مدل‌سازی سه‌بعدی وارون داده‌های گرانی با استفاده از روش وارون‌سازی فشرده

  مدل‌سازی سه‌بعدی وارون  داده‌های گرانی با استفاده از روش وارون‌سازی فشرده

نوشته: علی نجاتی کلاته،* دکتر وحید ابراهیم زاده اردستانی* ، دکتر حسین زمردیان* و ابراهیم شاهین**

چکیده

مدل‌سازی وارون داده‌های گرانی، یکی از جالب‌ترین ابزارهای عددی به‌منظور به‌دست آوردن تصاویر سه‌بعدی از ساختارهای زمین‌شناسی است. در این مقاله، برای تفسیر داده‌های گرانی‌سنجی، از یک روش مدل‌سازی خطی نوین به‌ نام وارون‌سازی فشرده ((compact inversion استفاده شده است. مبنای کار در روش وارون فشرده، کمینه کردن حجم چشمه بی‌هنجاری است. این امر معادل بیشینه کردن فشردگی((compactness  چشمه بی‌هنجاری است. توزیع چگالی با استفاده از یک روشی بر مبنای تکرارهای متوالی با همگرایی قابل ملاحظه، محاسبه می‌شود. این روش را می‌توان به آسانی برای مدل‌هایی به‌کار برد، که در آنها، چگالی بی‌هنجاری را می‌توان به صورت یک مقدار معین در کل توده در نظر گرفت. در این روش، در وارون سازی داده‌ها به رفتار نوفه  داده‌ها توجه  شده است. به منظور نشان دادن کارایی مدل وارون‌سازی برای داده‌های همراه با نوفه  و بدون نوفه انجام شده است. داده‌های واقعی مربوط به یک رخداد کرومیت در استان هرمزگان است و نتایج وارون سازی داده‌ها با حفاریهای کم‌عمق موجود،  مقایسه شده است.

کلید واژه‌ها: مدل‌سازی وارون، همگرایی، تصویرسازی سه‌بعدی، وارون‌سازی فشرده

*مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران

** سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور