ارزیابی پارامترهای مخزنی سازند بورگان در یکی از میدان‌های نفتی جنوب باختر ایران
ارزیابی پارامترهای مخزنی سازند بورگان در یکی از میدان‌های نفتی جنوب باختر ایران
نوشته: سروش نظام‌وفا*، محمد رضا رضایی*، رضا موسوی‌حرمی**، محمود برگریزان***
و علی چهرازی***
چکیده
بررسی و شناخت دقیق ویژگی‌های مخازن هیدروکربنی می‌تواند کمک بسیار زیادی در مدیریت بهره‌برداری از چاه‌های تولیدی و توسعه میدان‌ها داشته باشد. سازند بورگان یک سازند ماسه سنگی- شیلی است که در سامانه دلتایی برجای گذاشته شده و سن آن کرتاسه پیشین تا میانی می‌باشد که به سه زون مخزنی A , B و Cتقسیم شده است.
در این مطالعه ارزیابی پارامترهای مخزنی این افق‌ها شامل حجم شیل، تخلخل، تراوایی، اشباع شدگی، تعیین سطح تماس آب- نفت، نسبت ستبرای خالص به ناخالص و ستبرای ستون هیدروکربن با استفاده از داده‌های مختلف نگاره‌ها و مغزه‌های به‌دست آمده از 36 حلقه چاه توسط روش‌های قطعی و احتمالی محاسبه شده‌اند. تمامی محاسبات، تصحیحات و رسم نموداری نگارچاه‌ها (لاگ‌ها) در روش احتمالی توسط نرم افزار تخصصی ژئولاگ (Geolog) انجام گرفته است.
تعیین نوع کانی‌های رسی مخزن نشان‌دهنده وجود کانی‌های کائولینیت، کلریت و مونت موریلونیت در مخزن است. نتایج محاسبات انجام گرفته نشان‌دهنده این است که با وجود ستبرای کمتر زون B ، این زون دارای کیفیت مخزنی بسیار بالاتری نسبت به دو زون A وC می‌باشد که این کیفیت بالا ناشی از تمیز بودن و بالا بودن تخلخل (بین‌دانه‌ای) و تراوایی در این زون است. ستبرای افق‌های مخزنی از سمت خاور میدان به سمت باختر افزایش می‌یابد، بنابراین می‌توان نتیجه‌گیری کرد که منشأ رسوبات آواری در این سامانه دلتایی از سمت سپر عربستان به سمت ایران بوده است. این مسئله را مطالعات و بررسی‌های پتروفیزیکی انجام گرفته نیز تأیید می‌کند، به این صورت که نوار جنوبی میدان (سپر عربستان) کیفیت مخزنی بالاتری نسبت به نوار شمالی (سپر ایران) دارد.
کلید‌واژه‌ها: پتروفیزیک، بورگان، تخلخل و تراوایی، نگار(لاگ)، مخزن، اشباع شدگی آب
*گروه زمین شناسی نفت، دانشکده زمین شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران.
**گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد.
***شرکت ملی نفت ایران، شرکت نفت فلات قاره
تاریخ دریافت: 03/11/1385
تاریخ پذیرش: 03/05/1386