شناسایی و ارتباط حرکات زمین ساختی با یکدیگر و با کانی سازی در دید ناحیه ایی با استفاده از آنالیز تصاویر میکروسکوپی کانی ها

دسته زمین شناسی اقتصادی واکتشاف
گروه سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور
مکان برگزاری بیست و پنجمین گردهمائی علوم زمین
نویسنده مهرداد سلیمانی
تاريخ برگزاری ۰۲ اسفند ۱۳۸۵

چکیده:
منطقه سبزوار از پیچیده ترین محدوده های زمین شناسی و زمین ساختی ایران است که با توجه به محل قرار گیری آن، دارای سرگذشت بسیار پیچیده ایى است. در برخی موارد ارتباط دادن رخداد های زمین ساختی در این منطقه با دشواری همراه است و بعضا غیر ممکن به نظر میرسد. بدین منظور از مقطع کانی های منطقه بویژه انواع فلزی آن به منظور ارتباط دادن این رخدادها به یکدیگر استفاده شده است. نمونه های معرفی که از سرتاسر منطقه برداشت گردید به تفصیل مورد بررسی قرار گرفتند. شواهد بسیاری در مورد چگونگی، زمان و شدت عملکرد انواع گسل ها و رخدادهای تکتونیکی که در منطقه رخ داده است در مقاطع کانی ها مشاهده گردید. البته در ابتدا نمونه ها توجیه شده و مقاطع حاصله نیز به صورت توجیه شده مورد بررسی قرار گرفتند. با این حال در مقاطع میکروسکوپی، تشخیص شدت رخداد ها از اعتبار بیشتری نسبت به چگونگی و زمان آن ها برخوردار است. به همین ترتیب تاثیر گسل های اصلی در کانی ها مشهود تر و دارای اثر بیشتری نسبت به گسل های فرعی بوده و شناخت آنها ساده تر می شود. بر این اساس گسل های با امتداد تقریبی شمالی- جنوبی و شمال غربی - جنوب شرقی در آخرین مرحله تکتونیکی (فاز چهار) رخ داده است. گسل های با امتداد تقریبا شمال شرقی- جنوب غربی در مرحله قبل از آن (فاز سه) و گسل های با امتداد تقریبا شرقی - غربی در اولین مرحله گسل خوردگی (فاز دو) رخ داده اند. بالا آمدگی و ایجاد آمیزه رنگین در منطقه، خرد شدگی کانه ها را به همراه داشته که به عنوان فاز اول تکتونیکی منطقه شناخته می شود. 
کلمات کلیدی
آنالیز تصویر، مقاطع صیقلی و نازک کانی ها، حرکات زمین ساختی، افیولیت سبزوار
 
Investigation and relating tectonics events to each other and mineralization with mineral microscopic analysis
Abstract:
The Sabzevar ophiolite is one of the conflicting region located in the north east of Iran. In fact this ophiolite is relating zone between Toran and Iran microcontinent plates, so defining and relating tectonic events in the first glance here is too difficult or impossible. It should be keep in mind that the metallic and none metallic minerals preserves these changes in their shapes. However, image analysis of their microscopic image could clear the sequence and effects of tectonic events. Representative samples were gathered first from the highest tectonized zones, thin and polished sectioned prepared and investigated in details, then. Many evidences did bring out the degree of faulting, the sequence and influences of tectonic events and their relation to mineralization, especially chromite ore. These events were classified in four categories (phases). NW-SE and N-S striking faults were happened in the last phase. NE-SW faults took in place in phase three and E-W faults are for the first period of faulting (second phase). In fact the analysis showed that trusting and colored mélange happenings are related to the first phase of tectonic events and more importantly to mineralization

 
شناسایی و ارتباط حرکات زمین ساختی با یکدیگر و با کانی سازی در دید ناحیه ایی با استفاده از آنالیز تصاویر میکروسکوپی کانی ها
 
