‌های مجاور آن (دوازده امام و مره) با استفاده از اطلاعات سطحی و داده‌های زیرسطحی مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته است. به‌منظور دست‎یابی به این هدف در این مطالعه از روش‌های برداشت صحرایی، سنجش‌ از دور و آنالیز لاگ های تصویری استفاده شده است. در مطالعات زیرسطحی و تفسیر لاگ­ های تصویری FMS و EMI مشخص شد که شکستگی‌ها علاوه بر روند شمال باختر- جنوب خاور دارای یک ‌روند فرعی شمال خاور- جنوب باختر هستند. نمودار تصویری FMS چاه شماره 2، سه دسته شکستگی زیرسطحی با امتدادهای N55E، N65E و N15W و نمودار EMI چاه شماره 4 دو امتداد غالب N10E وS45E را نشان می­ دهد. مجموع شکستگی‌های برداشت ‌شده در برون‌زد تاقدیس‌های سطحی مره و دوازده امام 1852 شکستگی را شامل می‌شود که با ­توجه ­به نمودارهای گل‌سرخی به ‌دست‌ آمده از آنالیز این شکستگی‌ها، چهار دسته شکستگی با روندهای N10E، S45E، N80E و N45E شناسایی شده ­اند.

کلیدواژه‌ها: میدان یورتشا، سازند قم، ذخیره­سازی گاز طبیعی، تراکم شکستگی، لاگ تصویری.

1کارشناسی ارشد، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

2دانشیار، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

3استادیار، دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

4کارشناسی ارشد، شرکت ملی گاز ایران، تهران، ایران

نویسنده مسئول: مهناز صباحی؛  E-mail: abahi.mahnaz@yahoo.com