بررسی اثر ساختگاه در گستره شهر شیراز با استفاده از اندازه گیری‌های مایکروترمور

بررسی اثر ساختگاه در گستره شهر شیراز با استفاده از اندازه­ گیری‌های مایکروترمور

جواد اسدی فلاح1، مهدی زارع2 و محمدرضا قیطانچی3

تاریخ دریافت:  28/ 02/ 1394                                                          تاریخ پذیرش: 10/ 12/ 1394

چکیده

یکی از متغیرهای مهم در بررسی اثرات ساختگاهی، تعیین بسامد طبیعی نوسان خاک است. در مطالعه حاضر برای تعیین این متغیراز اندازه ­گیری­های مایکروترمور به عنوان روشی سریع، ساده و ارزان استفاده شده است. بدین منظور در 74 نقطه از شهر شیراز اندازه­ گیری­ های مایکروترمور به روش تک‌ ایستگاهی با طول زمان 5 تا 10 دقیقه انجام پذیرفت. در ادامه برای تعیین بسامد طبیعی نوسان خاک از روش نسبت طیفی مؤلفه افقی به قائم (H/V) و یا همان روش ناکامورا استفاده شد. برای به ­دست آوردن طیف­ های مورد نظر نیز از روش طیف فوریه و طیف توان استفاده شد. نتایج بیانگر آن است که مقادیر بسامد طبیعی خاک در نقاط مختلف شهر دارای مقادیری در بازه 0/5 تا 6 هرتز است؛ به­طوری که در مناطق خاوری و شمال شهر که رسوبات آبرفتی با ستبرای بسیار کم دارند، این مقدار بسامد افزایش یافته است. همچنین با توجه به نتایج مطالعات، ضریب بزرگنمایی آبرفت دارای مقادیری در بازه 1/3 تا 5 است. همچنین به منظور بررسی وابستگی زمانی دوره تشدید، پس از گذشت 8 سال از برداشت داده­ های اولیه، در 5 ایستگاه دوباره برداشت داده صورت گرفت. نتایج حاصل از این برداشت ­ها بیانگر تطابق قابل قبول نسبت­ های طیفی حاصل از برداشت داده­ ها در دو بازه زمانی مختلف و برای 5 ایستگاه مورد بررسی بوده است.

کلیدواژه‌ها: اثرات ساختگاهی، بسامد طبیعی خاک، مایکروترمور، نسبت طیفی، ضریب بزرگنمایی.

1 کارشناسی ارشد، مؤسسه ژئوفیزیک، دانشگاه تهران، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، تهران، ایران

2دانشیار، پژوهشگاه بین­ المللی زمین لرزه­ شناسی و مهندسی زمین لرزه، تهران، ایران

3استاد، گروه فیزیک زمین، مؤسسه ژئوفیزیک، دانشگاه تهران، تهران، ایران

نویسنده مسئول: جواد اسدی فلاح؛  E-mail: Asadifallah@yahoo.com