مهرداد سلیمانی - دانشجوی دکتری، دانشکده معدن و ژئوفیزیک، دانشگاه صنعتی شاهرود    Mehrdad_Soleimani2005@yahoo.com
     حمید آقاجانی    - دانشجوی دکتری، دانشکده معدن و ژئوفیزیک، دانشگاه صنعتی شاهرود                     Aghajani_hamid@yahoo.com
 
چکیده:
منطقه سبزوار از پیچیده ترین محدوده های زمین شناسی و زمین ساختی ایران است که با توجه به محل قرار گیری آن، دارای سرگذشت بسیار پیچیده ایی است. در برخی موارد ارتباط دادن رخداد های زمین ساختی در این منطقه با دشواری همراه است و بعضا غیر ممکن به نظر میرسد. بدین منظور از مقطع کانی های منطقه بویژه انواع فلزی آن به منظور ارتباط دادن این رخدادها به یکدیگر استفاده شده است. نمونه های معرفی که از سرتاسر منطقه برداشت گردید به تفصیل مورد بررسی قرار گرفتند. شواهد بسیاری در مورد چگونگی، زمان و شدت عملکرد انواع گسل ها و رخدادهای تکتونیکی که در منطقه رخ داده است در مقاطع کانی ها مشاهده گردید. البته در ابتدا نمونه ها توجیه شده و مقاطع حاصله نیز به صورت توجیه شده مورد بررسی قرار گرفتند. با این حال در مقاطع میکروسکوپی، تشخیص شدت رخداد ها از اعتبار بیشتری نسبت به چگونگی و زمان آن ها برخوردار است. به همین ترتیب تاثیر گسل های اصلی در کانی ها مشهود تر و دارای اثر بیشتری نسبت به گسل های فرعی بوده و شناخت آنها ساده تر می شود. بر این اساس گسل های با امتداد تقریبی شمالی- جنوبی و شمال غربی - جنوب شرقی در آخرین مرحله تکتونیکی (فاز چهار) رخ داده است. گسل های با امتداد تقریبا شمال شرقی- جنوب غربی در مرحله قبل از آن (فاز سه) و گسل های با امتداد تقریبا شرقی - غربی در اولین مرحله گسل خوردگی (فاز دو) رخ داده اند. بالا آمدگی و ایجاد آمیزه رنگین در منطقه، خرد شدگی کانه ها را به همراه داشته که به عنوان فاز اول تکتونیکی منطقه شناخته می شود. 
کلمات کلیدی
آنالیز تصویر، مقاطع صیقلی و نازک کانی ها، حرکات زمین ساختی، افیولیت سبزوار
 
Investigation and relating tectonics events to each other and mineralization with mineral microscopic analysis
Abstract:
The Sabzevar ophiolite is one of the conflicting region located in the north east of Iran. In fact this ophiolite is relating zone between Toran and Iran microcontinent plates, so defining and relating tectonic events in the first glance here is too difficult or impossible. It should be keep in mind that the metallic and none metallic minerals preserves these changes in their shapes. However, image analysis of their microscopic image could clear the sequence and effects of tectonic events. Representative samples were gathered first from the highest tectonized zones, thin and polished sectioned prepared and investigated in details, then. Many evidences did bring out the degree of faulting, the sequence and influences of tectonic events and their relation to mineralization, especially chromite ore. These events were classified in four categories (phases). NW-SE and N-S striking faults were happened in the last phase. NE-SW faults took in place in phase three and E-W faults are for the first period of faulting (second phase). In fact the analysis showed that trusting and colored mélange happenings are related to the first phase of tectonic events and more importantly to mineralization.
Key words: Image analysis, Thin and Polished sections, tectonic events, Sabzevar Ophiolite 
 
 
 
