بیواستراتیگرافی مرجانهای رگوزاکر بنیفر زیرین البرز مرکزی
| دسته | چینه شناسی و فسیل شناسی |
|---|---|
| گروه | سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور |
| مکان برگزاری | اولین همایش سالانه انجمن زمین شناسی ایران |
| نویسنده | کاوه خاکسار |
| تاريخ برگزاری | ۰۴ شهریور ۱۳۷۶ |
طبق مطالعات انجام شده مرجانهای کربنیفر زیرین البرز مرکزی در مقایسه با دیگر نقاط ایران از فراوانی و تنوع بیشتری برخوردار هستند. این فون توسط (فلوگل، 1963 و خاکسار 1996-1994) مطالعه و تشریح شده است. در همه برش های چینه شناسی کربنیفر زیرین (تورنازین- ویزئن) در البرز مرکزی 4 بیوزون از مرجانهای رگوزا را می توان تشخیص داد. در این میان بیشترین نمونه های بدست آمده از جنس های زیر بوده است:
Kueichouphyllum, Siphonophyllia Bothrophyllum Siphonodendron, Amplexizaphrentis Zaphriphyllum
مطالعه تفصیلی مرجانهای رگوزا کربنیفر البرز مرکزی نشان می دهد که این موجودات فسیل می توانند در بیواستراتیگرافی بسیار مفید واقع شوند. مجموعه های مختلفی شناسایی شدند که مشخصه افق های مختلفی از تورنازین تا ویزین میانی می باشند. افقهایی که بوسیله این مجموعه ها قابل تشخیص هستند عبارتند از: تورنازین زیرین- تورنازین فوقانی- ویزین زیرین- ویزین میانی. بدین ترتیب گونه های مختلفی وجود دارند که به دلیل انتشار جغرافیایی وسیع و انتشار چینه شناسی محدود می توانند به عنوان فسیل شاخص در نظر گرفته شوند که باید در هر تلاشی برای بیوزن بندی با مرجانها در البرز مرکزی مبنا قرار گیرند.
در این مقاله مرجانهای سازند مبارک در البرز مرکزی مورد مطالعه قرار گرفته است این تحقیق منجر به شناسایی 90گونه از مرجانها گردید که با توجه به انتشار چینه شناسی آنها به 4 بیوزون مشخص به شرح زیر تقسیم شده است:
بیوزون I: این بیوزون از مرجانهای کوچک، بدون دیسپیمنت تشکیل شده است که ویژه پلت فرم باز و عمیق می باشد. اینگونه مرجانها طبق تعریف
(Hill، 1938) به فون Cyathaxonia تعلق دارند این مرجانها عبارتنداز:
Zaphrentites delanouei, Zaphrentites parallela Amplexizaphrentis iraniense, Amplexizaphrentis
بیوزون II: در نیمه دوم توالی تورنازین قرار داشته و از تنوع بیشتری نسبت به مجموعه اول برخوردار است. این مجموعه در منطقه پلت فرم باز توسعه یافته است. این بیوزون گونه های بسیاری را شامل می شود (71گونه) که به 35 جنس تعلق دارند. این گونه ها عبارتند از:
Kizilia sp., Amplexocarinia sp., Campophyllum iranicum, Campophyllum sp., Bradyphyllum? sp A Bradyphyum sp. B, Allotropiophyllum cf.cuspidum, A.?sp., Amplexizaphrentis iraniense, aff enniskilleni, sp. A, sp. A, A. sp. B, A.? sp Neozaphrentis sp., Zaphrentites delanouei Zaphrentites parallela, Sychnoelasma sp Zaphrentoides sp A Caninia cournocopiae, C aff.Irinae, C sp. A, C. sp. B, C. sp. C, C. sp., c.? Lonsdaleiforme, Melanophyllum sp Pseudozaphrentoides? sp., Siphonophyllia iranica S. cylindrica cylindrica, S aff. cylindirca latitabulata, S. cf. dorlodoti, S aff. hettonensis Skolekophyllum? sp., Bothrophyllum dobrolyobovae, B. dobrolyobovae multiseptata B. sp., B.? sp., Caninophyllum cf. archiaci archiaci C. cf. becharense, Auloclisia sp., Kailingophyllum sp., Carruthersella cf. garwoodi, Clisiphyllum sp Cyathoclisia sp. Cyathoclisia? sp., Corwenia? sp Dibunophyllum bipartitum, Arachnolasma sp B,Faberolasma? sp., Haplolasma keyvani,Turbinatocaninia? sp
