تحلیل رخساره ای سنگی و جایگاه چینه ای افق های کانه زایی روی- سرب- باریت با میزبان کربناته– تخریبی در توالی رسوبی کرتاسه پیشین، حوضه جنوب یزد

تحلیل رخساره ­ای سنگی و جایگاه چینه ­ای افق ­های کانه ­زایی روی- سرب- باریت با میزبان کربناته تخریبی در توالی رسوبی کرتاسه پیشین، حوضه جنوب یزد

سجاد مغفوری1، محمدرضا حسینزاده2،  عبدالرحمان رجبی3 و امیر مرتضی عظیمزاده4

تاریخ دریافت:  20/ 11/ 1394                                        تاریخ پذیرش: 28/ 04/ 1395

چکیده

توالی رسوبی کرتاسه پیشین در حوضه جنوب یزد میزبان کانه ­زایی­ های روی- سرب- باریت است. این توالی را می­ توان از دید موقعیت چینه ­ای، سن و جنس سنگ­ ها به سه بخش پایینی، میانی و بالائی تقسیم کرد. بخش پایینی یا سازند سنگستان بهطور چیره از رسوبات تخریبی همچون کنگلومرا، ماسه­ سنگ، شیل، سیلتستون و آهک ­االیتی تشکیل یافته و با دگرشیبی آذرین­ پی روی گرانیت شیرکوه و سازند دگرگون شده شمشک به سن ژوراسیک قرار گرفته است. سنگهای رسوبی بخش میانی یا سازند تفت شامل شیل‌های غنی از مواد آلی، سیلتستون، آهک و دولومیت هستند. بخش بالائی یا سازند آبکوه (دره زنجیر) از سنگهای شیلی، آهکهای نازکلایه چرت­ دار و مارن تشکیل یافته است و بهصورت همشیب روی سازند تفت قرار می­ گیرد. کانه­ زایی­ های روی- سرب- باریت در توالی رسوبی میزبان بر پایه جایگاه چینه­ ای، سن نسبی و نوع سنگ میزبان ماده معدنی در دو افق قرار می­ گیرند: افق اول که کانسارهای مهدی ­آباد، منصورآباد و فرح­آباد را در بر­می­ گیرد، در بخش زیرین سازند تفت قرار دارد و سنگ میزبان ماده معدنی در آن شیلهای غنی از مواد آلی، آهکهای شیلی، سیلتستون، آهکهای سیلتی و دولومیت است. افق دوم که تنها در کانسارهای مهدی آباد و منصورآباد دیده می شود، در بخش میانی سازند آبکوه تشکیل شده است. سنگ میزبان ماده معدنی در این افق شیل‌های سیاه و آهکهای نازکلایه چرتی است.

کلیدواژه ‌ها: کانسارهای روی- سرب- باریت، تحلیل رخساره­ای، افق کانه ­زایی، کرتاسه پیشین، مهدیآباد، منصورآباد، فرح‌آباد، دره‌زنجیر، حوضه جنوب یزد.

1دانشجوی دکترا، گروه علوم زمین، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

2دانشیار، گروه علوم زمین، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

3استادیار، دانشکده علوم پایه، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران

4استادیار، دانشکده علوم پایه، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران

نویسنده مسئول:محمدرضا حسینزاده؛  E-mail:mr-hosseinzadeh@tabrizu.ac.ir