مقدمه
محدوده سبزوار در شمال غربی ایران و در حاشیه بلوک کوچک قاره ایران مرکزی واقع و به عنوان مرز این بلوک با صفحه کپه داغ در نظر گرفته می شود. منطقه مورد مطالعه در این محدوده، افیولیت سبزوار بوده که دارای150 کیلومتر طول و 30-10 کیلومتر عرض است (شکل 1). بررسی های انجام شده نشان داده اند که این افیولیت ها قسمتی از پوسته شمالی نئوتتیس بوده که در زمان کرتاسه پایینی بسته شده است. سنگ های گوشته در آنها عبارتند از هارزبورژیت و دونیت که اصلی ترین سنگ های تشکیل دهنده منطقه هستند و بیشتر در قسمت شمالی و مرکزی این مجموعه رخنمون دارند. سنگ های گابرویی دارای فراوانی اندکی هستند که بیشتر به صورت رخنمون های جداگانه ایی دیده می شوند. سنگ های بازالتی منطقه دارای محدوده تغییرات ترکیبی وسیعتری بوده به طوری که ترکیب آنها از بازالت به آندزیت- بازالت، آندزیت- داسیت، ریوداسیت تا ریولیت در تغییر است. سنگ های رسوبی منطقه شامل آهک های رسوبی پلاژیک فسیل دار و چرت های رادیولاریتی می باشند. علاوه بر این رخنمونی از سنگ های دگرگونی در شرق افیولیت دیده می شود که عبارتند از شیست سبز، آمفیبولیت و گلوکوفان شیست [1].
 
زمین شناسی و زمین ساخت منطقه
سنگ های این منطقه را می توان به دو دسته تقسیم نمود؛ سکانس افیولیتی و سکانس غیر افیولیتی. قدیمی ترین واحد سنگ شناسی منطقه آمفیبولیت و گارنت آمفیبولیت است که از دگرگونی ناحیه ایی حاصل شده است. بر اساس مطالعات میکروسکوپی، این سنگ ها دارای بافت گرانوبلاستیک و بعضا واجد شیستوزیته بوده که رگه های پرهینیت این شیستوزیته ها را قطع می نمایند. سنگ های اولترابازیکی بیشترین قسمت منطقه را تحت پوشش قرار داده اند [4]. این مجموعه خود شامل سنگ های هارزبورژیت، لرزولیت، دونیت، سرپانتینیت و پیروکسنیت است (شکل1). هارزبورژیت اصلی ترین سنگ از این گروه بوده که تقریبا در همه جای منطقه قابل رویت است. بعد از هارزبورژیت، دونیت اصلی ترین سنگ تشکیل دهنده مجموعه می باشد. سرپانتنیت ها عضو دیگری از این گروه سنگ ها محسوب می شوند که خود در اثر سرپانتینی شدن شدیدی که در منطقه رخ داده بوجود آمده اند. پیروکسنیت نیز به صورت دایک های نازک یا عدسی شکل دیده می شود که در منطقه بر دو نوع وبستریت و برونزیت قابل تقسیم بندی هستند. بعد از مجموعه سنگ های اولترابازیکی، سری سنگ های گدازه ایی بیشترین بخش تشکیل دهنده افیولیت بوده و بیشترین حجم آنها گدازه های بالشی و سنگ های هیالوکلاستیک است [4]. قدیمی ترین سنگ های رسوبی منطقه آهک های میکریتی گلوبوترونکانا است که گاها دارای میان لایه های چرت هستند. از دید زمین شناسی ساختمانی، افیولیت های سبزوار از چندین ورقه راندگی از نوع صفحات فلسی تشکیل شده اند[3]. این گسل ها در واقع گسل های اصلی منطقه می باشند و مرز بین واحد های لیتولوژی را در اغلب موارد تشکیل می دهند.
 
 
رشته افیولیتی مزبور در این سیستم تکتونیکی در زمان کرتاسه پسین - پالئوسن تحت تاثیر نیروهای فشارشی همگرا از طرف ورقه توران و ورقه عربستان بسته شده و به صورت یک فرازمین شکل گرفته است. روند گسل های تراستی عموما شمال غربی - جنوب شرقی است و جهت راندگی ها عموما به سمت جنوب غربی است. با وجود نقش بارز و موثر نیروهای فشارشی در تشکیل این رشته افیولیتی، برخی از سطوح گسلی نیز یافت می شوند که دارای مولفه امتداد لغز بوده و گسل های فرعی با امتداد شرقی - غربی را تشکیی می دهند. بطور محلی در بخشی از جنوب غربی رشته کوه سبزوار، تغییری نمادین در روراندگی ها دیده می شود که در اصل این تغییر به علت پیدایش ساختمان های نوع دوبلکس است که گسل های آن دارای سازوکار نرمال هستند وگسل های با امتداد عمومی شمال شرقی - جنوب غربی را تشکیل می دهند [6].
 
