بهسازی و تثبیت نهشته های مارنی به منظور کنترل فرسایش و رواناب

     در اواخر میوسن پسین، محیط رسوبگذاری دریایی پس از گذشتن از یک مرحله ته نشست های انتقـال ی، جـای خـود را بـه ته نشست های کولابی - قاره ای می دهد . نهشته های قرمز بالایی بس یار ضخیم هستند و حدود چند هزار متر، ضخامت دارنـد . این رسوبات در منطقه مورد مطالعه از سه واحد سنگی کاملاً متمایز به شرح زیر تشکیل شده اند : واحد قاعده ای M1، دوم واحد میانی M2 و 3- واحد بالایی. M3 خاک های مارنی خصوصاًٌ از نوع شور با درصد سدیم قابل تبادل بـالا و میـزان هدایت الکتریکی زیاد، شناخته می شوند . دراین اراضی وضعیت فیزیکی و شیمیایی خاک بسـیار نامناسـب اسـت . سـخت بودن خاک درزمان خشکی و آماس وتورم آن در مواقع بارندگی از مشخصات بارز این خاک ها می باشد با توجه به ایـن کـه واحد مارنی M3 از بیشترین حساسیت نسبت به فرسایش برخوردار بوده و نیز نسبت به دو واحد دیگر دارای کمترین بخش سنگی و سخت ماسه سنگی، شیلی و کنگلومرایی بوده است، لذا جهت عملیات بهسازی و تثبیت در نظـر گرفتـه شـد . در دامنه یکی از تپه های این واحد مارنی سدیمی واقع در 50 کیلومتری اتوبان تهران – قـم ، سـه شـیب : 10 ، 20 و 30 درصـد تفکیک شد . در هر یک از شیب های فوق ، 3 بلوک به ابعاد 3 در 4 متر انتخاب گردید . هر بلوک به 4 کرتچه به ابعاد 1 در 2 متر جهت استفاده در تیمارهای فرعی تقسیم شد . در قسمت انتهای هر کرت به وسیله یک لوله، عمل جمـع آوری و انتقـال رواناب و رسوب به مخازن انجام گرفت . در هر یک از شیب های یاد شده، 4 تیمار شامل : - 1 پودر گچ هیدراتـه ، -2 پـودر گچ صنعتی، -3 سوسپانسیون محلول گچ و آب و -4 بدون اضافه کردن گچ ( شاهد ) در 3 تکرار به مورد اجرا گذاشته شد . مقدار گچ مصرفی با لحاظ صرفه اقتصادی و پیشنهاد محققان مختلف، معادل 5 تن در هکتار در ن ظر گرفته شد . با توجه به ، از طرح آماری کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی برای تجزیه وتحلیـل نوع تیمارها و اهداف مورد نظر اطلاعات استفاده گردید. دراین تحقیق معلوم شد که با افزودن ماده اصلاحی گچ به خاک هـای سـدیمی جنـوب تهـران از مقدار فرسایش به نحو چش مگیری جلوگیری بعمل آمده است . هرچند که در نحوه کاربرد گچ از نظر آمـاری تفـاوت قابـل ملاحظه ای مشاهده نشد .

کلید واژه ها: نهشتههایمارنی رواناب خاکهـایسـدیمی میوسن زمین شناسی مهندسی سایر موارد