معرفی رویداد زمین ساختی کیمرین میانی (ژوراسیک میانی)

        معرفی رویداد زمین ساختی کیمرین میانی (ژوراسیک میانی)
   نوشته: دکتر علی آقانباتی
  
   چکیده
   نگاهی به رویدادهای تکتونیکی آلپین مشخص می سازد که نخستین حرکات زمین ساختی این رویدادها در زمان تریاس میانی به وقوع پیوسته و بر اثر آن تغییرات چشمگیری در شرایط جغرافیایی دیرینه ایران روی داده است. به سخن دیگر، در اثر این رخداد، شرایط سکوی قاره ای (Platform) پرکامبرین پسین – تریاس میانی ایران به محیط های کولابی و مردابی تبدیل شده اند.‌افزون بر تغییرات جغعرافیایی دیرینه، چین خوردگی، جای گیری توده های نفوذی، و حتی دگرگونی از پیامدهای وابسته به رویداد زمین ساختی تریاس میانی است که به نام کمیرین پیشین (Early Kimmerian)
   معروف است . بسیاری از زمین شناسان معتقدند که دومین فاز تکتونیکی آلپین در مرز ژوراسیک- کرتاسه رخ داده که با چین خوردگی (ایران مرکزی)،‌ناپیوستگی موازی (البرو، کپه داغ، زاگرس)، جای گیری توده های نفوذی، و دگرگونی همراه بوده است. این فاز کوه زایی را به نام کیمرین پسین (Late Kimmerian) می شناسیم.
   بررسی های زمین شناسی در باختر طبس نشان می دهد که ویژگی های رسوبات مجود بین دو فاز کوه زایی کیمرین پیشین و کیمرین پسین به گونه ای است که به آسانی می توان آن ها را به دو دوره رسوبی جداگانه بخش کرد (A.Aghanabati, 1972) نخستین دورهأ رسوبی بیش تر از نوع شیل و ماسه سنگ های فسیل دار با ذخایر یا نشانه های ذغال سنگی است، که نشانه وجود محیط های رسوبی قاره ای کولابی است. در حالی که دومین دوره رسوبی بیش تر از گونه مارن و آهک است که مشخصه اش داشتن آمونیت و دیگر سنگواره های محیط های دریایی با ژرفای متوسط است. شیل و ماسه سنگ های نخستین دوره در فاصله زمانی تریاس بالایی تا لیاس بالایی (در پاره ای نواحی تا دوگر آغازین) انباشته شده است، در صورتی که سن دوره دریایی بعدی دوگر تا مالم پایانی است.
   مرز دو دوره رسوبی مورد نظر با فازی زمین ساختی مشخص است (A.Aghanabti , 1975) که موضوعاصلی این نوشتار است. نشانه های موید این فاز در نواحی گوناگون ایران متفاوت اند: به صورت ناپیوستگی موازی، دگرشیبی، تکاپوهای آذرین، با رویداد دگرگونی.