گسل های اصلی موجو در منطقه مورد مطالعه، گسل های راندگی با امتداد عمومی شمال غربی - جنوب شرقی هستند که برخی از آنها عبارتند از گسل باغجر - قره قلی، گسل مزرعه دهنه، گسل باغجر - سلیمانیه، گسل سنگ سفید - بلاش آباد، گسل قز - سلیمانیه، گسل عنبرستان - افچنگ، گسل بابا افچنگی، گسل افچنگ و در نهایت گسل بید - طبس – برقبان[2]. 
 
مقاطع کانی ها و ارتباط گسل ها به کمک تصاویر میکروسکوپی 
به منظور برداشت نمونه های معرف سعی بر آن بود که نمونه ها حتی الامکان از محل های گسل خورده و صفحات گسلی برداشت شود. از طرف دیگر محل نمونه ها به گونه ایی تعیین گردید که در نزدیکی معادن فعال واقع گردند و در آینده بتوان از نتایج مطالعات مقاطع آنها استفاده شود. در نهایت تعداد 15 نمونه معرف از منطقه برداشت شد. علاوه بر آن نمونه ها به گونه ایی توجیه شده برداشت گردیدند که تمامی فازهای تکتونیکی رخ داده در منطقه را شامل شوند (شکل 2).
بررسی میکروسکوپی مقاطع و کانی ها شامل بررسی دقیق میزان و شدت شکستگی های سطح کانی ها، تعیین ترتیب و تقدم و تاخر ایجاد شکستگی ها، تاثیر شکستگی ها بر روی کانی های نرم و سخت، بررسی جهت شکستگی ها با توجه به توجیه کردن مقاطع، تعیین فرعی بودن یا اصلی بودن گسل از روی شکستگی ها، ایجاد کانی های ثانویه در شکستگی های ایجاد شده، میزان کانی سازی در اثر عبور محلول های کانی ساز، دوری و نزدیکی محل نمونه نسبت به منطقه تمرکز گسل ها و در نهایت تاثیر خطای تهیه مقطع و ایجاد ترک های ریز در سطح کانی در اثر صیقل دادن می شود[5]. شکل 2-الف گسل با امتداد شمال شرقی - جنوب غربی در معدن زمان آباد را نشان می دهد که تعداد 3 نمونه از محل های مختلف آن برداشت شد. شکل 2- ب نیز گسلی با امتداد شرقی - غربی در معدن کلاته فاطمه گل را نشان می دهد که گسلی امتداد لغز بوده و از آن نیز تعداد سه نمونه در طول محل گسل خورگی برداشت شد.
در نهایت شکل 2- ج گسل روراندگی با امتداد شمال غربی - جنوب شرقی را نشان می دهد که از امتداد آن نیز 3 نمونه برداشت گردید. در ادامه از نمونه های توجیه شده مقاطع صیقلی و نازک تهیه شده و وضعیت ظاهری کانی های آنها به تفصیل مورد بررسی قرار گرفت. در مقطع شماره 1 (شکل 3- الف) نمونه ایی است که از معدن گفت برداشت شده و بیانگر گسلی با امتداد شمال غربی – جنوب شرقی یا گسل اصلی باغجر – قره قلی است. شکستگی های بزرگی در سطح کانی کرومیت مشاهده می شود که ناشی از عملکرد گسل مذکور است. در کنار این شکستگی های بزرگ، شکستگی هایی با پراکندگی بیشتر ولی شدت عمل کمتری بح چشم می خورد.