Kueichouphyllum alborsence minor, K. alborsense major,K. lalunense, K. crassiseptum K. cf. laosense, Tehranophyllum zarinense,Tehranophyllum havirense, Aulophyllum indet., Ekvasophyllum sp., Zaphriphyllum mobarakense, Z. sp. A, Z. sp. B Quinghaiphyllum pygmaeum, Siphonodendron irregulare, S. sp Michelinia cf. megastoma, M. sp. A, M. sp. B Syringopora honanensis, S. quadriserialis, S. sp. A
بیوزون III: این بیوزون در قاعده توالی ویزین قرار داشته و از مرجانهای منفرد، بزرگ و با دیسپیمنت و کلنی های بزرگ Michelinia و Syringopora تشکیل شده است. این مجموعه در سنگ آهکهای الیتی یافت می شود. مرجانهای این مجموعه از تنوع و گسترش کمی برخوردار می باشند جمعاٌ 9 گونه متعلق به 8 جنس شناسایی شدند:
Caninia? Lonsdaleiforme, Siphoophyllia cylindrica cylindrica, Campophyllum sp., Carruthersella cf. menchikovi, Arachnolasma sp. A,
Kueichouphyllum alborsense minor, K. Alborsense major, Tehranophyllum sp., Michelinia cf. megastoma
بیوزون IV: این مجموعه در قسمت میانی اولین بخش از توالی ویزین یافت شده و به مرداب نسبت داده میشود. شباهت زیادی به مجموعه اول داشته و از مرجانهای منفرد،کوچک و بدون دیسپیمنت تشکیل شده استRodriguez 1981 معتقد است که یک فراوانی نسبی از این مرجانها همیشه در محیطهایی می باشد که به شکلی از شرایط طبیعی دریایی فاصله دارند مثل مناطق با کمبود اکسیژن و مناطق محدود دریایی. این بیوزون از مرجانهای زیادی با تنوع کم تشکیل شده است مجموعاٌ 8 گونه متعلق به 6 جنس شناسایی شدند:
Claviphyllum sp., Amplexizaphrentis iraniense, A aff. enniskileni, Zaphrentoides sp. B Hapsiphyllidae indet, Skolekophyllum viseense Zaphriphyllum mobarakense, Syringopora sp. A
بدین ترتیب بر اساس ارزش چینه شناسی گونه های شاخص مرجان 4 بیوزون یادشده، بترتیب زمان تورنازین زیرین، تورنازین فوقانی، ویزین زیرین و میانی پیشنهاد می شود.
Kueichouphyllum, Siphonophyllia Bothrophyllum Siphonodendron, Amplexizaphrentis Zaphriphyllum
مطالعه تفصیلی مرجانهای رگوزا کربنیفر البرز مرکزی نشان می دهد که این موجودات فسیل می توانند در بیواستراتیگرافی بسیار مفید واقع شوند. مجموعه های مختلفی شناسایی شدند که مشخصه افق های مختلفی از تورنازین تا ویزین میانی می باشند. افقهایی که بوسیله این مجموعه ها قابل تشخیص هستند عبارتند از: تورنازین زیرین- تورنازین فوقانی- ویزین زیرین- ویزین میانی. بدین ترتیب گونه های مختلفی وجود دارند که به دلیل انتشار جغرافیایی وسیع و انتشار چینه شناسی محدود می توانند به عنوان فسیل شاخص در نظر گرفته شوند که باید در هر تلاشی برای بیوزن بندی با مرجانها در البرز مرکزی مبنا قرار گیرند.
