مطالعه رسوب‌شناسی و کیفیت مخزنی سازند سروک در یکی از میادین جنوب‌غرب ایران

دسته رسوب شناسی و زمین شناسی دریایی
گروه سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور
مکان برگزاری سی امین گردهمائی علوم زمین
نویسنده سمیه پرهام
تاريخ برگزاری ۰۱ اسفند ۱۳۹۰

مطالعه رسوب‌شناسی و کیفیت مخزنی سازند سروک در یکی از میادین جنوب‌غرب ایران

◊◊◊◊

سمیه پرهام1، علیرضا شاکری1، محمد رحیم کریمی2

1-      کارشناس ارشد رسوب‌شناسی، پژوهشگاه صنعت نفت

2-      کارشناس ارشد نفت، شرکت نفت مناطق نفت‌خیز جنوب

Parhams@ripi.ir, Shakeriar@ripi.ir, karimi.m@nisoc.ir

◊◊◊◊

چکیده :

سازند سروک یکی از مخازن مهم نفت در جنوب غرب ایران را تشکیل می‌دهد. در این مطالعه به بررسی رسوب‌شناسی و ویژگی‌های مخزنی بخش بالایی سازند سروک در یکی از میادین موجود در فروافتادگی دزفول پرداخته می‌شود. نتایج حاصل از مطالعه مغزه‌ها و مقاطع نازک 3 چاه در میدان مورد مطالعه ‌منجر به شناسایی 5 رخساره گردیده است. فرایندهای دیاژنتیکی مختلفی روی سازند سروک تأثیرگذار بوده است از جمله این فرایندها می‌توان به میکریتی شدن، آشفتگی زیستی، نئومورفیسم، تراکم، انحلال، سیمانی شدن، دولومیتی شدن، سیلیسی شدن، و پیرتی شدن اشاره کرد. این فرایندها در سه محیط دیاژنتیکی دریایی، متئوریکی و تدفینی روی رسوبات سازند سروک تأثیرگذار بوده‌اند. تخلخل در نمونه‌های مورد مطالعه،‌ بوسیله هیبریدی از فرایندهای رسوبی، دیاژنتیکی و شکستگی‌های مکانیکی بوجود آمده است. از مهمترین تخلخل‌های اولیه که بوسیله فرایندهای رسوبی ایجاد شده می‌توان تخلخل درون رودیست‌ها، فرامینیفرهای بنتیک و پلاژیک را نام برد. تخلخل‌های حاصل از فرایندهای دیاژنتیکی شامل تخلخل‌های حفره‌ای، قالبی و بین‌بلوری است. فرایند شکستگی مکانیکی نیز به میزان کمی تخلخل ریز شکستگی ایجاد کرده است. اما فرایند غالب ایجاد تخلخل در این سازند، فرایند انحلال است که تحت تأثیر رخنمون تحت الجوی و قرار گرفتن در معرض آبهای متئوریکی تحت اشباع، در طی ناپیوستگی ترونین رخ داده است. فرایند تراکم و سیمانی شدن نیز از فرایندهای اصلی کاهش دهنده کیفیت مخزنی هستند. براساس میزان تخلخل و تراوایی سه تیپ سنگی در این بخش شناسایی گردیده است. نتایج حاصل از مطالعات پتروگرافی و پتروفیزیکی روی مغزه‌ها و مقاطع نازک نشان می‌دهد که کیفیت مخزنی در بخش بالایی سازند سروک هموژن نیست. به منطور جدا سازی لایه‌‌های با کیفیت مخزنی متفاوت، زون‌بندی انجام گرفته و طی آن پنج لایه یا زون مخزنی با ویژگی‌های مختلف شناسایی و مجزا گردیده است.

کلید واژه ها: سازندسروک نفت رسوبشناسی مخزن نئومورفیسم فرامینیفر مغزه‌ رسوب شناسی و زمین شناسی دریایی سایر موارد