در واقع این شکستگی ها را می توان ناشی از عملکرد گسل های فرعی دانست که در زمان های بعد از گسل اصلی و با شدت کمتری رخ داده است. امتداد این شکستگی ها نیز عمود بر شکستگی اصلی است. با قدری دور شدن از محل گسل های اصلی، نمونه دیگری برداشت شده که مقطع شماره 2 (شکل 3- ب) شکستگی های موجو در کانه کرومیت مربوطه را نشان می دهد. همانگونه که دیده می شود، شکستگی های بزرگی در سطح کانه و در همان امتداد قبلی وجود دارد که بیانگر تاثیر گسل اصلی است با این تفاوت که دیگر از میزان شکستگی های ریز و پراکنده کاسته شده است. بنابراین این نمونه نشان می دهد که گسل های فرعی در این محل از تمرکز کمتری برخوردار بوده و در واقع گسل های فرعی تنها به صورت محلی تاثیر داشته اند[5].
در این صورت با احتیاط می توان عنوان کرد که گسل اصلی باغجر - قره قلی از نظر شدت در میزان بالاتری نسبت به گسل فرعی باغجر - سلیمانیه قرار داشته و از نظر زمانی نیز قبل از آن رخ داده است. نمونه های بعدی از محل گسل خوردگی با امتداد شمال شرقی – جنوب غربی و از نزدیکی معدن زمان آباد برداشت گردید. در مقطع شماره 3 (شکل 3- ج) شکستگی های بزرگی در سطح کانه کرومیت دیده می شود که که می تواند ناشی از عملکرد گسل اصلی موجود در منطقه باشد. با مقایسه این مقطع و مقطعی که از نمونه دیگری در امتداد همان گسل برداشت گردید ( شکل 3- د) می توان گفت که گسل اصلی همچنان فعالیت داشته و شکستگی های بزرگی با همان امتداد قبلی در سطح کانه کرومیت ایجاد کرده است[3]. در کنار آنها شکستگی هایی با جهت عمود و شدت بسیار پایینی مشاهده می شود که در واقع می تواند ناشی از عملکرد گسل های فرعی باشند. با دورتر شدن از محل معدن از شدت شکستگی های اصلی کاسته شده ( شکل 3- ه) و این در حالی است که بر میزان شکستگی های فرعی افزوده شده است.
مقایسه این نمونه ها نشان می دهد که گسل اصلی قز – سلیمانیه دارای شدت بالاتری در عملکرد نسبت به گسل فرعی سنگ سفید - بلاش آباد بوده و از نظر زمانی نیز قبل از آن رخ داده است. از طرف دیگر دامنه تاثیر گسل سنگ سفید - بلاش آباد بسیار کم بوده و به صورت محلی در ناحیه شرقی و دور از محل معدن زمان آباد می باشد[1].
نمونه های بعدی از محل گسل امتداد لغز اصلی با امتداد شرقی - غربی و در محل معدن کرومیت کلاته فاطمه گل برداشت گردید. در معدن مذکور، ضخامت لایه های کروم دار بعضا به یک متر می رسد و این در حالی است که در امتداد این لایه ها، با قطع ناگهانی لایه مواجه می شویم. در واقع تاثیر گسل امتداد لغز عنبرستان - افچنگ در معدن به خوبی قابل لمس است. از طرف دیگر همانگونه که در مقطع مربوطه مشاهده می شود (شکل 3- و)، دانه های ریز کرومیت در کنار دانه های بسیار درشت آن قرار گرفته اند.
در واقع مجاورت این دانه با یکدیگر خود حاکی از وجود گسلی امتداد لغز است که این گونه خرد شدگی را در کانه های بوجود آورده است. گسل عنبرستان - افچنگ خود زیر شاخه ایی از گسل اصلی بید - طبس - برقبان و سر شاخه ایی برای گسل بابا افچنگی است. مقطع مذکور و نمونه های دیگری که از مناطق مجاور آن برداشت گردید، هیچ یک قادر به نشان دادن اثرات گسل اصلی در آن مقیاس بزرگ و گسل کوچک مقیاس بابا افچنگی نبودند[3].
 
