چینه ­نگاری سکانسی سازند اجاق­ قشلاق و استفاده از پدیده­های دیاژنتیک در تشخیص سطوح اصلی چینه­ای در آن، برش گرمی- دشت مغان

چینه ­نگاری سکانسی سازند اجاق­ قشلاق و استفاده از پدیده ­های دیاژنتیک در تشخیص سطوح اصلی چینه­ای در آن، برش گرمی- دشت مغان

◊◊◊◊◊◊◊

فاطمه رمضانی*، دانشجوی کارشناسی ارشد رسوب­شناسی و سنگ­شناسی رسوبی دانشگاه تهران،  ftm.ramezani@gmail.com

محسن رنجبران، دکترای رسوب­شناسی و سنگ­شناسی رسوبی، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران ranjbaran@ut.ac.ir

علی مبشری، کارشناس شرکت ملی نفت، مدیریت اکتشاف، a.mobasheri@niocexp.ir

◊◊◊◊◊◊◊

چکیده :

 در این مطالعه سازند اجاق قشلاق در برش گرمی با ضخامت 492 متر متشکل از شیل، ماسه­سنگ، کنگلومرا و لامینه­ های ذغال جهت بازسازی شرایط محیطی و تجزیه و تحلیل این شرایط در طول زمان (چینه­ نگاری سکانسی) مورد بررسی قرار گرفته است. بررسی­های دقیق پتروگرافی منجر به شناسایی ده رخساره اصلی در این سازند گردید که در سه گروه اصلی آواری دانه­درشت (شامل الیگومیکتیک ارتو کنگلومرا، پلی میکتیک پارا کنگلومرا)، آواری دانه متوسط (گری وکی خرده­سنگی، فلدسپاتیک گری وکی) و آواری دانه­ریز(شیل و مادستون) طبقه بندی گردیدند. علاوه بر گروه­های اصلی، رخساره­های مختلط (آواری- کربناته) و ذغال نیز در این مجموعه آواری شناسایی شده و مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس مشخصات رسوب­شناسی، ضمائم فسیلی و مشخصات قابل تشخیص در صحرا و همبستگی رخساره­ها در توالی قائم، شرایط محیطی این سازند یک دلتای پیشرونده (Progradational Delta) تشخیص داده شد. نحوه ظهور رخساره­ها بر روی یکدیگر، امکان تفکیک شش سکانس رسوبی (کوچک مقیاس) را در این سازند میسر ساخت. در بررسی­های دقیق پتروگرافی و مطالعات تکمیلی XRD تشخیص کلسیت، دولومیت، سلستیت و باریت به عنوان سیمان برخی از رخساره­های این سازند میسر گردید. بررسی گسترش این سیمان­ها در طول توالی و مقایسه آن­ها با سطوح اصلی چینه­ای، انطباق جالبی از گسترش این عوارض دیاژنتیک با سطوح اصلی چینه­ای را مشخص نمود. نتایج حاصل از این بررسی انطباق خوب بین گسترش سیمان کلسیتی با سطوح حداکثر غرقابی (mfs)، گسترش دولومیت با سطوح غرقابی (flooding surface)، گسترش سلستیت و باریت با عمیق شدگی نسبی حوضه را نشان داد. نتایج حاصل از این بررسی برای اولین بار در منطقه امکان استفاده از گسترش سلستیت و باریت در تشخیص سطوح غرقابی (fs) و سیستم ترکت پیشرونده (TST) را مورد ارزیابی قرار می­دهد.