رده بندی دسته‌درزه ها با استفاده از ۳ ویژگی آنها و مطالعه موردی در معدن سنگ چینی نیریز
ردهبندی دسته‌درزهها با استفاده از 3 ویژگی آنها و مطالعه موردی در معدن سنگ چینی نیریز
میثم مقصودی1*، فرزان رفیعا2 و منوچهر قرشی3
چکیده
ردهبندی و بررسی ناپیوستگیها در شناخت و حل مسائل زمینشناسی به‌ویژه در زمینشناسی مهندسی و مکانیک سنگ بسیار اهمیت دارد. امروزه ردهبندی درزهها با استفاده از دو ویژگی شیب و جهت شیب در شبکه استریونت انجام میشود، اما بررسیهای نوین بیانگر آن است که تنها دو عامل شیب و جهت شیب قادر به نشان دادن ویژگیها و رفتار آنها در حل بسیاری از مسائل از جمله پایداری سازههای ژئوتکنیکی نیستند. در این نوشتار از روشی جدید برای ردهبندی درزهها با استفاده از 3 ویژگی درزه در یک محیط نرم‌افزاری 3 بعدی با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS و Matlab استفاده شده است. همچنین به منظور کاربردی کردن این روش درزههای معدن سنگ چینی نیریز به عنوان مطالعه موردی ردهبندی شد. در بررسی و تحلیل درزهها در این معدن از ویژگی شیب و جهت شیب به همراه نوع پرشدگی به عنوان ویژگی سوم استفاده شده و در ادامه نتایج به دست آمده از این روش با روش معمول دسته بندی با 2 ویژگی مورد مقایسه قرار گرفته است. این مقایسه نشان داد که یک سامانه درزه در روش قدیمی به دو سامانه درزه در روش نوین تبدیل شده است که یک دسته درزه دارای پرشدگی با اکسید آهن و دسته درزه دیگر فاقد پرشــــــدگی است. بررسیها نشـــــــان میدهد که دسته درزه بدون پرشدگی در محدوده معدن سبب ریزش و ناپایداری دیوارهها و همچنین سبب رخداد پدیده پوسته شدگی در پاشنه برخی پلهها میشود. در پایان نیز با استفاده از نرم‌افزار SPSS منحنی رگرسیون و مقدار کوواریانس برای هر یک از دسته درزههای روش نوین رسم و محاسبه شد. نتایج نشان داد، هر چه جهت شیب درزه‌هایی که فاقد پرشدگی هستند به سمت شمال میل میکند، شیب آنها به 90 درجه نزدیکتر میشود که این امر می‌تواند کلیدی برای شناخت ناپایداریها و همچنین طراحی و برنامه‌ریزی استخراج در معدن سنگ چینی باشد.
کلیدواژه‌ها: دسته درزه، معدن سنگ چینی نیریز، ردهبندی درزهها، پرشدگی شکستگیها
1دانشجوی دکتری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، تهران، ایران.
2کارشناس ارشد، شرکت مهندسین مشاور کاوشگران، تهران، ایران.
3دانشیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال؛ پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران.
*نویسنده مسئول: میثم مقصودی؛ E- mail: mmaghsoudi@kavoshgaran-mine.com
تاریخ دریافت: 08/06/1389
تاریخ پذیرش: 28/01/1390