محیط رسوبی، رخساره های الکتریکی و چینه نگاری سکانسی سازند فهلیان (کرتاسه آغازین) در دشت آبادان
محیط رسوبی، رخساره های الکتریکی و چینه نگاری سکانسی سازند فهلیان (کرتاسه آغازین) در دشت آبادان
عباس رمضانی اکبری1، حسین رحیم پوربناب2، محمدرضا کمالی3، رضا موسوی حرمی4 و علی کدخدایی5
تاریخ دریافت: 03/ 06/ 1394 تاریخ پذیرش: 13/ 04/ 1395
چکیده
سازند فهلیان یکی از سازندهای گروه خامی با سن نئوکومین، میزبان ذخایر هیدروکربوری مهمی در ایران است و در میادین نفتی دشت آبادان اهمیت ویژه ای دارد. ستبرای این سازند در چاه‌های مطالعه شده به طور میانگین 440 متر و فصل مشترک زیرین آن با آهک های رسی سازند گرو تدریجی است و در رأس با آهک های رسی و مارن های سازند گدوان پوشیده می شود. مطالعه مقاطع نازک تهیه شده از کنده ها و مغزه های حفاری و تطابق آنها با رخساره های الکتریکی به شناسایی 12 ریزرخساره و 2 لیتوفاسیس انجامیده است. محیط رسوبی سازند فهلیان از دو بخش کربناته و مخلوط کربناته- آواری تشکیل می شود. بخش پایینی سازند فهلیان در یک رمپ کربناته و بخش بالایی آن در محیط مخلوط کربناته- تخریبی نهشته شده است. برای مشخص کردن رخساره های الکتریکی، گروه های سنگی با روش MRGC مدل سازی شده اند. بهترین تطابق میان ریزرخساره های و رخساره های الکتریکی در مدل 12 خوشه ای (در روش MRGC) ایجاد شده است. از نتایج این گونه دریافت می شود که گروه های سنگی نامتجانس در سنگ نگاری مانند محیط مخلوط کربناته- آواری می توانند رخساره های الکتریکی قابل قبولی ارایه دهند. همچنین در گروه های سنگی متجانس مانند محیط رمپ کربناته رخساره های الکتریکی نمی توانند ریزرخساره های مدنظر زمینشناسی را کاملاً تشخیص دهند. بر پایه مطالعات سنگ نگاری و رخساره های الکتریکی، سازند فهلیان از دید چینه‌شناسی سکانسی شامل 3 سکانس رده سه با مرز نوع دوم است که انتهای سکانس سوم در بخش مخلوط کربناته- تخریبی با مرز سکانسی نوع یک به سازند گدوان ختم می شود.
کلیدواژه ها: سازند فهلیان، محیط رسوبی، رمپ کربناته، رخساره الکتریکی، چینه نگاری سکانسی.
1دکترا، گروه زمین شناسی، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2استاد، دانشکده زمین شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، تهران، ایران
3دانشیار، پژوهشکده اکتشاف و تولید، پژوهشگاه صنعت نفت، تهران، ایران
4استاد، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
5دانشیار، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
نویسنده مسئول: حسین رحیم پور بناب؛ E-mail: rahimpor@khayam.ut.ac.ir