محاسبه سرعت ته نشینی نمک در دریاچه ارومیه

محاسبه سرعت ته نشینی نمک در دریاچه ارومیه

◊◊◊◊◊◊◊

 جواد درویشی خاتونی¹، راضیه لک²

1.     کارشناس ارشد رسوب شناسی، سازمان زمین شناسی کشور، مدیریت زمین شناس دریاییjavaddarvishi2007@yahoo.com

2.     پژوهشکده علوم زمین سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور lak_ir@yahoo.com

تهران- میدان آزادی، خیابان معراج، سازمان زمین­شناسی کشور

 ◊◊◊◊◊◊◊

چکیده :

 دریاچه­ ارومیه بزرگترین دریاچه­ ی فوق شور در جهان است که در منطقه­ی آذربایجان واقع شده است. با توجه به اهمیت بین­المللی نجات دریاچه­ی ارومیه از بحران خشک شدن و با توجه به تجمع لایه­های ضخیم نمک در ته دریاچه، قصد داریم در مطالعه­ی حاضر نشان دهیم که با چه سرعتی یکی از ترکیبات یک شورابه­ی فوق شور مثل دریاچه­ی ارومیه، سدیم کلرید معمولی، جدا می­شود.

رابطه­ی واقعی دانسیته-شوری، ، ترکیبی از دو ثابت ترمودینامیکی متفاوت است. یکی  است که ضریب انبساط دریاچه نسبت به سدیم کلرید بوده و با فرآیندهای ته­نشینی نمک در ارتباط است و دیگری  است که ضریب انبساط دریاچه نسبت به کل نمک­ها بوده و با فرآیندهای تبخیر-رقیق­ سازی در ارتباط است.برای هر دوره­ی ویژه­ی تحت مطالعه، رابطه­ی واقعی دانسیته-شوری، ، باید بطور مجزا مورد بررسی قرار گیرد. با تعیین مقدار تقریبی شوری و مشاهده سرعت تغییرات دانسیته و با استفاده از معادلات مربوط به توازن نمک دریاچه به یک تخمینی از سرعت ته­نشینی نمک از دریاچه­ی ارومیه خواهیم رسید.تخمین­های موجود برای توازن نمک دریاچه بطور گسترده­ای متغیر است، انعکاس آب­های ورودی زیرسطحی ناشناخته، سرعت تبخیر و سرعت تجمع نمک در ته دریاچه از پارامتر­های دخیل محسوب می­شوند. برای این تخمین، تعادلات جرم را برای دریاچه­ی ارومیه با استفاده از داده­های مربوط به به هیدروگرافی و هواشناسی از سال 1999تا 2011 محاسبه شده است.