مطالعه سنگ‎نگاری و ریزساختارهای سرپانتینیت های کمپلکس سیخوران (جنوب خاوری کرمان)

مطالعه سنگ‎نگاری و ریزساختار­های سرپانتینیت­های کمپلکس سیخوران (جنوب خاوری کرمان)

داریوش اسماعیلی ^1*، محبوبه حیدری² و رضا مقدور مشهور³

تاریخ دریافت:  18/ 11/ 1391                                  تاریخ پذیرش: 18/ 08/1392

کمپلکس اولترامافیک- مافیک سیخوران در پهنه ساختاری سنندج- سیرجان قرار دارد و شامل واحد هارزبورژیت و دونیت پورفیروکلاستیک و واحد کومولا­های گابرویی لایه‌ای است. با مطالعه ریزساختار­ها و ویژگی­های ژئوشیمی سرپانتینیت­هایی از هارزبورژیت­ها و دونیت­ها درک بهتری از فرایند­های سرپانتینی شدن و جایگیری این کمپلکس به دست می­آید. بر پایه این مطالعه سه نوع ریزساختار شامل ریزساختار حالت جامد دما بالا که بیشتر در بخش شمال خاوری واحد دونیت پورفیروکلاستیک دیده می­شود، ریزساختار حالت جامد دما پایین که در بخش شمال خاوری و مرکزی دونیت­ها و هارزبورژیت­ها گسترش یافته و ریزساختار­های ساب‌میلونیتی و میلونیتی بیشتر در بخش هارزبورژیتی گسترش دارند، شناسایی شد. همچنین ریزساختار­های رگه­ای نیز در بخش میلونیتی و ساب میلونیتی دیده شده­اند. رگه­های مطالعه شده در اثر دو فرایند 1) انحلال و 2) بسته شدن شکاف (Crack – Seal) تشکیل شده­اند. دگرشکلی­ها بیشتر در نمونه­های مجاور گسل آشین متمرکز بوده است. سیال‌های گرمابی سبب سرپانتینی شدن و تحرک آهن و عناصر دیگر از کانی­های فرومنیزیم در پریدوتیت اولیه شده­اند. سرپانتینیت­ها محـــــدوده SiO₂(38.8-41.7Wt%) و تهــــی‌شــــدگی از Al₂O₃(0.1-1.3) و CaO (0.3-0.9 ) نشان می­دهند. تهی‌شدگی از اکسید کلسیم و آلومینیم و غنی شدگی از کروم و نیکل نشان‍دهنده سنگ مادر دونیت یا هارزبورژیت گوشته­ای تهی شده است و آنها در نمودار Cr-TiO₂  در منطقه فرافرورانش  قرار گرفته­اند.

 ¹ استاد، دانشکده زمین­شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، تهران، ایران

² دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده زمین­شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، تهران، ایران

³ دانشجوی دکترا، دانشکده زمین­شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، تهران، ایران