 
حرکات زمین ساختی و ارتباط آن با کانی سازی
حرکات زمین ساختی نه تنها شکل کانی ها و سطح ظاهری آنها را تغییر می دهد، بلکه باعث پیدایش رخدادهایی می گردد که می تواند در نهایت به کانی سازی ختم گردد. همانگونه که در مقاطع صیقلی کانی ها نیز مشاهده شد، منطقه سبزوار حرکات زمین ساختی و تکتونیکی فراوانی را متحمل شده و از این نظر بسیار دستخوش تغییر شده است. در این بین باید دقت کرد که بیشترین تغییر را کانی های فلزی و بویژه در منطقه کرومیت تحمل کرده است. بررسی مقاطع نازک تهیه شده از نمونه ها می تواند تفاوت تاثیر حرکات زمین ساختی بر روی کانی های مختلف و ارتباط آن با کانی سازی را نمایان کند. همانگونه که در شکل 4- الف مشاهده می شود، نمونه مذکور تحت تاثیر گسل اصلی قز- سلیمانیه قرار گرفته. در این مقطع، کانی کرومیت به دلیل دارا بودن حالت سخت و شکنندگی دارای یک شکستگی بزرگ است در حالی که کانی های مجاور ( سرپانتین و اولیوین) در اثر این گسل خوردگی تنها تغییر حالت یافته و شکستگی های اندک و بسیار ریزی در آنها دیده می شود که این امر نشان دهنده خاصیت پلاستیک بودن این کانی ها است.
در مراحل بعدی، این شکستگی ها به عنوان کانال هایی ایفای نقش کردند که محلول های کانی ساز از بین آنها عبور کرده و عمل کانی سازی را انجام دهند. شکل 4- ب نمونه ایی را نشان می دهد که از محل گسل خوردگی باغجر - قره قلی در معدن گفت برداشت شده است. همانگونه که مشاهده می شود، کانی های کرومیت دارای شکستگی های فراوانی بوده و کانال های بسیاری را برای حرکت محلول های کانی ساز ایجاد کرده اند[8].
 
بنابراین کانی سازی به میزان بالایی در این محدوده صورت گرفته و در واقع می توان گفت مناطقی که تحت تاثیر حرکات گسل اصلی باغجر - قره قلی و گسل فرعی آن، باغجر - سلیمانیه قرار گرفته اند، مناطق مستعدی را برای کانی سازی تشکیل می دهند. مقطعی که در شکل 4- ج نشان داده شده مربوط به نمونه ایی است که از معدن کلاته فاطمه گل و در نزدیکی محل گسل عنبرستان - افچنگ برداشت شده. در این مقطع کانه کرومیت درشت دانه ایی را مشاهده می کنیم که دارای شکستگی های ریز ولی فراوانی است. همانگونه که مشاهده می شود سایر کانی ها (سرپانتین، اولیوین) هیچگونه شکستگی نداشته و تنها تغییر حالت و تغییر شکل کمی را تجربه کرده اند. با این حال حجم بالای کانال هایی که ایجاد شده فضای مناسبی را برای عبور محلول های کانی ساز بوجود آورده و کانی سازی در این مناطق در حد وسیعی در اثر عملکرد این گسل خوردگی و گسل های فرعی آن صورت گرفته است. مقطع شکل 4- د نیز کانی سازی ثانویه ایی را نشان می دهد که در اثر عبور محلول ها از کانال موجود در بین کانه درشت کرومیت بوجود آمده.
 
بحث و نتیجه گیری
شناسایی حرکات زمین ساختی در مقیاس ناحیه ایی در درجه اول نیاز به تهیه نقشه های کوچک مقیاس ساختمانی دارد، ولی در بسیاری از موارد ارتباط دادن حرکات زمین ساختی و بویژه گسل ها به یکدیگر و تعیین ترتیب و تاثیر عملکرد آنها در مقیاس کوچک با دشواری روبرو خواهد شد. در این هنگام استفاده از مقاطع کانی ها و بررسی میکروسکوپی آنها می تواند راهگشا باشد. در گام اول برداشت نمونه های معرف از اهمییت خاصی برخوردار است. این نمونه ها باید واجد کانی هایی باشند که تحت تاثیر حرکات زمین ساختی قرار گرفته باشند.
به کمک نقشه زمین شناسی منطقه، نمونه ها به گونه ایی جانمایی شده بودند که گسل های مهم واقع در منطقه را به کلی تحت پوشش قرار دهند. در ابتدا فاز تکتونیکی بالا آمدگی بخش افیولیتی و ایجاد کالرد ملانژ در منطقه به عنوان فاز اول تکتونیکی در نظر گرفته شد. سپس با آنالیز تصویری و بررسی میکروسکوپی مقاطع کانی ها بر حسب دستورالعملی که در بخش قبل عنوان شد، سه فاز تکتونیکی گسلی در منطقه تشخیص داده شد.
 
