مطالعه کانی سازی مولیبدن در نوار قره داغ(اردوباد)- شیورداغ با تأکید بر سنگ‌شناسی، ژئوشیمی و دگرسانی توده های نفوذی میزبان (شمال باختر ایران)
مطالعه کانیسازی مولیبدن در نوار قرهداغ(اردوباد)- شیورداغ با تأکید بر سنگ‌شناسی، ژئوشیمی و دگرسانی تودههای نفوذی میزبان (شمال باختر ایران)
قهرمان سهرابی*1 ، محمدرضا حسین‌زاده 2، علی اصغر کلاگری 3 و بهزاد حاج‌علیلو4
تاریخ دریافت: 10/07/1391 تاریخ پذیرش: 10/01/1393
چکیده
محدوده مورد مطالعه در شمال استان آذربایجان شرقی (شمال باختر ایران) واقع شده است. مهم‌ترین تودههای نفوذی موجود در منطقه شامل باتولیتهای قرهداغ و شیورداغ و استوکهای پورفیری سونگون و هفتچشمه هستند. مطالعات پترولوژیکی و پتروگرافی نشان می‌دهد که ترکیب تودههای نفوذی از گابرو، دیوریت، مونزونیت، گرانودیوریت تا گرانیت در تغییر است. این تودهها بیشتر متاآلومینوس، کالکآلکالن با پتاسیم متوسط تا بالا و متعلق به کمانهای آتشفشانی (VAG) و از نوع I هستند. مهم‌ترین دگرسانیها در محدودههای کانهدار شامل سیلیسی، پتاسیک، پروپیلیتیک، فیلیک و آرژیلیک است. کانهزایی مولیبدن بیشتر در رگهها و رگچههای کوارتزی واقع در زون پتاسیک (سیستمهای پورفیری) و رگهای و در زون اندواسکارن کانسارهای اسکارنی همراه با کانی گارنت رخ داده است. میزان Mo در تودههای تفریق یافته و اسیدی بیوتیتدار با مقادیر بالایSi ،K ، Rb، Baو عناصر LREE افزایش یافته است. غنیشدگی تودههای نفوذی از عناصر K ، Rb و Ba و تهیشدگی از عناصر Zr،Ta ، Y، Yb و Nb نشان‌دهنده متاسوماتیسم گوشته بالایی توسط پوسته اقیانوسی فرورونده، سپس تولید ماگما و بالا آمدن آن از پوسته نسبتاً ستبر است. تودههایی که دارای کانهزایی مولیبدن هستند، عمدتاً دارای ترکیب کوارتزمونزونیتی و گرانودیوریتی هستند.
کلیدواژه‌ها: قرهداغ- شیورداغ، دگرسانی، کانهزایی، مولیبدن، توده نفوذی، ژئوشیمی، پترولوژی.
1 دانشجوی دکترا، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم‌طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
2 دانشیار، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم‌طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
3 استاد، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم‌طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
4 دانشیار، دانشگاه پیام نور، ایران
*نویسنده مسئول: قهرمان سهرابی E-mail:q _sohrabi@yahoo.com