سنگ‌شناسی، ژئوشیمی و جایگاه ژئودینامیکی سیل ها-دایک های گابرویی در باختر شفارود، کوه های تالش
سنگ‌شناسی، ژئوشیمی و جایگاه ژئودینامیکی سیلها-دایکهای گابرویی در باختر شفارود، کوههای تالش
معصومه کشاورز هدایتی1*، محمدهاشم امامی2، علیرضا کریمی باوندپور3، خلیل بهارفیروزی4
تاریخ دریافت: 24/01/1393 تاریخ پذیرش: 18/08/1393
چکیده
سیلها و دایکهای تزریق شده به درون سنگهای آهکی کرتاسه پسین، در امتداد شفارود، بر پایه ویژگیهای بافتی و کانی‌شناسی به چهار گروه میکرو الیوین گابرو، میکروگابرو، میکروگابرو - دیوریت و دیاباز تقسیم شدهاند. کانیهای اصلی این سنگها الیوین، کلینوپیروکسن، آمفیبول و پلاژیوکلاز است. بررسی نمودارهای عنکبوتی نشان میدهد که احتمالا منشأ ماگمای مافیک اولیه میکروگابروها از بخش گوشتهای با منشأ سست‌کره‌ای (استنوسفری) و ویژگی OIB بوده است، اما پس از صعود و عبور از پوسته قارهای بالایی دچار آلودگی و تغییر شده است. در نتیجه، کاهیدگی Nb و غنی‌شدگی عنصرهای Pb،Th ,Cs ,Rb, U دیده میشود. بررسی نمودارهای جدا کننده محیط زمیـــنساختی نشــــــان میدهد که نمونههای میکروگابرو منشأ سست‌کره‌ای و درون صفحهای با ماهیت آلکالن دارند که در اثر کشش به پوسته قارهای بالایی رسیدهاند و در اثر پدیده AFC، به صورت کنونی کالکو آلکالن تغییر یافتهاند. وجود آنکلاو با ترکیب هیالو آندزیت بازالتی در نمونه دیاباز به سن کرتاسه پسین و مشابهت سنگ‌نگاری با آذرآواریهای (پیروکلاست) منطقه مورد مطالعه (توفهایی با ترکیب آندزیتی تا آندزیتی بازالتی)، به سن پالئوسن نشان میدهد که این دیابازها از سنگهای آتشفشانی منطقه جوانتر هستند.
کلیدواژه‌ها: سیلها و دایکهای میکروگابرویی، شفارود، سست‌کره.
1دانشجوی کارشناسی‌ارشد، پژوهشکده علوم‌زمین، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
2دانشیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اسلامشهر؛ پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
3کارشناسی‌ارشد، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
4دکترا، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
* نویسنده مسئول:معصومه کشاورز هدایتی؛E-mail: masoomehkeshavarz54@gmail.com