چینه شناسی، فسیل شناسی و محیط رسوبی سنگهای کرتاسه زیرین در دامنه شمالی شیرکوه یزد

چینه شناسی، فسیل شناسی و محیط رسوبی سنگهای کرتاسه زیرین در دامنه شمالی شیرکوه یزد

 محمودرضا مجیدی فرد:
   چکیده:
   رخنمون های مناسبی از سنگ های کرتاسه زیرین در دامنه شمالی شیرکوه در جنوب باختری یزد وجود دارد بخش عمده کرتاسه را در این گستره سنگ آهک های نازک تا ستبر لایه رودیسیت- اوربیتولینادار (سازند تفت) به سن بارمین- آپتین می سازد. این مجموعه با واسطه چندین متر کنلگومرای دانه ریز خاکستری رنگ و ماسه سنگ قرمز رنگ (سازند سنگستان) با ناپیوستگی آذرین- رسوبی (Nonconformity) برروی گرانیت شیرکوه (به سن تقریبی 175 میلیون سال) جای دارد. برروی سنگ آهک های اوربیتولینادار با گذر هم شیب یک توالی از شیل های سبز مایل به زیتونی و ستگ آهک مارنی گلوکونیت دار خاکستری مایل به زرد رنگ (شیل های دره زنجیر) به سن آلبین قرار گرفته است. در شیل های دره زنجیر ماکروفسیل های آمونیت- شکم پا- مرجان- دوکفه ای- بلمنیت و دندان آهکی فراوان است. در این شیل ها 2 افق و 5 زون آمونیتی شناسایی شده است.
   آثار حرکات سیمرین میانی (لوتین، سیدامامی- علوی نائینی 1990) در این گستره بطور کامل نمایان است که از جمله شواهد آن می توان به گرانیت شیر کوه، سنگ های دگرگون شده نایبند و شمشک (تریاس بالایی- ژوراسیک میانی) و دگرشیبی موجود بین سنگ های ژوراسیک زیرین و کرتاسه زیرین اشاره نمود.
   با مطالعه مقاطع نازک و تعیین میکروفاسیس های رسوبی به طور کلی سه نوع محیط رسوبی شامل دریای باز (Open Marine)، سد یا بار (Barrier) و لاگون (Lagoon) برای سنگ های کرتاسه زیرین ناحیه تعیین شده است.