تحلیل ساختاری پاره ‌گسل های جنوبی پهنه گسل عرضی کره بس در جنوب فیروزآباد، کمربند چین - رانده زاگرس

 

تحلیل ساختاری پاره­‌گسل­های جنوبی پهنه گسل عرضی کره­بس در جنوب فیروزآباد، کمربند چین - رانده زاگرس

ناهید صحابی­فرد1، علی یساقی2* و محمد­قاسم حسن­گودرزی3

تاریخ دریافت: 02/02/1392                 تاریخ پذیرش: 21/03/1393

چکیده

کمربند چین- رانده زاگرس توسط گسل­های عرضی گوناگونی و با روند غالب شمال ­شمال­ باختر – جنوب جنوب­ خاور و سازوکار راستالغز قطع شده است.  این گسل­ها اغلب به علت حضور لایه­های جدایشی در قاعده و بخش­های مختلف پوشش رسوبی، هندسه پلکانی را در سطح زمین نشان می­دهند. از جمله این گسل­ها،گسل­ عرضی کره­بس در ناحیه فارس و در 65 کیلومتری خاور گسل کازرون است. به علت حضور سری هرمز و افق­های میانی شکل­پذیر در پوشش رسوبی اثر این گسل در سطح به صورت پاره‌گسل­هایی با روند شمال -  شمال ­باختر است. تاکنون حداقل شش پاره‌گسل در بخش­های شمالی و مرکزی گسل کره­بس شناسایی شده است. در این نوشتار، دو پاره‌گسل جنوبی پهنه گسل کره­بس به نام­های پاره‌گسل­های منقارک و کلاغ در بخش­های جنوبی گسل کره­بس و در جنوب فیروزآباد فارس معرفی و هندسه و سازوکار آنها تحلیل شده است. سازوکار این پاره‌گسل­ها (منقارک و کلاغ) به کمک ساختارهایی چون گسل­های ریدل همسو و ناهمسو و چین‌های جوان در راستای آنها و همچنین پایانه­های آنها، راستالغز راست­بر تحلیل شده است. این پاره­های گسلی در پایانه جنوبی خود به تدریج  از سازوکار راستالغز به سازوکار معکوس و تقریباً به موازات راندگی­های کلاغ و سورمه ختم می­شوند. این پایانه­های گسلی در فرادیواره گسل­های رانده کلاغ و سورمه بوده و در راستای آنها سازندهای کهن­تر از سازندهای توسعه یافته در فرادیواره گسل­های راندگی اصلی (سازند سورمه) برونزد دارد. از این رو پاره‌گسل­های منقارک و کلاغ معرفی شده در این مطالعه سازوکار راستالغز داشته و با توجه به این سازوکار، هندسه و موقعیت ساختاری آنها در ادامه پاره­های شمالی و مرکزی گسل کره­بس، به عنوان پاره‌گسل­های جنوبی این گسل معرفی می­شوند. میزان جابه­جایی این پاره­گسل­ها با توجه به راندگی سازند آسماری بر روی سازند بختیاری در راستای گلواره مثبت توسعه یافته در راستای پاره‌گسل منقارک حداقل به اندازه ستبرای سازند میشان تحلیل می­شود.

کلیدواژه­ها: تحلیل ساختاری، پهنه گسل کره­بس، پایانه­های راندگی، تاقدیس کلاغ، کمربند چین- رانده زاگرس.

1دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه زمین­شناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

2دانشیار، گروه زمین­شناسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

3کارشناس ارشد، مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران، تهران، ایران

*نویسنده مسئول: علی یساقی؛ yassaghi@modares.ac.ir E-mail: