تخمین عمق بی‎هنجاری‎های سه‌بعدی مغناطیسی با استفاده از تبدیل هیلبرت با کاربرد سیگنال تحلیلی سه‌بعدی، مطالعه موردی: معدن سنگ‌آهن، خیرآباد، سیرجان

تخمین عمق بیهنجاریهای سه‌بعدی مغناطیسی با استفاده از تبدیل هیلبرت با کاربرد سیگنال تحلیلی سه‌بعدی، مطالعه موردی: معدن سنگ‌آهن، خیرآباد، سیرجان

محمدرسول نیکبخش1، میرستار مشینچی اصل2، حمیدرضا سیاهکوهی3 و محسن اویسی موخر4

تاریخ دریافت: 05/ 03/ 1396                       تاریخ پذیرش: 22/ 06/ 1396

چکیده

تخمین عمق و ضخامت تودههای معدنی یکی از مهمترین اهداف اکتشافات است. از این رو روش‌های متعددی در سال‌های اخیر پیشنهاد شده است. در این مقاله با استفاده از تبدیل هیلبرت دوبعدی، عمق و ضخامت بی‌هنجاری‌های سه‌بعدی مدل صفحه نازک محاسبه شده است. تبدیل فوریه- هیلبرت نقش مهمی در سیگنال تحلیلی ایفا می‌کند. از آنجا که تابع میدان کل بیهنجاریهای مغناطیسی خواص لازم سیگنال تحلیلی را دارد؛ ازاین تابع می‌توان در تفسیر داده‌های شبکه‌بندی شده بر حسب منشأهای سهبعدی استفاده کرد.تبدیل فوریه- هیلبرت دامنه تابع را تغییر نمی‌دهد در این مقاله از تبدیل هیلبرت و سیگنال تحلیلی سه‌بعدی برای محاسبه عمق و ضخامت یک صفحه نازک سه‌بعدی مدل‍‌سازی شده توسط روش تالوانی برای داده‌های بدون نوفه و نوفه‌دار استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد که تبدیل هیلبرت برای تخمین عمق مدل مورد نظر، برای دادههای بدون نوفه، خطای کمتر از 3 درصد و برای داده‌های نوفه‌دار برای سطح نوفه 15 درصد، خطای نزدیک به 8 درصد دارد. همچنین روش پیشنهادی روی داده‌های میدانی، معدن سنگ آهن خیرآباد در 5کیلومتری شمال شرقی معدن گل‌گهر در شهرستان سیرجان مورد بررسی واقع  شده است؛ که نتایج به دست آمده با مقایسه با روش اویلر و گزارش حفاری منطقه مورد مطالعه مطابقت داردکه استفاده از تبدیل هیلبرت برای تعیین عمق بیهنجاری‌های میدانی مورد تأیید قرار می­ گیرد.

کلیدواژه‌ها:بیهنجاریهای سهبعدی، اکتشاف توده معدنی ، تبدیل هیلبرت، سیگنال تحلیلی،  معدن خیرآباد سیرجان.

1دانشجوی دکترا، گروه ژئوفیزیک، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

2استادیار، گروه ژئوفیزیک، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

3استاد، مؤسسه ژئوفیزیک، دانشگاه تهران، تهران، ایران

4استادیار، گروه ژئوفیزیک، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

نویسنده مسئول:میرستار مشین‎چی اصل؛ E-mail: m.meshinchi@srbiau.ac.ir