هندسه و جنبش شناسی گسل عطاری در جنوب خاور البرز مرکزی
هندسه و جنبش شناسی گسل عطاری در جنوب خاور البرز مرکزی
امیر نعیمی1٭، محمدرضا قاسمی2، محمدرضا شیخالاسلامی2 و ابوالفضل حاجیحسینی3
تاریخ دریافت: 07/ 05/ 1392 تاریخ پذیرش: 18/ 10/ 1395
چکیده
گسل عطاری گسلی موربلغز است که طول نقشه‌برداری شده آن در حدود 20 کیلومتر و ادامه شمال خاوری و جنوب باختری آن پوشیده است. با این حال در شمال کویر چاه جام گسلی شکل گرفته است که میتوان آن را ادامه شمال خاوری گسل عطاری دانست. بررسی تصاویر ماهواره ای نشان میدهد که سامانه گسلی میامی به طرف جنوب باختر تا شمال کویر چاه جام تداوم دارد. بنابراین می توان پیشنهاد کرد که این سامانه در شمال کویر چاه جام به گسل عطاری می پیوندد و با احتساب قسمت هایی از گسل که پوشیده ترسیم شده اند؛ درازای گسل عطاری به حدود 127 کیلومتر می رسد. در شمال باختر گسل عطاری هم گسل پیغمبران وجود دارد که بیشنیه جابه‌جایی روی آن تا حدود 4 کیلومتر گزارش شده است.گسل پیغمبران به طرف باختر به گسل سمنان متصل می‌شود. از این رو با وجود اینکه گسل عطاری جابه‌جایی زیادی نداشته و به‌طور عمده سنگ های آتشفشانی ائوسن را بریده است؛ لیکن از پیوند این گسل با گسل‌های پیغمبران، سمنان و سامانه گسلی میامی یک سامانه گسلی بزرگ تر شکل می گیرد که می توانسته است به عنوان مرز بین ایران مرکزی و البرز عمل کند. همچنین با توجه به اینکه گسل عطاری در جنوب خاوری البرز مرکزی و با شیب زیاد (°75-60) رو به جنوب- جنوب خاور قرار گرفته است؛ به نظر می رسد که گلساخت مثبت که عموماً یک چهارچوب کلی برای البرز مرکزی در نظر گرفته می شود؛ در این قسمت از البرز شکل نگرفته است. مطالعات همچنین نشان می دهند که یک جنبش چپ‌بُر به دنبال حرکت رو به باختر خزر جنوبی در سنوزوسیک پسین روی گسل عطاری پدیدار شده است.
کلیدواژه‌ها: جنوب خاور البرز مرکزی، گسل عطاری، مرز ایران مرکزی و البرز ، تغییر جنبشی در سنوزوییک.
1کارشناسی ارشد، گروه زمینساخت، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
2دانشیار، پ‍‍‍ژوهشکده علوم زمین، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
3کارشناسی، گروه چینه شناسی، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
نویسنده مسئول:امیر نعیمی؛ E-mail: naeimi60@gmail.com