تعیین شرایط دما و فشار کمپلکس دگرگونی ماه‌نشان، شمال باختر ایران
تعیین شرایط دما و فشار کمپلکس دگرگونی ماه‌نشان، شمال باختر ایران
نوشته: عادل ساکی * و**، محسن مؤذن **، منصور مجتهدی**، رولند اوبرهانسلی***
چکیده
کمپلکس ماه‌نشان در شمال‌باختر ایران تحت تأثیر دگرگونی ناحیه‌ای و همبری قرار گرفته است. ریز ساخت‌ها، سیماهای سنگ‌نگاری و روابط صحرایی نشان می‌دهد که کمپلکس دگرگونی ماه‌نشان، چهار فاز دگرگونیM1 تاM4 و دست‌کم دو فاز( D1و D2) دگرشکلی را تجربه کرده است. دگرگونی فازM1 تحت تأثیر دگرگونی فاز M2 قرار گرفته است. دگرگونی مرحله دوم به‌وسیله جهت‌گیری ترجیهی کانی‌ها (تشکیل شیستوارگی (S2 و توسعه مجموعه کانی‌های اوج دگرگونی مشخص می شود. این فاز دگرگونی، همزمان با فاز دگرشکلی D2 بوده است. دگرگونی فاز سوم (M3)یک دگرگونی همبری و دگرگونی((M4 به صورت دگرگونی پس‌رونده است. مجموعه کانی‌های اوج دگرگونی M2 عبارت است از مسکوویت، بیوتیت، گارنت، استارولیت، آندالوزیت و سیلیمانیت. فشار و دمای دگرگونی کمپلکس ماه‌نشان به منظور تعیین گرادیان زمین‌گرمایی پوسته و نوع دگرگونی با استفاده از روش‌های تعادل‌های فازی چندگانه، دماسنج‌های تبادل کاتیونی و واکنش‌های انتقالی محض، مشخص شده است. دما و فشار دگرگونی M1 به ترتیب 420تا 450 درجه سانتی‌گراد و 3 تا 4 کیلوبار است. دگرگونی M2 (اوج دگرگونی) دمای 600 تا 620 درجه سانتی‌گراد و فشار 5 تا 7 کیلوبار را نشان می‌دهد. همچنین دما و فشار برای دگرگونی M3 (دگرگونی همبــــــری) به ترتیب520 تا 560 درجه و2 تا 5/3 کیـــــلوبار است. گرادیان گرمایی محاسبه شــــــــده برای اوج دگرگونی ° C km-1 25-28.5 است که با دگرگونی نوع بارووین سازگاری دارد. جایگاه زمین‌ساختی دگرگونی مرتبط با پوسته قاره‌ای وکمان است.
کلید واژه‌ها:زمین‌دما- فشار‌سنجی (ژئوترموبارومتری)، کمپلکس ماه‌نشان ، گرادیان گرمایی، واکنش‌های تبادل کاتیونی، سنگ‌های رسی دگرگون شده
تاریخ دریافت: 25/10/1385
تاریخ پذیرش: 29/09/1386
* گروه زمین شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز ، ایران
** گروه زمین شناسی دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
***موئسسه تحقیقاتی علوم زمین، دانشگاه پتسدام، آلمان