نقش سامانه شکستگی سازند تبخیری گچساران در الگوی آبراهه­های ناحیه لالی-­ گتوند در شمال استان خوزستان

نقش سامانه شکستگی سازند تبخیری گچساران در الگوی آبراهه­های ناحیه لالی-­ گتوند در شمال استان خوزستان

◊◊◊◊◊◊◊

طیبه احمدی*، دانشجوی کارشنا­سی ارشد تکتونیک، د­انشگاه گلستان، ahmadinilo@gmail.com

عزیز رحیمی چاکدل ، عضو هیئت علمی،دانشگاه گلستان rahimiaz@yahoo.co.uk

آرش برجسته ، دکتری زمین شناسی ساختمانی و تکتونیک، عضو هیئت علمی- صنعتی وزارت نیرو،

سازمان آب و برق خوزستان ،barjasteh@gmail.com

◊◊◊◊◊◊◊

چکیده:

  سازند گچساران یکی از مهمترین سازندهای پهنه زاگرس چین خورده و بویژه فروبار دزفول است. ویژگی­های بی­مانند این سازند به آن جایگاه ویژه­ای از دیدگاه لرزه زمینساختی، زمین­شناسی مهندسی ، آب­شناسی و چینه­ شناسی مکانیکی داده است. اما شمار بررسی­های ساختاری صحرائی بر روی آن چشمگیر نیست. در این نوشتار بر پایه برداشت­های صحرائی و با استفاده از روش­های سنجش از دور ، نقش سامانه شکستگی بر الگوی آبراهه­ها و رده­بندی آن­ها در سازند گچساران در منطقه لالی- گتوند بررسی می­شود. نتیجه تحلیل نشان می­دهد که سامانه شکستگی دارای دو روند بارز شمال خاوری- جنوب باختری و خاوری – باختری است که در روند شبکه آبراهه ها نیز دیده می شود. از سوی دیگر، روندهای یاد شده با روند گسلهای راندگی اصلی موجود در پهنه سازگار است. بر این مبنا، روند نخست به طور عمده راستای فشارش اصلی و روند دوم، راستای فشارش محلی ناشی از گسلش راندگی را به نمایش می گذارد. افزون بر این، رده بندی الگوی آبراهه­ها، الگوی داربستی و شاخه درختی را در سازند گچساران به نمایش می­گذارد. همخوانی روند سامانه شکستگی با روند شبکه آبراهه­ها، نقش ساختار زمین شناسی محلی را بر شکل گیری شبکه آبراهه­ها نشان می­دهد.