بررسی لرزه خیز بودن حرکات عهد حاضر در پهنه ساختاری سنندج- سیرجان با استفاده از فناوری های سنجش از دور و GIS

 

بررسی لرزه­خیز بودن حرکات عهد حاضر در پهنه ساختاری سنندج- سیرجان با استفاده از فناوری­های سنجش از دور و GIS

حجت­اله صفری1*، محمدرضا قاسمی2  و  محمود بهرامی3

تاریخ دریافت: 21/12/1392                   تاریخ پذیرش: 08/10/1393

چکیده

این باور وجود دارد که پی­سنگ پهنه ساختاری سنندج-سیرجان طی فازهای کوهزایی سیمیرین و لارامید سخت شده و به همین دلیل به عنوان پهنه­ای غیرلرزه­زا (یا با لرزه­خیزی پایین) مطرح شده است. گستره شهرضا در بخش مرکزی این پهنه ساختاری، به عنوان مورد مطالعاتی انتخاب شد تا صحت لرزه­خیز بودن حرکات عهد حاضر این پهنه ساختاری و در نتیجه لرزه‌خیز بودن، در آن مورد بررسی قرار گیرد. در این پژوهش با استفاده از فناوری­های زمینی (Geoinformatics) مانند سنجش از دور، GIS و بررسی­های صحرایی، سعی در شناسایی ساختارها، بررسی سازوکار حرکتی آنها، وضعیت کانون­های زمین‌لرزه رخ­داده، اثرات نوزمین­ساختی عملکرد گسله­های فعال گستره و علت بالا بودن فعالیت لرزه­خیزی در این گستره شده است. نتایج نشان می­دهد که گسل شهرضا (و گسل دهاقان در جنوب­باختر گستره) با روند 140N و سازوکار راستالغز راست­بر با مقدار قابل توجهی مؤلفه معکوس عمده­ترین روند ساختاری در گستره می­باشد. این پهنه گسل‌خورده توسط گسل نصرآباد (با روند70-50N) با سازوکار راستالغز چپ­بر با کمی مؤلفه کششی، بریده و گاهی جابه‌جا شده است. در محل برخورد این دو گسل اصلی، تعداد زیادی کانون زمین­لرزه با حل سازوکار کانونی راستالغز قرار گرفته است. افزون بر تعداد زیاد زمین­لرزه­ها در گستره شهرضا، اثرات حرکات نوزمین‌ساختی مربوط به فعالیت­های عهد حاضر این گسله­ها نیز قابل مشاهده می­باشد.

کلید واژه­ها: فناوری­های سنجش از دور و GIS، سنندج-سیرجان، شهرضا، لرزه­خیزی.

1دانشیار، گروه زمین­شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه گلستان، گرگان، ایران

2 دانشیار، پژوهشکده علوم‌زمین، سازمان زمین­شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران

3 کارشناسی‌ارشد، گروه زمین­شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه گلستان، گرگان، ایران

* نویسنده مسئول: حجت اله صفری،E-mail: Safari.ho@gmail.com