بررسی نقش ساختارهای زمین‌شناسی در ابعاد فرکتالی شکستگی‌ها و آبراهه‌ها در جنوب باختری لنجان- اصفهان

بررسی نقش ساختارهای زمین‌شناسی در ابعاد فرکتالی شکستگی‌ها و آبراهه‌ها در جنوب باختری لنجان- اصفهان

انیسالسادات خلیفه سلطانی1، سیداحمد علوی 2 و محمدرضا قاسمی3

تاریخ دریافت:  19/ 08/ 1394                                            تاریخ پذیرش: 21/ 02/ 1395

چکیده

تحلیل فرکتالی آبراهه‌ها و شکستگی‌ها ابزار سودمندی در راستای تعیین بلوغ ساختاری یک گستره است. این پژوهش به کمک هندسه فرکتالی، به بررسی و مقایسه ابعاد فرکتالی شکستگی‌ها و آبراهه‌ها در بخش جنوب باختری لنجان می‌پردازد و پس از تعیین پویاترین بخش این گستره، نقش ساختارهای زمین‌شناسی را در این امر بررسی می‌کند. در تحلیل فرکتالی شکستگی‌ها و آبراهه‌ها از روش مربع شمار استفاده شده ‌است، بدین منظور چهار بخش A، B، C و D در گستره با تراکم ساختاری بالا شناسایی شده، و ابعاد فرکتالی آبراهه‌ها و شکستگی‌ها در این چهار بخش محاسبه و سپس با یکدیگر مقایسه شده ‌است. نتایج تحلیل فرکتالی شکستگی‌ها بخش B را به عنوان پویاترین بخش گستره معرفی می‌کند، در حالی که نتایج تحلیل فرکتالی آبراهه‌ها فعالیت زمین‌ساختی را در بخش A بیشتر نشان می‌دهد، ولی با توجه به بیشتر بودن تعداد زمین‌لرزه‌ها و تراکم بالای شکستگی‌ها در بخش B، می‌توان این بخش را پویاترین بخش گستره مورد مطالعه دانست و پاسخ مغایرت نتایج ابعاد فرکتالی آبراهه‌ها با نتایج ابعاد فرکتالی شکستگی‌ها را در گوناگونی سنگشناسی این بخش از گستره یافت. بررسی‌های ساختاری انجام شده در گستره نشان از وجود یک پهنه ترافشارشی راست‌بر در گستره مورد مطالعه دارد، که این پهنه ترافشارشی سبب برخاستگی زمین‌ساختی بخش B و ایجاد گل‌ساخت مثبت در این بخش از گستره شده ‌است. بنابراین افزایش فعالیت زمین‌ساختی بخش B به دلیل شکل‌گیری گل‌ساخت مثبت و برخاستگی زمین‌ساختی حاصل از آن است. 

کلیدواژهها: بعد فرکتالی، بررسی ساختاری، پهنه ترافشارشی راست‌بر ، گل‌ساخت مثبت، لنجان- اصفهان.

1کارشناس ارشد، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

2دانشیار، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

3دانشیار، پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران

نویسنده مسئول: انیسالسادات خلیفه سلطانی؛  E-mail:aniskhs2@gmail.com