منشأ و جایگاه تکتونوماگمایی فعالیت آتشفشانی کواترنری دره الموت
منشأ و جایگاه تکتونوماگمایی فعالیت آتشفشانی کواترنری دره الموت
بهناز حسینی1، مریم محمدی سیانی2 و احمدرضا احمدی1
تاریخ دریافت: 08/ 06/ 1395 تاریخ پذیرش: 03/ 02/ 1396
چکیده
فعالیت آتشفشانی کواترنر در دره الموت در سه مرحله انجام پذیرفته است که گدازه‌های آن روی رسوبات سرخ نئوژن گسترده شده است. این سنگ‌های آتشفشانی با ترکیب حدواسط و با میزان SiO2 55.48 تا 61.88 درصد از نوع هورنبلند تراکی‌آندزیت هستند. نمودار عناصر خاکی کمیاب این سنگ‌ها دارای شیب تند در بخش LREE و MREE [(N(La/Ho)] در حدود 85 و شیب به نسبت کم در بخش HREE [N(Ho/Lu)] در حدود 1.3 است. در الگوی عناصر ناسازگار (اسپایدر دیاگرام) عناصر متحرک (LILE) در مقایسه با عناصر خاکی کمیاب سبک (LREE) غنی‌شدگی چندانی نشان نمی‌دهند. همچنین عناصر نامتحرک Nb و Ta در مقایسه با عناصر خاکی کمیاب سبک مجاور خود تهی‌شدگی کمی دارند. این سنگ‌ها با مقایر زیاد Sr/Y (140 تا 205) و La/Yb (113 تا 142) و K2O/Na2O 7/0 تا 0.9از نوع سنگ‌های آداکیتی پتاسیک (C-Type adakite) به شمار می‌روند. بر پایه ویژگی‌های ژئوشیمیایی، ذوب بخشی پوسته زیرین قاره‌ای در رخساره اکلوژیت و با حضور گسترده گارنت عامل ایجاد این گدازه‌های آتشفشانی است. ذوب بخشی پوسته زیرین قاره‌ای در اثر افزایش ستبرای پوسته و احتمالاً در اثر فازهای کوهزایی پایان سنوزوییک و بهویژه فاز کوهزایی پاسادنین است.
کلیدواژهها: البرز، الموت، فعالیت آتشفشانی کواترنری، آداکیت، پوسته زیرین.
1استادیار، گروه زمین‌شناسی، دانشگاه پیام نور
2مربی، گروه زمین‌شناسی، دانشگاه پیام نور
نویسنده مسئول: بهناز حسینی؛ E-mail: Be.hosseini@pnu.ac.ir