بازسازی محیط رسوبی نهشته های آواری میوسن حوضه رسوبی زاگرس در برش های کوه آسکی و هورگان، گستره نیریز، حوضه زاگرس

بازسازی محیط رسوبی نهشته­های آواری میوسن حوضه رسوبی زاگرس در برش­های کوه آسکی و هورگان، گستره نیریز، حوضه زاگرس

پریسا غلامی‌زاده1 ، محمدحسین آدابی2، محبوبه حسینی برزی3، عباس صادقی3 و محمدرضا قاسمی4

تاریخ دریافت:  22/ 09/ 1394                                                          تاریخ پذیرش: 10/ 12/ 1394

چکیده

رسوبات میوسن در گستره نیریز در پهنه برخوردی زاگرس، میان گسل اصلی زاگرس و پهنه افیولیتی زاگرس رخنمون دارند. به منظور مطالعه محیط رسوبی دیرینه این رسوبات، دو برش کوه آسکی و هورگان اندازه­گیری و نمونه­ برداری شده است. ستبرای این دو برش به ترتیب 424 و 440 متر است و از ماسه ­سنگ، کنگلومرا و مارن سرخ و سبز رنگ تشکیل شده و به‌صورت ناپیوسته میان سازند جهرم و کنگلومرای بختیاری قرار گرفته­ اند. بر پایه مطالعات صحرایی و سنگ ­نگاری، 14 رخساره مربوط به کمربندهای رخساره­ ای بخش نزدیک به منشأ دلتای بادبزنی، بخش میانی دلتای بادبزنی، رخساره­ های حدواسط، رخساره­ های شیب دلتا و انتهای دلتا برای توالی میوسن از حاشیه به سوی مرکز حوضه تشخیص داده شده است. با توجه به رخساره ­های شیب که در اثر جریان­ های توربیدایتی، جریان­ های ریزشی دانه­ ای و جریان­ های خرده­ دار تشکیل شده­ اند و دانه ­درشت بودن و جورشدگی بد رسوبات، مدل رسوبی دیرینه برای توالی میوسن گستره نیریز، یک دلتای بادبزنی پیشنهاد می­ شود. همچنین گسترش رخساره­ های شیب نشان ­دهنده وجود شیب دیرینه و دلتای بادبزنی ژرف نوع شیبی است. وجود ناپیوستگی­ های درونسازندی فراوان، تغییرات نامنظم اندازه دانه­ ها و جریان­ های ثقلی نشان­ دهنده زمین‌ساخت فعال حوضه رسوبی و ورود ناگهانی رسوبات درشت­ دانه (رویدادهای شدید ناگهانی کوتاه‌­مدت (Catastrophic events)) به بخش نزدیک به منشأ حوضه زاگرس در زمان میوسن است.

کلیدواژه­ ها: محیط رسوبی دیرینه، برش کوه آسکی، برش هورگان، رسوبات میوسن، نیریز، زاگرس.

1دانشجوی دکترا، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

2استاد، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

3دانشیار، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

4دانشیار، پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران

نویسنده مسئول: پریسا غلامی‌زاده؛ E-mail: Prsgholami@gmail.com