سن سنجی توده نفوذی کوه‌دم، دایک‌ها و آنکلاوهای موجود در آن به روش اورانیم-سرب

 

سن سنجی توده نفوذی کوه‌دم، دایک‌ها و آنکلاوهای موجود در آن به روش اورانیم-سرب

فاطمه سرجوقیان۱٭، علی کنعانیان۲، امیر اثنی‌عشری۳ و جمشید احمدیان3

تاریخ دریافت: 03/12/1392           تاریخ پذیرش: 18/06/1393

چکیده

مجموعه نفوذی کوه‌دم، در شمال خاور اردستان در بخش مرکزی نوار ماگمایی ارومیه- دختر قرار گرفته است. این مجموعه ماهیت کالک‌آلکالن دارد و در دو واحد فلسیک و حدواسط- مافیک قابل مشاهده است. سنگ‌های فلسیک از ترکیب سنگ‌شناسی مونزوگرانیت، گرانودیوریت، کوارتزمونزونیت و کوارتزمونزودیوریت تشکیل شده، در حالی که سنگ‌های حدواسط- مافیک شامل ترکیب سنگ‌شناسی گابرو، دیوریت، کوارتز دیوریت، مونزودیوریت و مونزونیت است. این توده و سنگ‌های دربرگیرنده آن میزبان دایک‌های متعدد اسیدی است و آنکلاوهای میکروگرانولار مافیک متعددی با ترکیب دیوریت، کوارتزدیوریت، مونزودیوریت و کوارتز مونزودیوریت در سنگ‌های فلسیک خودنمایی می‌کند. مطالعات سن سنجی اورانیم- سرب با استفاده از روش LA-ICP MS روی بلورهای زیرکن نشان می‌دهد که سن سنگ‌های حدواسط- مافیک حدود ۴/۰±۹/۵۳ میلیون سال، سنگ‌های فلسیک حدود ۴/۰ ± ۱/۵۱ میلیون سال، آنکلاوها ۸/۰±۳/۵۰ میلیون سال و دایک‌های اسیدی ۶۴/۰±۹۵/۴۹ میلیون سال برآورد شده است. با توجه به این نکته که سن‌های به دست آمده متعلق به ائوسن زیرین تا میانی هستند، می‌توان گفت شکل‌گیری این مجموعه نفوذی همزمان با رخداد فرورانش لیتوسفر اقیانوسی نئوتتیس به زیر ایران مرکزی است و با مطالعات ژئوشیمیایی مطابقت دارد.

کلید واژه‌ها: سن‌سنجی، زیرکن، U/Pb، ارومیه-دختر، فرورانش، کوه‌دم، اردستان.

1استادیار، گروه علوم‌زمین، دانشکده علوم، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

۲استاد، دانشکده زمین‌شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، تهران، ایران

۳استادیار، گروه زمین‌شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

* نویسنده مسئول: فاطمه سرجوقیان: E-mail: Fsarjoughian2@gmail.com