بررسی پترولوژی و زمین شناسی اقتصادی آثار کانی زائی منگنز در خراسانک، جنوب هشترود

دسته پترولوژی
گروه سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور
مکان برگزاری بیستمین گردهمائی علوم زمین
نویسنده ملک قاسمی فرهاد، کریم زاده ثمرین علیرضا ، مؤذن محسن، سیمونز وارطان
تاريخ برگزاری ۱۸ بهمن ۱۳۸۰

The studied area is located in the south of Hashtrood, which is a part of Orumieh- Dokhtar volcanic belt. The volcanic rocks are mainly andesite. Chemical analyses show that they are calc-alkaline and have potasic and peralumineous nature. The depth of original magma was between ۲۰-۳۰ km. The volcanic rocks are covered by gypsiferrous marl and limestone. Manganese oxides have occured as bands and lamineas interbedded with these marl. The thickness of these bands varries between ۱ and ۲۰ cm. These are precipitated from hydrothermal fluids derived from volcanic activities. These deposits are stratabound and syngenetic with their hosted sediments. Because of the absencs of ophiolitic terrains in the studied area, this deposit is considered to be related with volcanic rocks and unrelated with ophiolitic terrains.

چکیده:
منطقه مورد مطالعه در جنوب هشترود و در فاصله 150 کیلومتری شهر تبریز قرار دارد و جزو کمربند آتشفشانی ارومیه ـ دختر محسوب می‏شود. اولین آثار سنوزوئیک در این منطقه، آندزیتهای میوسن هستند که با گسترش وسیعی از میانه تا هشترود و تکاب را در بر می‏گیرند. این  آندزیتها توسط مارنهای آهکی ژیپس‏دار پوشیده شده‏اند که در داخل آنها لایه‏های نوار مانندی با ضخامتهای متغیر1 تا 20 سانتیمتر از اکسیدهای منگنز از نوع پیرولوسیت، پسیلوملان و پلیانیت مشاهده می‏شوند و در برخی نقاط، چرت و ژاسپ قرمز و سیاه رنگ نیز بهمراه آنها دیده می‏شوند.
آنالیزهای شیمیایی که بر روی این آندزیتها انجام گرفته‏اند، نشان می‏دهند که این سنگها از نوع کالک آلکالن و پتاسیک بوده و  دارای ماهیت پر آلومین هستند و عمق تشکیل ماگمای مادر این سنگها در محدوده 20-30 کیلومتری قرار می‏گیرد. محیط تکتونیکی تشکیل این سنگها در محدوده مناطق کوهزایی و حاشیه فعال قاره‏ای قرار می‏گیرد که در چنین محیطی، آندزیتها از پوسته ضخیم شده بالاآمده‏اند و نهایتاَ محلولهای گرمابی حاصل از این فعالیت آتشفشانی منجر به ترسیب منگنز و آهن در منطقه شده‏اند. نسبت بالای منگنز به آهن نشانگر خروج سیالات با حرارت کمتر و نرخ فوران پایین می‏باشد (روی 1992). از آنجائی که هیچ حالت رگه‏ای یا مشابه، بر خلاف روند رسوبگذاری و لایه بندی، در منطقه مشاهده نشده و نیز لایه‏های اکسید منگنز کاملاَ افقی و چینه کران هستند می‏توان چنین نتیجه گرفت که این اندیسهای معدنی حاصل آزاد شدن منگنز توسط چشمه‏های آبگرم در حوضه رسوبی بوده و یا احتمالاَ از فعالیتهای آتشفشانی دیستال مشتق شده و منگنز بطور همزمان با رسوبگذاری در نواحی مورد مطالعه ته‏نشین شده است.

کلید واژه ها: پترولوژی هشترود منگنز آنالیز معدن سایر موارد