پترولوژی و پتروژنز توده ساب ولکانیک گته ده، طالقان، البرز مرکزی- ایران

پترولوژی و پتروژنز توده ساب ولکانیک گته ده، طالقان، البرز مرکزی- ایران

 دکتر فریدون سحابی، امیر همایون صفارزاده
   چکیده:
   توده ساب ولکانیک گته ده از طریق یک شبکه گسلی از میان پیروکذستیک های سازند کرج (ائوسن)، در سطح زمین ظاهر شده است. سنگ های تشکیل دهنده این توده با بافت آپلیتی، به طور عمده از ریز بلورهای ارتوکلاز (80 تا 85 درصد) و کوارتز (10 درصد) تشکیل گردیده و کانی هایی از قبیل فنوکریستال های پلاژیوکلاز و بیوتیت، زیرکن و... بسیار کم و نــادر می باشند. دگرسانی های متاسماتیکی باعث افزایش نسبی ارتوکلاز به صورت دانه های قهوه ای (brown pigments) گردیده و از سوی دیگر در قالب فعالیت های کانی سازی ثانوی موجبات تشکیل Fe2O3, BaSO4, SiO2, CaCO3 نیز فراهم شده است.
   از ویژگی های ژئوشیمیایی این سنگ ها، فزونی بسیار بالای K2O(12 تا 16 درصد) و کاهش شدید MgO, Na2O, CaOو TiO2 مجموعا کمتر از 5/0 درصد) است. با وجود آن که آلکالی نیتی این سنگ ها فقط با عامل K2O کنترل می شود، ولی به سبب کافی نبودن Na2O
   و MgO، این سنگ ها را نمی توان به عنوان سنگ های پتاسیک و یا اولتراپتاسیک در نظر گرفت.
   به نظر می رسد که الگوی تکتونوماگمایی این توده با فرآیند ذوب پوسته ای (Crustal melting)که توسط ماگمای اولیوین- بازالتی در پوسته سیالیک انجام گرفته منطبق باشد.