بررسی منشأ آمفیبول در هورنبلند- گابروهای الیویندار شمالباختری سلماس؛ شمالباختری ایران
بررسی منشأ آمفیبول در هورنبلند- گابروهای الیویندار شمالباختری سلماس؛ شمالباختری ایران
معصومه آهنگری1 و محسن مؤذن2
تاریخ دریافت: 21/ 12/ 1395 تاریخ پذیرش: 14/ 06/ 1396
چکیده
آمفیبولهای موجود در هورنبلند- گابروهای الیویندار در شمالباختری سلماس در بافتهای متعددی همچون اویکوکریست و بینبلوری در زمینه سنگ، در بیرونیترین قسمت حاشیههای واکنشی اطراف الیوین و در حاشیه و محل رخهای کلینوپیروکسنها تشکیل شدهاند. بر اساس مطالعات بافتی و سنگنگاری، این کانیها در مراحل تأخیریتر نسبت به دیگر کانیهای موجود در هورنبلند- گابروهای الیویندار شمالباختری سلماس تشکیل شدهاند. بررسی ترکیب عناصر نادر خاکی و کمیاب آمفیبولهای مورد مطالعه در دو بافت مجزا برای آمفیبولهای موجود در متن سنگ و بینبلوری (گروه اول) و آمفیبولهای تشکیل شده در حاشیه و محل رخهای کلینوپیروکسن (گروه دوم) بیانگر تشکیل این کانی از تبلور مذاب/سیال بینبلوری و یا برهمکنش این مذاب/سیال با کانیهای تشکیل شده در مراحل اولیه همچون کلینوپیروکسن و پلاژیوکلاز است. از اینرو با توجه به دادههای موجود (روابط بافتی، مجموعه کانیایی و نیز ترکیب عناصر کمیاب آمفیبولها)، هورنبلند- گابروهای الیویندار شمالباختری سلماس در طی دو مرحله تشکیل شدهاند. مرحله اول شامل تبلور تفریقی و تشکیل کانیهای الیوین، کلینوپیروکسن و پلاژیوکلاز و مرحله دوم شامل تأثیر مذاب باقیمانده غنی از آب بر روی کانیهای متبلور شده در مرحله قبل به ویژه کلینوپیروکسن و پلاژیوکلاز و تبلور آمفیبول است.
کلیدواژهها:آمفیبول، هورنبلند- گابرو، مذاب باقیمانده، سلماس.
1استادیار، گروه زمینشناسی،دانشکده علوم،دانشگاه ارومیه،ارومیه، ایران
2استاد، گروه علوم زمین، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
نویسنده مسئول:معصومه آهنگری؛ E-mail: m.ahangari@urmia.ac.ir