شبیه‌سازی سیلاب ناشی از سونامی در زون مکران با در نظر گرفتن زلزله‌ احتمالی

شبیه‌سازی سیلاب ناشی از سونامی در زون مکران با در نظر گرفتن زلزله‌ احتمالی

بهزاد لایقی*، عاطفه فرجی**

چکیده

در گستره شمال باختری اقیانوس هند، به‌سبب فرورانش صفحه اقیانوسی عمان به زیر صفحه قاره‌ای ایران، فرورانش مکران شکل گرفته است. ناحیه فرورانش مکران از نزدیکی‌های تنگه هرمز تا محدوده مرز هند با طولی حدود 900 کیلومتر در امتداد خاوری – باختری گسترش یافته است. بر اساس داده‌های علمی و تاریخی، گستره مکران دارای پتانسیل ایجاد سونامی ناشی از زلزله‌های بزرگ در سواحل جنوب خاوری ایرانزمین می باشد. از این رو مطالعه و شبیه‌سازی سیلاب ناشی از سونامی با در نظر گرفتن زلزله‌های احتمالی، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این تحقیق، سیلاب سونامی‌های ناشی از زلزله‌های احتمالی در زون فرورانش مکران، در سواحل استان سیستان و بلوچستان در بندر بریس به روش عددی با استفاده از نرم افزار COMMIT شبیه سازی و مورد مطالعه قرار گرفت. سناریو‌های در نظر گرفته شده برای این کار، زلزله‌ای با بزرگای 8، (زمینلرزه سال 1945 در پاکستان با بزرگای 1/8) و زلزله‌ای با بزرگای 0/9 (زلزله 2010 سندایی ژاپن) بود. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که حداکثر مقدار بالا آمدن آب در گستره مورد بررسی برای زلزله‌ای با بزرگای 8 حدود 0.5 متر و برای زلزله‌ای با بزرگای 9 حدود 14 متر است. همچنین حداکثر پهنای منطقه سیلابی حدود 1.4 کیلومتر و زمان رسیدن اولین امواج به ساحل حدود 22 دقیقه می باشد. نتایج به دست آمده در این تحقیق می‌تواند در برنامه‌ریزی برای توسعه این منطقه مفید واقع گردد.