مقیاس ML برای بزرگای زمین‌لرزه‌های محلی در البرز میانی- خاوری
مقیاس ML برای بزرگای زمین‌لرزه‌های محلی در البرز میانی- خاوری
مجید نعمتی1*، عبدالرضا قدس2 و محمدرضا قاسمی3
تاریخ دریافت: 12/10/1391 تاریخ پذیرش: 05/11/1392
چکیده
در نبود یک سنجه (مقیاس) مناسب، برای برآورد ML در گستره البرز خاوری، 1113 بیشینه دامنه مصنوعی وود- اندرسون از 215 زمین‌لرزه برداشت شده با 23 ایستگاه در البرز خاوری- میانی بررسی شدند. این داده‌ها همامیختی از داده‌های دو شبکه لرزه‌نگاری محلی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور و داده‌های شبکه‌های لرزه‌نگاری مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران می‌باشند. دو شبکه لرزه‌نگاری محلی یاد شده به مدت 9 ماه به صورت ناپیوسته در سال‌های 2007 و 2008 در البرز خاوری- میانی راه‌اندازی شده بودند. پس از پردازش داده‌ها با برازش یک رابطه پارامتریک که در آن پخش هندسی، میرایی ذاتی و تصحیحات ایستگاهی در نظر گرفته شده‌اند، رابطه کاهندگی تجربی زیر برآورد شد:
Log Aij=-1.986log (Rij/100)-0.00452(Rij-100)-3+Sj
که در آن Rij فاصله کانونی میان جفت ایستگاه jام و زمین‌لرزه i اُم به کیلومتر و Sj مقادیر تصحیح ایستگاهی برای ایستگاه jام است. رابطه به‌دست آمده به روشنی میرایی بیشتر امواج برشی برای فواصل کانونی کمتر از 20 کیلومتر را نشان می‌دهد. بر پایه نتایج ما به‌کاربردن روابط تجربی بزرگای محلی برآورد شده برای شبکه‌های محلی در پژوهش‌های گذشته که بیشتر خوانش‌های دامنه آنها دارای فاصله کانونی کمتر از 20 کیلومتر هستند، بیش برآورد (Over estimation) بزرگا‌‌های محلی خردلرزه‌ها را به اندازه نیم درجه بزرگا به همراه دارد. پیشنهاد می‌شود که در نبود سنجه‌های بزرگای محلی برای شبکه‌های محلی در یک گستره خاص، به جای روابط تجربی پژوهش‌های گذشته، سنجه بزرگای محلی به‌دست‌آمده در این بررسی به کار برده شود.
کلیدواژه ها: بزرگای محلی، شبکه محلی، پخش هندسی، میرایی، البرز خاوری و تصحیح ایستگاهی.
1 استادیار، بخش زمین‌شناسی، دانشکده علوم و مرکز پژوهشی زلزله دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
2 دانشیار، بخش ژئوفیزیک، دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان، زنجان، ایران
3 دانشیار، پژوهشکده علوم‌زمین، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
* نویسنده مسئول: مجید نعمتی؛ E-mail:majid_1974@uk.ac.ir