دگرگونی پیشرونده در متاپلیت های کمپلکس دگرگونی ده سلم، خاور بلوک لوت، به استناد دماسنجی زوج گارنت- بیوتیت

دگرگونی پیشرونده در متاپلیت ­های کمپلکس دگرگونی ده­ سلم، خاور بلوک لوت، به استناد دماسنجی زوج گارنت- بیوتیت

الهام بهرام‌نژاد¹، ساسان باقری²، علی احمدی² و اعظم زاهدی³

تاریخ دریافت:  14/ 09/ 1394                             تاریخ پذیرش: 27/ 04/ 1395

چکیده

کمپلکس دگرگونی ده ­سلم با رخنمونی منحصر به فرد از سنگ ­های دگرگونی متنوع و پهنه‌های متوالی از کانی‌های شاخص خود با امتدادی شمالی- جنوبی همراه با توده­ های نفوذی فلسیک در حاشیه خاوری خردقاره ایران مرکزی، حدفاصل پهنه جوش ­خورده سیستان و بلوک لوت رخنمون دارد. از میان سنگ ­های موجود، متاپلیت­ ها فراوانی چشمگیری در بخش‌های مختلف دارند. شواهد بسیاری نشان از رخداد یک دگرگونی ناحیه ­ای پیشرونده همراه شده با توالی کانی­ های شاخص دگرگونی از باختر به خاور دارد. سنگ‌های پلیتی در محدوده رخساره­ شیست­ سبز با پهنه گارنت آغاز و پس از عبور از پهنه­ های استارولیت، آندالوزیت و سیلیمانیت تا درجات بالای رخساره آمفیبولیت و آستانه گرانولیت با پهنه ارتوکلاز سیلیمانیت مشخص شده­ اند. نتایج دماسنجی‌های صورت گرفته بر پایه تغییرات عناصر Fe و Mg در زوج در تعادل گارنت- بیوتیت نشانگر دمایی در گستره 450 تا 550 درجه سانتی­ گراد از رخساره شیست­ سبز در بخش باختری تا دمای 750 درجه سانتی­ گراد و در آستانه گرانولیت در متاپلیت‌های بخش خاوری کمپلکس دگرگونی ده­ سلم است. شرایط دگرگونی سنگ ­های پلیتی در کنار دیگر سنگ ­های موجود نشان‎دهنده وجود یک رویداد دگرگونی ناحیه‌ای پیشرونده نوع آبوکوما در ژوراسیک پسین، همزمان با نفوذ توده گرانیتی شاه ­کوه و احتمالاً در موقعیت کمان ماگمایی پهنه فرورانش نوتتیس در منطقه ده­ سلم بوده است.

کلیدواژه‌ها: متاپلیت، دما­سنجی گارنت- بیوتیت، بلوک لوت، کمپلکس دگرگونی ده­ سلم.

¹کارشناسی ارشد، گروه زمین­ شناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

²استادیار، گروه زمین­ شناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

³دکترا، گروه زمین ­شناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

نویسنده مسئول: الهام بهرام ‎نژاد؛   E-mail:el_bahramnejad@yahoo.com