برآورد ذخیره کانسار فسفات اسفوردی با استفاده از روش‌های زمین‌آماری و شبکه عصبی مصنوعی
برآورد ذخیره کانسار فسفات اسفوردی با استفاده از روش‌های زمین‌آماری و شبکه عصبی مصنوعی
نوشته : احمدرضا صیادی*، مسعود منجزی* و حسین شهرآبادی*
چکیده
ارزیابی ذخیره کانسارها یکی از مهم‌ترین پارامترهای لازم برای طراحی معدن بوده و روش‌های متعددی در این خصوص توسعه یافته است. علاوه بر روش‌های تحلیلی زمین‌آماری، روش‌های هوش مصنوعی مانند شبکه‌های عصبی برای برآورد ذخیره بسیار مناسب تشخیص داده شده‌اند. در این تحقیق مدل هندسی و بلوکی کانسار فسفات اسفوردی تهیه و میزان ذخیره برآورد شده است. مدل بلوکی محتوی حدود 100 هزار بلوک با ابعاد 5 × 25 × 25 است. برای برآورد عیار هر بلوک، از روش تحلیل زمین‌آماری و شبکه‌های عصبی استفاده شد. به منظور برآورد زمین‌آماری، روش کریجینگ معمولی مورد استفاده قرار گرفت. در روش شبکه عصبی یک شبکه چند لایه پرسپترون به‌کار گرفته شده و برای آموزش شبکه از روش آموزش LMاستفاده شد. میزان ذخیره برای دامنه مناسبی از عیار حد برآورد شده است. با در نظرگرفتن عیار حد 6 درصد، میزان ذخیره 5/16 میلیون تن با عیار میانگین 44/11 درصد و 5/17 میلیون تن با عیار میانگین 83/11 درصد به ترتیب به کمک روش زمین‌آماری و روش شبکه‌های عصبی محاسبه شد. نتایج مشابه بـــــــوده و اختـــــلافی کمتــــــر از 6% دارند. مدل‌سازی و برآورد انجام شده، مبنای لازم را برای اصلاح طرح استخراجی فعلی معدن فسفات اسفوردی با هدف استخراج انتخابی تا تراز 1720 فراهم می‌نماید.
کلید واژه‌ها: ارزیابی ذخیره، زمین‌آمار، شبکه‌های عصبی، شبکه پرسپترون چندلایه ،کانسار فسفات اسفوردی
* گروه مهندسی معدن، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
تاریخ دریافت: 22/11/1385
تاریخ پذیرش: 05/08/1386