بر حسب ترتیب این فاز ها به صورت زیر بودند؛ گسل های با امتداد تقریبا شرقی - غربی در اولین مرحله گسل خوردگی (فاز دو)، گسل های با امتداد تقریبا شمال شرقی- جنوب غربی در مرحله بعد از آن (فاز سه) و گسل های با امتداد تقریبی شمالی- جنوبی و شمال غربی - جنوب شرقی در آخرین مرحله تکتونیکی (فاز چهار). حالت غالب در منطق نیز گسل های با امتداد شمال غربی - جنوب شرقی بودند که باعث کانی سازی در سطح وسیعی شده بودند. با این حال هنوز در مجامع مختلف شناخت حرکات زمین ساختی در مقیاس ناحیه ایی به کمک تصاویر میکروسکوپی با دیده تردید مورد بررسی قرار می گیرد. اما می توان ادعا کرد که مقاطع میکروسکوپی در واقع مقیاس کوچکتری از حرکات زمین ساختی بوده که بیشترین تاثیر را در دل کانی های خود جای می دهند.
 
منابع و ماخذ
[1] سلیمانی، مهرداد. آقاجانی، حمید. " مدیریت بهره برداری از ذخایر استراتژیک کرومیت در بهینه سازی راههای دستیابی به اهداف سند چشم انداز بیست ساله" دهمین کنفرانس انجمن زمین شناسی، تربیت مدرس تهران، 1385.
 [2] سلیمانی، مهرداد، 1383. مطالعات سنگ شناسی و ژنتیکی لنزهای کرومیتی سبزوار و ارائه مدل ژنتیکی- ریاضی برای آنها. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه صنعتی امیر کبیر، 125 صفحه.
 [3] سلیمانی، مهرداد، 1382. بررسی زایشی نهشته های کرومیتی ایران و مقایسه آنها با نهشته های شناخته شده در دنیا. سمینار کارشناسی ارشد، دانشگاه صنعتی امیر کبیر، 340صفحه.
[4] سلیمانی، مهرداد. آقاجانی، حمید. " بررسی های سنگ شناسی - ژئوشیمیائی افیولیت سبزوار و ارائه مدل ژنتیکی - ریاضی برای لنزهای کرومیتی منطقه" اولین کنفرانس مهندسی معدن، دانشگاه آزاد واحد لاهیجان، 1385.
[5] سلیمانی، مهرداد. هزارخانی، اردشیر. " مطالعات پترولوژی و ژئوشیمی در افیولیت های منطقه سبزوار و طراحی مدل ژنتیکی - ریاضی برای لنزهای کرومیتی منطقه" مجله علمی پژوهشی امیر کبیر، شماره 63، 1384.
 
References:
 [6]- Hssanipak, A. A., Ghazi, A. M., 1999. Petrology, “Geochemistry and tectonic setting of the khoy ophiolite, Nortwest Iran”, Journal of Asian Earth Sciences, vol. 18, 43-55
[7]- Hssanipak, A. A., Ghazi, A. M., Wampler, J. M. “REE characteristics and K/Ar ages of the Bande-Ziarat ophiolite complex, southeastern Iran”. Canadian Journal of Earth science, vol. 33, p. p. 1534-1542, 1996.
 [8]- Pan, G., Harris, D. P., Information synthesis for mineral exploration”, Oxford University Press, Chapter 3, p.p. 44-70, 2000.

کلید واژه ها: Imageanalysis ThinandPolishedsections tectonicevents SabzevarOphiolite زمین شناسی اقتصادی واکتشاف سایر موارد