در این مقاله مرجانهای سازند مبارک در البرز مرکزی مورد مطالعه قرار گرفته است این تحقیق منجر به شناسایی 90گونه از مرجانها گردید که با توجه به انتشار چینه شناسی آنها به 4 بیوزون مشخص به شرح زیر تقسیم شده است:
بیوزون I: این بیوزون از مرجانهای کوچک، بدون دیسپیمنت تشکیل شده است که ویژه پلت فرم باز و عمیق می باشد. اینگونه مرجانها طبق تعریف
(Hill، 1938) به فون Cyathaxonia تعلق دارند این مرجانها عبارتنداز:
Zaphrentites delanouei, Zaphrentites parallela Amplexizaphrentis iraniense, Amplexizaphrentis
بیوزون II: در نیمه دوم توالی تورنازین قرار داشته و از تنوع بیشتری نسبت به مجموعه اول برخوردار است. این مجموعه در منطقه پلت فرم باز توسعه یافته است. این بیوزون گونه های بسیاری را شامل می شود (71گونه) که به 35 جنس تعلق دارند. این گونه ها عبارتند از:
Kizilia sp., Amplexocarinia sp., Campophyllum iranicum, Campophyllum sp., Bradyphyllum? sp A Bradyphyum sp. B, Allotropiophyllum cf.cuspidum, A.?sp., Amplexizaphrentis iraniense, aff enniskilleni, sp. A, sp. A, A. sp. B, A.? sp Neozaphrentis sp., Zaphrentites delanouei Zaphrentites parallela, Sychnoelasma sp Zaphrentoides sp A Caninia cournocopiae, C aff.Irinae, C sp. A, C. sp. B, C. sp. C, C. sp., c.? Lonsdaleiforme, Melanophyllum sp Pseudozaphrentoides? sp., Siphonophyllia iranica S. cylindrica cylindrica, S aff. cylindirca latitabulata, S. cf. dorlodoti, S aff. hettonensis Skolekophyllum? sp., Bothrophyllum dobrolyobovae, B. dobrolyobovae multiseptata B. sp., B.? sp., Caninophyllum cf. archiaci archiaci C. cf. becharense, Auloclisia sp., Kailingophyllum sp., Carruthersella cf. garwoodi, Clisiphyllum sp Cyathoclisia sp. Cyathoclisia? sp., Corwenia? sp Dibunophyllum bipartitum, Arachnolasma sp B,Faberolasma? sp., Haplolasma keyvani,Turbinatocaninia? sp
Kueichouphyllum alborsence minor, K. alborsense major,K. lalunense, K. crassiseptum K. cf. laosense, Tehranophyllum zarinense,Tehranophyllum havirense, Aulophyllum indet., Ekvasophyllum sp., Zaphriphyllum mobarakense, Z. sp. A, Z. sp. B Quinghaiphyllum pygmaeum, Siphonodendron irregulare, S. sp Michelinia cf. megastoma, M. sp. A, M. sp. B Syringopora honanensis, S. quadriserialis, S. sp. A
بیوزون III: این بیوزون در قاعده توالی ویزین قرار داشته و از مرجانهای منفرد، بزرگ و با دیسپیمنت و کلنی های بزرگ Michelinia و Syringopora تشکیل شده است. این مجموعه در سنگ آهکهای الیتی یافت می شود. مرجانهای این مجموعه از تنوع و گسترش کمی برخوردار می باشند جمعاٌ 9 گونه متعلق به 8 جنس شناسایی شدند:
Caninia? Lonsdaleiforme, Siphoophyllia cylindrica cylindrica, Campophyllum sp., Carruthersella cf. menchikovi, Arachnolasma sp. A,
Kueichouphyllum alborsense minor, K. Alborsense major, Tehranophyllum sp., Michelinia cf. megastoma
بیوزون IV: این مجموعه در قسمت میانی اولین بخش از توالی ویزین یافت شده و به مرداب نسبت داده میشود. شباهت زیادی به مجموعه اول داشته و از مرجانهای منفرد،کوچک و بدون دیسپیمنت تشکیل شده استRodriguez 1981 معتقد است که یک فراوانی نسبی از این مرجانها همیشه در محیطهایی می باشد که به شکلی از شرایط طبیعی دریایی فاصله دارند مثل مناطق با کمبود اکسیژن و مناطق محدود دریایی. این بیوزون از مرجانهای زیادی با تنوع کم تشکیل شده است مجموعاٌ 8 گونه متعلق به 6 جنس شناسایی شدند:
Claviphyllum sp., Amplexizaphrentis iraniense, A aff. enniskileni, Zaphrentoides sp. B Hapsiphyllidae indet, Skolekophyllum viseense Zaphriphyllum mobarakense, Syringopora sp. A
بدین ترتیب بر اساس ارزش چینه شناسی گونه های شاخص مرجان 4 بیوزون یادشده، بترتیب زمان تورنازین زیرین، تورنازین فوقانی، ویزین زیرین و میانی پیشنهاد می شود.