بررسی ویژگی‌های زمین‌ساخت زمین‌لرزه ششم آذرماه ۱۳۸۴ جزیره قشم به روش حل معکوس با استفاده از مشاهدات تداخل‌سنجی راداری و الگوریتم ژنتیک
بررسی ویژگی‌های زمین‌ساخت زمین‌لرزه ششم آذرماه 1384 جزیره قشم به روش حل معکوس با استفاده از مشاهدات تداخل‌سنجی راداری و الگوریتم ژنتیک
معصومه آمیغ‌پی1*، بهزاد وثوقی2 و مهدی معتق3
تاریخ دریافت: 07/03/1391 تاریخ پذیرش: 30/05/1392
چکیده
زمین‌لرزه‌ای با بزرگای گشتاوری 9/5 در مقیاس امواج محلی در ساعت 13:53:22 به وقت محلی روز ششم آذر ماه 1384 جزیره قشم و بخش‌های وسیعی از استان ساحلی هرمزگان را به لرزه درآورد. این زمین‌لرزه در اثر گسلشی معکوس با مؤلفه ناچیز راستالغز بوده است. زمین‌لرزه دیگری با بزرگای گشتاوری 5/5 در ساعت 20 به وقت محلی همان روز روی داد. نکته جالب این زمین‌لرزه این است که سازوکار محاسبه شده برای قوی‌ترین پس‌لرزه آن، که 6 ساعت پس از شوک اصلی اتفاق افتاده است، یک سازوکار راستالغز است که کاملاً با ساختار معکوس شوک اصلی فرق می‌کند. در این نوشتار، با استفاده از حل مسئله معکوس با مقادیر مرزی میدان جابه‌جایی سطحی زمین به‌دست آمده از مشاهدات تداخل‌سنجی راداری، پارامتر‌های گسلش این دو زمین‌لرزه برآورد شد. حل مسئله معکوس فوق با به‌کارگیری الگوریتم ژنتیک انجام شد و نتایج نشان‌دهنده آن بود که زمین‌لرزه اول در اثر فعالیت بخش جنوبی گسل معکوس قشم به طول 7 کیلومتر بوده است که موجب فعال شدن گسلی راستالغز به موازات تاقدیس گورزین شده و زمین‌لرزه دوم را ایجاد کرده است. لغزش گسلش اول، 96 سانتی‌متر و لغزش گسلش دوم 9 سانتی‌متر برآورد می‌شود. همچنین بر اساس نتایج مدل‌سازی این نوشتار، بیشینه مقدار جابه‌جایی سطحی زمین ناشی از زمین‌لرزه اصلی، 7/6 سانتی‌متر در راستای باختر، 6/4 سانتی‌متر در راستای جنوب و 4/16 سانتی‌متر در راستای بالا بود و بیشینه مقدار جابه‌جایی سطحی زمین ناشی از بزرگ‌ترین پس‌لرزه این رویداد، 3/1سانتی‌متر در راستای باختر، 6/1 سانتی‌متر در راستای جنوب و 4/1 سانتی‌متر در راستای پایین بود.
کلیدواژه‌ها: تداخل‌سنجی راداری، الگوریتم ژنتیک، مسئله معکوس، سازوکار زمین‌لرزه، پارامتر‌های گسل.
1دکترا، دانشکده مهندسی نقشه‌برداری، دانشگاه صنعتی خواجه نصیر الدین طوسی، تهران، ایران
2دانشیار، دانشکده مهندسی نقشه‌برداری، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، تهران، ایران
3 استادیار، دانشکده مهندسی نقشه‌برداری، دانشگاه تهران، تهران، ایران
*نویسنده مسئول: معصومه آمیغ‌پی؛ E-mail: amighpey@yahoo.com